TÜRK İDARE HUKUKU SİTESİ

 idare.gen.tr

 

Ana sayfa: www.idare.gen.tr   

Bu sayfanın bir üst sayfası: www.idare.gen.tr/idarehukuku.htm 

 


Kemal Gözler, İdare Hukuku, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2003, Cilt II, s.1444-1468'den alınmıştır.  


 
Fransızca - TÜRKÇE
İdare Hukuku Terİmlerİ
Sözlüğü

Dictionnaire de termes juridiques en droit administratif:
Français-Turc

 

 

 Kemal Gözler

 

 

Türkçe - Fransızca İdare Hukuku Terimleri Sözlüğü için burasını tıklayınız.

Pour Dictionnaire de termes juridiques en droit administratif: Turc-Français cliquez ici.

 

Açıklama: Bilindiği gibi Türk idare hukuku terminolojisi esasen Fransız kökenlidir. Bu nedenle, biz bu kitapta (Kemal Gözler, İdare Hukuku, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2003, II Cilt) kullandığımız Türkçe idare hukuku terimlerinin Fransızca asıllarını pa­rantez içinde ve italik harflerle vermeyi gerekli gördük. Kitabımızda parantez içinde italik harflerle verilmiş Fransızca hukukî terimlerin Türkçe karşılıklarını vermek suretiyle de aşağıdaki “Fransızca-Türkçe İdare Hukuku Terimleri Sözlüğü”nü oluşturduk. Bu sözlükte 1800 civarında Fransızca hukukî terim, kavram, kurum, ilke, kural ve özdeyişin Türkçe karşılığı vardır. Sözlükte bu terimlerin bu kitapta geçtiği sayfa numaraları da belirtilmiştir. Terimlerin Türkçe karşılıklarını izleyen virgülden sonraki Roma rakamları bu kitabın cilt sayısına; Roma rakamlarını izleyen Arap rakamları ise o ciltteki sayfa numarasına işaret etmektedir. Örneğin “abrogation explicite: sarih ilga, I: 963” şeklindeki sözlük girdisinden, “abrogation explicite” kavramının Türkçe karşılığının “sarih ilga” olduğu ve bu kavramın bu kitabın birinci cildinin 963’üncü sayfasında geçtiği anlaşılmalıdır. Böylece terimleri izleyen sayfa numaralarına ba­kılarak bu terimlerin anlamlarına ve hiç olmazsa kullanım örneklerine ulaşılabilir. Ayrıca bu sözlük, Fransızca bir idare hukuku metnini Türkçe’ye çevirecek kişilere de yararlı olacaktır. Nihayet şunu da belirtmek istiyoruz ki, Türkiye’de idare hukukçularının önemli bir kısmı (özellikle yeni kuşak idare hukukçuları) Fransızca bilmemektedir. Bununla birlikte okudukları metinlerde bu meslektaşlarımızın karşısına zaman zaman Fransızca terimlerin çıkması ihtimal dahilindedir. Dahası Fransızca bilmeyen Türk idare hukukçularının Türkçe’de kullandıkları kavramların asıllarını merak etmeleri de doğaldır. Yukarıdaki “Türkçe-Fransızca” ve buradaki “Fransızca-Türkçe İdare Hukuku Terimleri Sözlüğü” bu ihtiyacı bir ölçüde de olsa giderecektir.

 

---A---

à la discrétion du gouvernement: hükûmetin takdirine bağlı, I: 263

à perte: zararına, II: 243

à prix coutant: maliyet fiyatına, II: 243

à ses frais et risques: kendi kâr ve zararına, II: 68

à ses risques et frais: kendi kâr ve zararına, II: 134

à ses risques et profits: kendi kâr ve zararına, II: 362, 364

à temps complet: tam günlü, II: 72

à temps partiel: yarım günlü, II: 72, 575

à titre principal: esas itibarıyla, II: 434; birinci dereceden, II: 1250

à titre professionnel: meslekî sıfatla, II: 554

à titre purement gracieux: iyilik olsun diye karşılıksız olarak, II: 1178

ab initio: başlangıçtan itibaren, I: 940, 957, 1014

abaissement d’echélon: kademe indirmesi, II: 677

abattement: kesinti, II: 1270

abrogation: ilga, kaldırma,, I: 751, 962

abrogation explicite: sarih ilga, I: 963

abrogation implicite: zimnî ilga, I: 963

abrogation partielle: kısmî ilga, I: 963

abrogation totale: tam ilga, I: 963

absence de fonctionnement du service: hizmetin hiç işlememesi, II: 976

absence totale d’investiture: resmî sıfatın tamamıyla yokluğu hâli, I: 697

abus de droit: hakkın kötüye kullanılması, I: 852

acceptation: kabul, II: 641

accessoire: tali, ek, I: 434

accident du travail: iş kazası, II: 1098, 1103

accord amiable: dostane anlaşma, I: 763; karşılıklı anlaşma, II: 853

accord de volontés: iradelerinin uyuşumu, II: 94

achat par défaut: gıyabında satın alma, II: 133

acompte: taksit, II: 124

acquiescement des intéressés: ilgililerin rızasının alınması, I: 767

acquisition: iktisap, edinme, kazanma, II: 768, 844

acte: işlem, I: 753

acte administratif individuel: bireysel idarî işlem, I: 559, 576

acte administratif: idarî işlem, I: 511

acte conférant un avantage, begüngstigender verwaltungsakt: yararlandırıcı işlemler, I: 583

acte contraire de l’acte initial: ilk işlemin karşıt işlemi, I: 756

acte contraire: karşıt işlem, I: 971

acte de concession: imtiyaz işlemi, II: 378

acte de nomination: atama işlemi, II: 588, 625

acte de soins: bakım işlemleri, II: 1005

acte de structure complexe: karma yapılı işlem,
I: 513

acte de volonté: irade işlemi, I: 204

acte détachable: ayrılabilir işlem, I: 602; II: 188, 841

acte imposant un charge: yükümlendirici
işlemler, I: 583

acte initial: ilk işlem, I: 645, 753

acte inverse: tersine işlem, I: 644

acte juridictionel: yargı işlemi, I: 26, 513

acte juridique: hukukî işlem, I: 507

acte législatif: yasama işlemi, I: 512

acte mixte, mi-réglementaire, mi-contractuel: yarı-akdî, yarı-düzenleyici, karma bir işlem, II: 378

acte unilatéral affecté d’une condition résolutoire: infisahî şarta bağlı tek taraflı işlem, II: 588, 625

acte unilatéral non réglementaire: tek yanlı düzenleyici olmayan işlemler, I: 556

acte-condition: şart işlem, I: 578; II: 379, 625

acte-règle: kural-işlem, I: 26, 512

actes administratifs bilatéraux: iki-yanlı idarî işlemler, I: 559

actes administratifs informels: enformel idarî işlemler, I: 626

actes administratifs unilatéraux: tek-yanlı idarî işlemler, I: 558

actes administratifs: idarî işlemler, I: 87, 550

actes collectifs: kolektif işlemler, I: 585

actes complexes: karma işlemler, I: 586

actes confirmatifs: teyit edici işlemler, I: 606

actes constitutifs: inşaî (yapıcı, kurucu)
işlemler, I: 580, 582

actes créateurs de droits: hak yaratıcı işlemler,
I: 583, 895, 964, 968, 971, 981, 983, 993,

actes d’autorité: otorite işlemleri, I: 61

actes de gestion: işletme işlemleri, temşiyet tasarrufları, I: 62

actes de gouvernement: hükûmet tasarrufları, I: 538, 539, 546, II: 968

actes de l’administration: idarenin işlemleri, I:507

actes de puissance public: kamu gücü işlemleri,
I: 61

actes de pure faveur: tamamıyla lütuf işlemleri,
I: 970

actes de violence: şiddet eylemleri, II: 522, 1117

actes d'espèces: somut olay işlemleri, özel işlemler, I: 563

actes détachables: ayrılabilir işlemler, II: 189

actes détachables relatives à la conclusion du contrat: sözleşmenin akdedilmesine ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 189

actes détachables relatives à l’exécution du contrat: sözleşmenin uygulanmasına ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 195

relatives à la conclusion du contrat: sözleşmenin akdedilmesine ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 189

actes détachables relatives à l’exécution du contrat: sözleşmenin uygulanmasına ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 195

actes illégaux: hukuka aykırı işlemler, I: 891

actes impératifs: emredici işlemler, I: 580

actes individuels non créateurs de droits: hak yaratıcı olmayan bireysel işlemler, I: 1014

actes individuels: bireysel işlemler, I: 968,1013

actes intermédiaires: ara işlemler, I: 563

actes littéralement inexistant: tam anlamıyla yok olan işlemler, I: 880

actes matériellement inexistant: madden yok
olan işlemler, I: 880

actes matériels, opérations matérielles de police: kolluk eylemleri, II: 500, 540

actes matériels: eylemler, II: 500

actes médicaux: tıbbî işlemler, II: 1003

actes mixtes: karma işlemler, II: 6

actes ne faisant pas grief: etkisiz işlemler, I: 568

actes négatifs: negatif işlemler, I: 969, 997

actes non créateurs de droits: hak yaratıcı olmayan işlemler, I: 968, 994

actes exécutoires: icraî işlemler, I: 593, 594

actes non exécutoires: icraî olmayan işlemler, I: 568, 594

actes non réglementaires: düzenleyici olmayan işlemler, I: 563, 968, II: 887

actes nuls et non avenus: yok hükmünde olan işlemler, I: 969, 998

actes postérieurs à la décision exécutoire: icraî karardan sonraki işlemler, I: 606

actes précaires: geçici işlemler, I: 968, 996

actes quasi inexistants: yok gibi olan işlemler, I: 887

actes réglementaires: düzenleyici işlemler, I: 488, 965, 981, 1012

actes simples: basit işlemler, I: 584-585

actes subjectifs: sübjektif işlemler, I: 512, 579

actes sui generis: türü kendine özgü işlemler, I: 563

actes types: tip işlemler, I: 631

actes unilatéraux négociés: pazarlıklı tek-yanlı işlemler, II: 5

actes unilatéraux: tek yanlı işlemler, I: 468

actes-condition: durum işlemler, I: 578

action: dava

action en bornage: sınır tespiti davası, II: 785

action en indemnité: tazminat davası, I: 952

action en revendication: istihkak davası, II: 762

action juridique: hukukî eylem, I: 507

action récursoire: rücu davası, II: 117,1039,1241,1250

action subragatoire: halefiyet davası (zarar göre-nin halefi sıfatıyla idareye karşı dava), II: 1117

actions possessoires: zilyetlik davaları, II: 763

activité: faaliyet

activité connexe de l’activité principale: temel faa-liyet alanlarıyla az çok ilgili ek faaliyetler, I: 474

activité de puissance publique: kamu gücü faaliyeti, II: 1007

activité médicale: tıbbî faaliyet, II: 1003

activités de l’administration: idarenin
faaliyetleri, I: 507

activités judiciaires: adlî faaliyetleri, II: 960

activités juridiques: hukukî faaliyetler, II: 1007

activités législatives: yasama faaliyetleri, II: 957

activités matérielles de police: kolluk
eylemleri, II: 541

activités matérielles: maddî faaliyetler,
I: 507, II: 1008

adaptation: uyum, II: 515, 585

adéquate: uygun, II: 515

adéquation: uygunluk, II: 515

adhésion obligatoire: zorunlu üyelik, I: 69,
144, 484, 496

administratif: idarî, I: 196

administration: idare, I: 19

administration active: aktif idare, I: 488

administration au sens fonctionelle:
fonksiyonel anlamda idare, I: 21, 26

administration au sens organique: organik anlamda idare, I: 21

administration centrale de l’État: devletin
merkez idaresi, I: 194

administration centrale: merkezî idare,
I: 22, 193, 194,

administration d’État: devlet idaresi, I: 193-194

administration privée: özel idare, I: 20

administration publique: kamu yönetimi, II: 556

administration territoriale de l’État: devletin mülkî idaresi, I: 195, 260

administration territoriale: mülkî idare, I: 194

administrations publiques: kamu idareleri,
I: 19, 20, 133, 151, 466

administrer: idare etmek, I: 78

affaire courante: cari iş, I: 676, 793

affaires courantes par nature: mahiyeti
gereği cari işler, I: 676

affaires importantes: önemli işler, I: 676

affectation: tahsis, II: 768, 769

affectation à l’utilité publique: kamu yararına tahsis, II: 748

affectation à un service public: kamu hizmetine tahsis, II: 749

affectation de fait: fiilî tahsis, II: 771

affectation formelle: formel tahsis, II: 771

affectation tacite: zımnî tahsis, II: 770

affermage: iltizam:usulü, 363-365

affermant: iltizam veren, II: 363

affichage: ilân, I: 561, 1124

agents publics: kamu görevlileri, I: 469 II: 553-740

agent public au sens large: geniş anlamda
kamu görevlisi, II: 554

agent public au sens le plus large: en geniş anlamda kamu görevlisi, II: 553

agent public au sens le plus stricte: en dar anlamda kamu görevlisi, II: 555

agent public au sens stricte: dar anlamda kamu görevlisi, II: 554

agents à temps partiel: kısmî zamanlı görevliler, II: 575

agents de police municipale: belediye zabıta memuru, II: 448

agents publics non fonctionnaires: memur olmayan kamu görevlileri, II: 573

agents temporaires: geçici görevliler, II: 575

aide sociale: sosyal yardım, II: 1269

aires permanentes d’accueil: daimî kabul
sahaları (çingeneler için), II: 824

aléa normalement assumé par la victime: mağdur tarafından normal olarak üstlenilen risk, II: 1178

aléas extraordinaires: olağandışı riskler, II: 152

aléas ordinaires: olağan riskler, II: 152

aliénations forcées: cebrî devri, II: 797

aliénations volontaires: iradî devir, II: 797

alignement des voies: yolun hizaya getirilmesi, yolların istikameti, I: 864

alignement: istikamet, hizalama, 788

allocation de chômage: işsizlik aylığı, II: 1270

aménagement spécial: özel düzenleme, tertip, tanzim, II: 749, 755

amende: para cezası, II: 131, 820

Annuaire militiaire: askerî yıllık, I: 540

annulation partielle: kısmî iptal, I: 936

annulation: iptal, I: 696, 876, 894, 896;

annulé: iptal edilmiş, I: 893

anormalement grave: anormal olarak ağır,
II: 1074, 1212,

application: uygulama, I: 608, 919

application immédiate dans les situations en cours: devam eden durumlara derhal
uygulama, I: 934

application immédiate: derhal uygulama, I: 934

application rétroactive: geçmişe etkili
uygulama, I: 934

appréciable en argent: parayla ölçülebilir, II: 1189

appréciation de la légalité: hukuka uygunluğunun incelenmesi, I: 1147

approbation tacite: zımnî onama, I: 184

approbation: onaylanması, II: 95

arbitrage: tahkim, I: 70; II: 207, 209, 396

arrangements particuliers: özel düzenlemeler, II:586

arrêté: karar, I: 588

arrêté d’alignement: istikamet kararı, II: 788

arrêté de cessibilité: temlik kararı (kamulaştırmada), I: 958, 998

arrêté du maire: belediye başkanı kararı:, I: 588

arrêté du préfet: vali kararı, I: 588

arrêté ministériel: bakanlık kararı, I: 588

arrondissement: ilçe, kaza,, I: 270

Assemblée du contentieux du Conseil d'État:
Fransız Danıştayı Dava Daireleri Büyük
Genel Kurulu

assistance en mer et de sauvetage des navires: denizde yardım ve gemi kurtarma, II: 1006

associations d’utilité publique: kamuya yararlı dernekler, I: 147, 477

assouplissements du principe de légalité: hukukîlik ilkesinin yumuşatılması, I: 826

assujetti: tâbi, II: 251

astreint: para cezası (mahkeme kararını uygulamayan idareye verilen), I: 1036

attributions de police: kolluk yetkileri, I: 266

attributions naturelles de l’Etat: devletin tabiî görevleri, II: 223

attroupement: gösteri, II: 1117

attroupements et rassemblement: toplantı ve gösteri, II: 497, 1116

au lieu et place d’une personne publique: kamu tüzel kişisinin yerine, II: 22

au nom de l’État: devlet adına, I: 487

au sens matériel: maddî anlam, 217

au sens organique: organik anlam, II217

auteur de l’acte: işlemin yapıcısı, I: 633

auteur: yapıcı (idarî işlemin), I: 979

autonomie administrative: idarî özerklik, II: 352

autonomie de la responsabilité administrative: idarî sorumluluğun özerkliği, II: 953, 954

autonomie du droit administratif: idare
hukukunun özerkliği, I: 53

autonomie financière: malî özerklik, II: 352

autorisation administrative unilatérale assortie
de conditions:
şartnameyle donatılmış tek
taraflı idarî ruhsat, II: 355

autorisation: izin, ruhsat, II: 95, 355, 4984, 499,
500, 830, 886,

autorisations d’occupation du domaine public: kamu malı işgal izinleri, I: 969, 996

autorisations de police: kolluk izinleri, I: 968, 996

autorité administrative: idarî makam, I: 635

autorité consultante: danışan makam, I: 734

autorité de chose décidée: kesin karar gücü, I: 953

autorité de chose jugée: kesin hüküm gücü, kaziye-i muhkem, I: 531, 953; II: 960, 1017

autorité de police: kolluk makamı, II: 447

autorité de tutelle: vesayet makamı, I: 181

autorités administratives indépendantes:
bağımsız idarî otoriteler, I: 486

autorités colégiales: kolejyal makamlar, I: 586

autorités individuelles: bireysel makamlar, I: 587

autorités locales de l’administration: devlet idaresinin yerel makamları, I: 195

auxiliaires: yardımcılar, II: 575

avancement d’échelon: kademe ilerlemesi, II: 606

avancement de grade: derece ilerlemesi, II: 635

avancement des fonctionnaires: ilerleme, II: 634

avances: avans, II: 124

avantages consentis au concessionnaire: imtiyazcı özel kişiye sağlanan avantajlar, II: 386

avantages de toute nature: her nitelikteki avantajlar, II: 833

avantages financiers: malî avantajlar, II: 387

avertissement: uyarı (disiplin cezası), I: 622, 624, 626; II: 677, 678, 709

aveu: itiraf, I: 862

avis: düşünce, görüş, mütalaa, I: 235, 474, 597, 734

avis: tebliğ, I: 626

avis aux importateurs: ithalatçılara duyuru, I: 632

avis conforme: uygun görüş, muvafık mütalaa, I: 238, 739

axactitude: maddî doğruluk, II: 786

---B---

bail emphytéotique: uzun süreli kira, II: 810

bases constitutionnelles du droit administratif: idare hukukunun anayasal temelleri, I: 73

batiments: binalar, II: 785

bénéficiaire: yararlanıcı, II: 251

bénéficiaire direct et individuel: doğrudan ve bireysel yararlanıcı, II: 251

besoins d’un service public: kamu hizmeti ihtiyaçları, II: 749

biens: mal, eşya,, 742, 754

biens affectés à l’usage de tous: orta malları, II:754

biens affectés aux services publics: hizmet
malları, II: 755

biens corporels: maddî mallar, II: 742

biens de reprise: alınan mallar, II: 394

biens de retour: dönen mallar, II: 394

biens incorporels: gayrimaddi mallar, II: 743

biens insusceptibles de propriété privée: mülkiyete elverişsiz mallar, II: 754

biens mobilers: taşınır mallar, II: 848

biens publics: kamu eşyası, II: 551; kamu malları, II: 741

bilan coût-avantages: yarar-zarar bilançosu, I: 845

blame: kınama (disiplin cezası), I: 622; II: 677, 709

bon fonctionnement du service: hizmetin iyi bir şekilde işlemesi, I: 1023

bon ordre: düzeni, I: 772

bonne administration de la justice: adaletin iyi idaresi, II: 434

bonne administration: iyi idare, I: 724

bouleversement de l’économie du contrat: sözleş-menin ekonomisinin sarsılması, II:153

bouleversement du contrat: sözleşmenin sarsılması, II: 154

budget: bütçe, I: 472, 1043, 1044

but: amaç, maksat, gaye, I: 851, II: 515

but d’hygiène: sağlık amacı, II: 881

but d’intéret général: kamu yararı amacı, I: 853

but déterminant: tayin edici amaç, I: 861

but étranger à l’intéret général: kamu yararına yabancı bir amaç, I: 854

but général: genel maksat, I: 856

but lucratif: gelir elde etme amacı, II: 243

but particulier: özel maksat, I: 856

but principal: asıl maksat, I: 860

buts accessoires: ilâve maksatlar, I: 860

---C---

caducité: hükümsüzlük, kadük olma, I: 958, 959

cahier de charges: şartname, II: 6, 68, 112-115,
360, 378, 380

cahiers des clauses administratives générales: genel idarî şartnameler, II: 113

cahiers des clauses administratives
particulières:
özel idarî şartnameler, II: 113

cahiers des clauses techniques générales:
genel teknik şartnameler, II: 113

cahiers des clauses techniques particulières:
özel teknik şartnameler, II: 113

cahiers des clauses: şartname, II: 113.

candidats-usagers: aday kullanıcılar (kullanıcı adayları): II: 275

candidats à l’usage du service public: kamu hizmeti kullanıcı adayları, II: 275

CAP: Commissions administratives paritaires:
Eş İdarî Komisyonlar, II: 633, 696

capital: sermaye, II: 1189

caractère exceptionnelement dangereux: olağanüstü tehlikeli nitelikte, II: 1086

caractère exécutoire: icraîlik özelliği, I: 567, 594

caractère général: genel nitelik, I: 1018

caractère immoral: ahlâk dışı nitelik, II: 419

caractère impersonel: kişilik-dışı nitelikte, I: 1018

caractére licencieux: müstehcen nitelik, I: 793

caractère obligatoire des contrats: sözleşmenin bağlayıcılığı, II: 117

caractére politique: siyasî nitelik, I: 793

carence de l’initiative privée: özel teşebbüsün yetersizliği, II: 332

carrière: meslek, II: 631

cas d’insolvabilité: ödeme güçlüğü hâlinde,
II: 1250

cas fortuit: beklenmeyen hâl, kaza, umulmayan hâl, nagihanî hadise, II: 1098, 1228-1231

cas par cas: her bir durumu ayrı ayrı, I: 751

cause directe: doğrudan sebep, II: 1213

cause: sebep, II: 1213

causes purement matérielles: tamamıyla
maddi sebepler, I: 960

centre de tranfusion: kan nakil merkezleri, II: 1087

certain: kesin, II: 1180

certificat de capacité: ehliyetname, sürücü
belgesi, I: 1024, II: 5000

cession du contrat: sözleşmenin devri, II: 119

cession forcée, transfert forcé: cebrî devri, II: 847

Chambre civile: Hukuk dairesi

Chambre commerciale: Ticaret dairesi

Chambre criminelle: Ceza dairesi

chambres d’instruction: soruşturma daireleri, I: 534

changement d’affectation: tahsis değişikliği, II: 772, 776

changement des circonstances: koşulların değişmesi, I: 1012

charge de la preuve: ispat yükü, II: 999

chef de comptabilité: muhasebe müdürü, sayman, II: 252, 260, 564, 572

chef de service: hizmet şefi (müdür), I: 1023, 1154

chiffrage: rakamlandırma (tazminatın rakam olarak belirtilmesi), 1256

chiffre d’affaires du service: hizmet karşılığında elde edilen hasılat, II: 366

chose jugée: kesin hüküm, kaziye-i muhkem, I: 692, 953; II: 960

choses dangeureuses: tehlikeli şeyler, II: 1078

circonstances de l’espèce: [somut] olayın özellikleri, II: 292

circonstances exceptionnelles: olağanüstü hâller,
I: 571, 747, 951; II: 546

circonstances locales: yerel koşullar, II: 475

circonstances particulières: özel koşullar, II: 331

circulaire réglementaire: düzenleyici sirküler, I: 612-614

circulaires innovatoires: yenilik getirici sirkülerler, I: 614

circulaires: sirkülerler, I: 608, 611

classe préparatoire aux grandes écoles: meslek yüksek okullarının hazırlık sınıfında, II: 293

classification: sınıflandırma, II: 769

clauses contractuelles: akdî hükümler, II: 116,
137, 379

clauses exorbitantes du droit commun: özel hukuku aşan hükümler, II: 28, 29

clauses financières: malî hükümler, II: 137

clauses réglementaires des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin düzenleyici hükümleri, II:199

clauses réglementaires: düzenleyici (tanzimî) hükümler, II: 137, 379

clauses: şart, hüküm, II: 114

cocontractant: sözleşmeci, âkit, II: 96

codes de déontologie: meslek kuralları, I: 499

codification: tedvin, I: 51

collaborateurs: işbirlikçiler (idareyle işbirliği yapan kişiler), I: 569, 579, 573, 643,

collaborateurs bénévoles de l’administration: idarenin gönüllü işbirlikçileri, I: 643

collaborateurs bénévoles: gönüllü işbirlikçiler,
II: 570, 575

collaborateurs extérieurs à l’administration: idareyle dıştan işbirliği yapan kişiler, II: 569, 575

collaborateurs occasionels de l’administration: idarenin arızî işbirlikçileri, I: 643

collaborateurs occasionels: arızî işbirlikçiler,
II: 1106

collaborateurs permanents: daimî işbirlikçiler,
II: 1106

collaborateurs spontanés: kendiliğinden
işbirliği yapan kimseler, II: 1111

collaboration: işbirliği, II: 569, 1106, 1258

collaboration bénévole: hayrî işbirliği, II: 1111

collaboration directe: doğrudan işbirliği, II: 1110

collaboration obligatoire: zorunlu işbirliği,
II: 1111, 1112

collaboration rémunérée: ücretli işbirliği, II: 1111

collaboration sollicitée: talep üzerine işbirliği,
II: 1112

collaboration spontanée: kendiliğinden
işbirliği, II: 1112, 1251

collectivités locales: mahallî idareler (yerel yönetimler), I: 124, 287

collégial: kolejyal, kurulsal, I: 586, 635

commencement de preuve: delil başlangıcı, I: 863

commission d’enquête: soruşturma kurulu, II: 700

communauté des personels: personel ortaklığı,
II: 430

commune: beldeler, II: 448

communication du dossier: dosyanın iletilmesi (özlük dosyasının ilgili kişi tarafından incelenmesi), I: 747, II: 703

communiqués à la presse: basın açıklamaları, I:631

compétence: yetki, I: 169, 635

compétence d’attribution: verilmiş yetki (verme yetki), I: 399, 502, 636, 1022

compétence d’exception: istisnaî yetki,
I: 399, 473, 637

compétence de droit commun: genel yetki,
I: 400, 473, 637

compétence discrétionnaire: takdir yetkisi, I: 616, 802, 813, 817, 818, 1024; II: 139, 320, 337, 342

compétence générale: genel yetki, I: 400, 473, 637

compétence liée: bağlı yetki, I: 204, 802, 813, 814, 859, 1024; II: 436

compétence ratione loci: yer bakımından
yetki, I: 685

compétence ratione materiae: konu bakımından yetki, I: 684

compétence ratione personae: kişi bakımından yetki, I: 678

compétence ratione temporis: zaman bakımından yetki, I: 686,1066

compétences énumérées: sayılmış yetkiler, I: 399

compétences résiduelles: bakiye yetkiler, I: 399-401

complémentaire: tamamlayıcı nitelik, II: 1071

concédant: imtiyazı veren, II: 68, 362, 370

concession: imtiyaz, II: 361, 830

concession de service public: kamu hizmeti imtiyazı, II: 370-399

concession de voirie: yol imtiyazı, II: 831

concessionnaire: imtiyaz sahibi, imtiyazcı, II: 362

concessionnaire: imtiyazcı, II: 68, 271, 370

conclusion des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin akdedilmesi, II: 94-112

conclusions: netice-i talep, I: 988

concours des pouvoirs de police: kolluk yetkilerinin yarışması, II: 474

concubine: birlikte yaşayan kadın, II: 1184

concussion: irtikap, II: 1015

condition résolutoire: infisahî şart, I: 940, 957, 999, 1052

conditions d’engagement de la responsabilité: sorumlu tutulma şartları, II: 1172

conditions de la responsabilité des personnes publiques: kamu tüzel kişilerinin sorumluluğunun şartları, II: 1172

conditions de mise en jeu de la responsabilité: so-rumluluğun ortaya konulmasının şartları, II: 1172

conditions de mise en oeuvre de la responsabilité: sorumluluğun işletilmesi şartları, II: 1172

conditions du droit à réparation: tazminat hakkı şartları, II: 1172

conditions exorbitantes du droit commun: genel hükümleri (özel hukuku) aşan şartlar, I: 65

conditions générales d’engagement de la responsabilité: sorumluluğun yükletilmesinin genel şartları, II: 1172

connaisance: bilgi, II: 225

connaissance acquise: öğrenme hâli, I: 923

conscessionnaires de service public: kamu hizmeti imtiyazcıları, II: 569

conseil de discipline: disiplin kurulu, II: 696

Conseil d'État: Fransız Danıştayı

conseil général: il genel meclisi, I: 586

conseil municipale: belediye meclisi, I: 586

Conseil national des corporations: Meslek Kuruluşları Ulusal Konseyi, I: 503

Conseil supérieur d’audio-visuel: CSA, I: 958

conseils de préfecture: il kurulları, II: 13

conséquence directe: doğrudan sonuç, II: 1213,1216

conservation: koruma, II: 791

consigne: tembih, I: 622

consistance: maddî içerikleri, II: 756

constatation: tespit, I: 513

constations de fait: tutanak, fiilî durumu tespit eden tutanaklar, I: 596

constitution du domaine public: kamu malı oluşturmak, II: 880

consultatif: istişarî, I: 488, 734, 1104, 1106

consultation: danışma, istişare, I: 597

consultation facultative: ihtiyarî danışma, ihtiyarî istişare, I: 235, 736, 755

consultation obligatoire: mecburî danışma: mecburî istişare, I: 235, 236, 737

contentieux administratif: idarî yargı, I: 88

contentieux de la répression: bastırma [ceza] davası, II: 176

contenu de l’acte: işlemin içeriği, I: 805; II: 4

contenu: içerik, I: 711

contetieux des poursuites: takip yargısı, II: 176

continuité de l’Etat: devletin devamlılığı, II: 264

continuité du droit administratif: idare
hukukunun devamlılığı, I: 77

contractuel: akdî, sözleşmesel, II: 6, 113, 571, 584

contrainte: cebir, I: 570, 947; II: 544

contrat: sözleşme, II: 6, 68, 830

contrat comportant du domaine public: amme emlakinin işgaline ilişkin sözleşmeler, II: 79, 80

contrat d’habilitation: görevlendirme
sözleşmesi, II: 358, 369

contrat de concession: imtiyaz sözleşmesi,
II: 68-69, 362, 410

contrat de droit public: kamu hukuku
sözleşmesi, II: 588

contrat de fonction publique: kamu görevi sözleşmesi, II: 588

contrat de gérance: vekâlet sözleşmesi, II: 367

contrat de la délégation du service public:
kamu hizmetinin devri sözleşmesi, II: 369

contrat d'engagement d'un agent public: kamu görevlisi çalıştırma sözleşmeleri, II: 200

contrat simple: basit sözleşmeler, II: 87, 368

contrats administratifs innomés: isimsiz idarî sözleşmeler, II: 86

contrats administratifs par détermination de la
loi:
kanunla belirlenen idarî sözleşmeler, II: 11

contrats administratifs: idarî sözleşmeler,
I: 69, 559; II: 1-214

contrats comportant occupation du domaine public kamu mallarının özel kişiler tarafından işgaline: ilişkin sözleşmelerden, II: 13

contrats d’adhesion: iltihakî sözleşmeler,
katılmalı sözleşmeler, 5, 68, 113

contrats d’affermage des taxes communales: belediye vergileri iltizam sözleşmeleri, II: 11

contrats d’affermage: iltizam sözleşmeleri,
II: 69-70, 363

contrats d’emprunt publique: kamu istikraz sözleşmeleri, II: 70

contrats de droit privée de l’administration: idarenin özel hukuk sözleşmeleri, II: 8

contrats de l’administration: idarenin sözleşmeleri, II: 8

contrats innomés: isimsiz sözleşmeler, II: 368

contrats non qualifiées: nitelendirilmemiş sözleşmeler, II: 368

contrats types: tip sözleşmeler, II: 4

contraventions de grande voirie: deniz, nehir, demir, hava yolları suçları, II: 819

contraventions de voirie routière: karayolları suçları, II: 819

contrepartie d’un service rendu: verilen bir hizmetin karşılığı, II: 241, 826

contreseing: karşı-imza, I: 205, 587, 679, 715

contrôle: denetim, I: 487

contrôle d’oppurtunité: yerindelik denetimi, I: 795, 843, 847; II: 339, 514

contrôle de l’adéquation d’une décision aux faits: kararın olaylara uygunluğunun denetimi,

contrôle de l’administration: idarenin denetlenmesi, I: 88

contrôle de l’exactitude matérielle des faits: olayların maddî doğruluğunun denetimi, I: 780

contrôle de la légalité: hukukîlik denetimi, I: 826

contrôle de la matérialité des faits: olayların maddîliğinin denetimi, I: 780

contrôle de la qualification juridique de faits: olayların hukukî tavsifinin denetimi, I: 792

contrôle de moralité: ahlakîlik denetimi, I: 866

contrôle de proportionnalité: oranlılık denetimi,
I: 798, 845

contrôle du bilan coût-avantages: yarar-zarar bilançosu denetimi, I: 798, 845

contrôle minimum: minimum denetim, I: 796, 841

contrôle restreint: sınırlı denetim, I: 797; II: 634

contrôle sur l’établissement: kurum üzerindeki denetim, I: 478

convention: anlaşma, II: 112, 378

convention: dar anlamda sözleşme, II: 112, 360

conventions particulières: özel anlaşmalar, II: 586

corporation: meslek kuruluşu, I: 503

corps: sınıf, II: 605

cotisation sociale: aidatlar, ödentiler, sosyal güvenlik aidatları, I: 484

Cour administrative d’appel: İdarî istinaf mahkemesi (İstinaf idare mahkemesi)

Cour de cassation: Temyiz Mahkemesi (Yargıtay)

cours normal des choses: olayların normal
seyri, II: 1214

crainte de la sanction: müeyyide korkusu, I: 944

créateur de droits: hak yaratıcı, I: 581, 993

création du service public: kamu hizmetinin kurulması, II: 316-344

création: kurma, II: 316

crieur public: tellal, I: 921

crise de la théorie du service public: kamu hizmeti teorisinin krizi, I: 65

crise du service public: kamu hizmeti krizi,, 63

critère de puissance publique: kamu gücü
ölçütü, I: 60

critère du service public: kamu hizmeti ölçütü,
I: 62, 479, II: 24

critère jurisprudentiel: içtihadî kriter, II: 240

critère organique: organik kriter, II: 19

critère qualitatif: niteliksel kriter, II: 4

criterium matériel: maddî kriter, I: 26, 512, 1097

cumul: birleşme (toplanma, içtima), 675

cumul de responsabilité: sorumlulukların birleşmesi, II: 736

cumul des compétences: yetkilerin birleşmesi,
II: 1247

cumul des fautes: kusurların birleşmesi, II: 1033

cumul des responsabilités: sorumlulukların birleşmesi, II: 1036, 1059

cumulative: birlikte, II: 45

---D---

d’office; resen, I: 54, 853

dans des conditions particilièrement difficiles: fevkalade zor koşullarda, II: 540

dans le service: hizmetin içinde, II: 1035

date: tarih, I: 716

de bonne foi: iyi niyetli, II: 95

de minimus non curat praeto:r, II, 710

de plein droit: bihakkın, I: 169; II: 130, 390

décentralisation par service: hizmet adem-i merkeziyeti, hizmet yönünden yerinden yönetim, I: 126

décentralisation territoriale: yer yönünden yerinden yönetim, I: 124

décentralisation: adem-i merkeziyet, yerinden yönetim, I: 121

déchéance du concession: imtiyazın düşmesi,
II: 134, 163, 391, 392

décision: karar, I: 567, II: 95

décision administrative: idarî karar, II: 496

décision d’affectation: tahsis kararı, II: 771

décision de classement: tahsis kararı, II: 771

décision de désaffectation: adem-i tahsis kararı,
II: 775, 795

décision de désaffectation: tahsisten çıkarma kararı: adem-i tahsis kararı, II: 775

décision exécutoire: icraî karar, I: 567

décision implicite d’acceptation: zimnî kabûl kararı, I: 592

décision implicite de rejet: zımnî ret kararı, I: 590

décision non créatrice de droits: hak yaratıcı olmayan bir karar, II: 887

décision péalable: ön karar, II: 1255

décision verbale: sözlü karar, I: 712

décisions administratives: idarî kararlar, I: 240, 560,

décisions conditionnelles: şartlı kararlar, I: 969

décisions de régularisation: düzeltme kararları,
I: 941

décisions explicites: sarih kararlar, I: 589

décisions expresses: sarih kararlar, I: 589

décisions implicites: zımnî kararlar, I: 589, 590, 712

décisions pécuniaires: parasal kararlar, I: 995

décisions recognitives: tespit edici işlemler,
I: 580, 968, 995

décisions tacites: zımnî kararlar, I: 589, 590, 712

décisoires: kesin, icraî, I: 568, 594

declaratif: bildirici, II: 769

déclaration d’utilité publique: kamu yararı kararı, I: 563, 846, 969, 998; II: 883, 886

déclaration préalable: bildirim, II: 487, 500

déclarations d'intention: niyet açıklamaları, I: 628

déconcentration: adem-i temerküz, tevsi-i mezuniyet , yetki genişliği, I: 119

décret: kararname, I: 587, 1024, 1151

décrets délibéres en Conseil des ministres: Bakanlar Kurulunda müzakere edilen kararnameler, I: 587

décrets non délibéres en Conseil des Ministres: Bakanlar Kurulunda müzakere edilmeyen kararnameler, I: 588

décrets réglementaires: düzenleyici kararna-
meler, I: 1151

dédoublement fonctionnel: görev ikileşmesi,
II: 1247

déductions: indirimler, II: 1269

défaut d’entretien normal: normal bakım
eksikliği, II: 999, 1000, 1086

défaut dans l’organisation du service: hizmetin organizasyonunda eksiklik, II: 1000

définitf: kesin, I: 989

degré de gravité de l’irrégularité: sakatlığın ağırlık derecesi, I: 886

délai: süre, I: 688

délai de droit commun: genel süre, I: 591

délai de recours: dava açma süresi, I: 894

délai raisonnable: makul süre, I: 817, 1037

délai suffisant: yeterli süre, I: 749, 750

délégant: devreden makam, I: 667

délégant: yetkiyi devreden, I: 667

délégataire: devralan makam, I: 667

délégation de compétence: yetki devri,
I: 225, 410, 648

délégation de pouvoir: iktidar devri, I: 648, 665

délégation de signature: imza devri, I: 648, 665

délibération inopérant: işlemez karar, I: 885

délibération: müzakere, I: 587

délibérations: mukarrerat, I: 586

délimitation du domaine public fluvial: nehir kenar sınırlarının belirlenmesine, I: 925

délimitation du domaine public naturel: tabiî kamu mallarının sınırlarının çizilmesi, I: 582, 995

délimitation du domaine public: kamu malları sınırlarının tespiti, II: 785

demandes d’extradiction: suçluların geri verilmesi talepleri, I: 534

demandes de renseignements: bilgi talebi, I: 598

démission: istifa, çekilme, I: 376, II, 588, 641

démocratie directe: doğrudan demokrasi, I: 433

deni de justice: ihkak-ı haktan imtina, II: 1016

département ministériel: bakanlık, I: 116

départment: il, vilayet,, I: 262

déplacement d’office: re'sen yer değiştirme, II: 677

dépourvu de tout effet juridique: bütün hukukî etkiden mahrum, I: 582

dépourvu de tout lien avec le service: hizmetten tamamıyla kopuk, II: 1035

dérivé: türev, müştak, I: 1030

dérogations en moins: daha az yetkiler, I: 67

dérogations en plus: daha fazla yetkiler, I: 67

dès la signature: imzalanmalarından itibaren,I:923

désordre moral: ahlâkî düzensizlik, II: 418

dessaisissement de compétence: yetkiyi terk, I: 667

destinataire: muhatap, I: 560, 960

désuétude: metrukiyet, I: 961

détachable: ayrılabilir, I: 602

détachement: geçici olarak görevlendirilme, I: 757

détenus en semi-liberté: özgürlük ortamına bırakılan mahkumların, II: 1096

détournement de pouvoir dans l’intérêt financier: malî çıkar maksadıyla yetki saptırması, I: 857

détournement de pouvoir: yetki saptırması,
I: 852, II: 517

détournement de procédure: usûl saptırması,
I: 863, II: 429

ventes d’immeubles du domaine privé de l’Etat: devletin özel mal statüsünde bulunan taşınmazlarının satımı, II: 13

devoir d’obéissance: itaat ödevi, I: 166, 167; II: 655

devoir de loyalisme à l’égard de la nation:
millete bağlılık ödevi, II: 653

différence appréciable de situation: önemli
durum farklılığı, II: 276, 277

difficulté d’exercice de l’activité: faaliyetin yürütülmesindeki zorluk, II: 1002

difficultés imprévues: öngörülmemiş
güçlükler, II: 158

dignité de la personne humaine: insan onuru,II:421

directe: doğrudan doğruya, II: 1213

directeur géneral: genel müdürü, II: 252

directeurs d’administration centrale: merkezî idare yöneticileri, II: 630

directives: direktifler: talimat, yönerge,, I: 615

discipline interne: iç disiplin, I: 494

discontinuité du droit constitutionnel: anayasa hukukunun devamsızlığı, I: 77

discrimination licite: meşru ayrımcılık, II: 276

discrimination positive: pozitif ayrımcılık,
II: 276, 612

disparition des actes administratifs: idarî işlemlerin sona ermesi, I: 956

dispositions réglementaires: sözleşmelerin düzenleyici hükümleri, II: 199

disproportion: oransızlık, I: 845, 797, 798

documents généraux: genel belgeler, II: 113

documents particuliers: özel belgeler, II: 113

dol: hile, II: 96; dolandırıcılık, II: 1015

domaine: emlâk, II: 741

domaine d’application du droit administratif: idare hukukunun uygulama alanı, I: 60

domaine privé: özel malları, II: 836

domaine public: kamu malları, âmme emlâki, I: 88, II, 225, 741, 746; kamusal mallar, II: 744

domaine public affecté à l’usage direct public: kamunun doğrudan kullanımına tahsis edilmiş kamu malları, II: 823

domaine public aérien: hava kamu malı, II: 758

domaine public affecté aux services publics: kamu hizmetlerine tahsis edilmiş kamu malları, II: 822

domaine public artificiel: sun’î kamu malları, II: 759, 770, 774, 787

domaine public fluvuial: su kamu malı, II: 758

domaine public immobilier: taşınmaz (gayrimenkul) kamu malları, II: 759

domaine public maritime: deniz kamu malları, II: 756, 757

domaine public mobilier: taşınır (menkul) kamu malları, II: 759

domaine public naturel: tabiî kamu malları,
II: 758, 769, 785

domaine public terrestre: kara kamu malları,
II: 756

domanialité public: kamu malı rejimi, I: 69

domanialité publique: kamu malı rejimi, I: 69,
II: 767, 791

dommages aux biens: mala verilen zararlar,
II: 1190, 1276

dommages aux personnes: kişilere verilen
zararlar, II: 1277

dommages corporels: bedensel [cismani]
zararlar, II: 1277

dommages indirectes: dolaylı zararlar, II: 1213

dommages insusceptibles de réparation:
tazmine elverişsiz mağduriyetler, II: 1177

dommages matériels: maddî zararlar, II: 1276

dommages permanents: daimî zararlar,
II: 1145, 1252

dommages-intérêts compensatoires: telafi
edici tazminatlar, II: 1302

dommages-intérêts: tazminat, zarar-ziyan,, II: 131

double effet: çifte etkili, I: 584

douleur morale: manevî acı, II: 1196

douleur physique: fizikî acı, II: 1195

droit à consultation du dossier: dosyayı inceleyebilme hakkı, I: 749

droit à indemnité: tazminat hakkı, II: 124

droit à l’autorisation: izin alma hakkı, II: 831

droit à l’équilibre financier: malî denge hakkı,
II: 386

droit à la création des services publics: kamu hizmetinin kurulmasını isteme hakkı, II: 321

droit à la redevance: ücret alma hakkı, II: 387

droit à la rémunération: ücret alma hakkı, II: 122

droit administratif: idare hukuku, I: 19, 41

droit administratif au sens large: geniş anlamda idare hukuku, I: 42

droit administratif au sens stricte: dar anlamda idare hukuku, I: 42

droit administratif des biens: eşya idare hukuku, II: 742; idarî eşya hukuku, II: 551

droit administratif général:genel idare hukuku,I:87

droit administratif spécial: özel idare hukuku, I: 86

droit au maintien de service public: hizmetlerin devam ettirilmesini isteme hakkı, II: 273, 339

droit commun: genel hukuk, ortak hukuk, özel hukuk, I: 46, 85

droit d’accès au service public: kamu hizmetine ulaşma hakkı, II: 275

droit d’exception: istisnaî hukuk, I: 85

droit d’usufruit: intifa hakkı, II: 743, 809, 905

droit de garde et de surintendace: koruma ve gözetim hakkı, II: 761

droit de l’administration: idarenin hukuku, I: 42

droit de la défense: savunma hakkı, I: 741-745;
II: 549, 703

droit de la fonction publique: kamu görevi hukuku, II: 555

droit de préférence: rüçhan hakkı, II: 392

droit de propriété: mülkiyet hakkı, II: 743,761,905

droit demi-secret: yarı-gizli hukuk, I: 53

droit des biens: eşya hukuku, II: 742

droit des services publics: kamu hizmetleri hukuku, I: 63

droit du travail: iş hukuku, II: 557

droit fiscal: vergi hukuku, II: 551

droit prétorien: yargıç yapısı hukuk, I: 52

droit réel: aynî hak, II: 743, 810

droit: hak, I, 993, II: 128

droits acquis: kazanılmış haklar, II: 339, 585, 887

droits de l’administration: idarenin hak ve yetkileri, II: 128

droits de place: yer harçları, işgaliye, II: 364

droits de servitude: irtifak hakları, II: 743, 809, 905

droits du cocontractant: sözleşmecinin hakları,
II: 122

droits et obligations des parties: tarafların hak
ve borçları, II: 117

durée des effets des actes administratifs: idarî işlemlerin etki süresi, I: 956

durée: süre, II: 379

---E---

échange des consentements: rızalarının
değişimi, II: 94

école de Bordeaux: Bordeaux ekolü, I: 63

école de la puissance publique: kamu gücü
okulu, I: 61

école du service public: kamu hizmeti ekolü, I: 63

édiction: ısdar, yapma, çıkarma, I: 643, 751

effectivité: etkililik, I: 735

effet rétroactif: geçmişe etkili, I: 53, 687

effets de droit: hukukî sonuç, I: 507, 508

effets directs: doğrudan etkili, I: 617

égalité: eşitlik

égalité absolue: mutlak eşitlik, II: 276, 278

égalité proportionnelle: nispî eşitlik, II: 276, 279

égalité des citoyens devant les charges publiques: kamu külfetleri karşısında vatandaşların eşitliği ilkesi, II: 936, 1071, 1141-1143

empiétement de pouvoir: yetki tecavüzü: I: 685, 699

emplois à la discrétion du gouvernement: hükûmetin takdirinde memuriyet, II: 630

emplois supérieurs: yüksek görevler, II: 630

emprise irrégulière: usûlsüz elkoyma, II: 948

en l’espéce: somut olaylarda, I: 765

engins dangereux: tehlikeli araçlar, II: 1087

enquête disciplinaire: disiplin soruşturması, II: 698

enquête: soruşturma, I: 631

enquêtes: araştırma ve incelemeler, I: 599

enquêteur: soruşturmacı, II: 700

entrée dans la fonction publique, entrée en vigueur: yürürlüğe girme, I: 919

entrée en vigueur: yürürlüğe girme, II: 96

entrepreneur: müteahhit, yüklenici, II: 79, 80, 84

entrepreneurs de travaux puplics: bayındırlık işi müteahhitleri, II: 569

entreprise privée: özel teşebbüs, II: 848

équilibre financier du contrat: sözleşmenin malî dengesi, II: 124

équilibre financier: malî dengesi, II: 127, 379

équité: hakkaniyet, II: 157, 1135

équivalence: eşdeğer, II: 1189, 1258

erreur: hata, II: 96

erreur de fait: fiilî hata, I: 779, 780

erreur de qualification juridique de faits: olayların hukukî tavsifinde hata, I: 792

erreur involontaire: istem dışı hata, I: 853

erreur manifeste d’appréciation: açık değerlendirme hatası, I: 476, 796, 796,  841, II: 634

erreur manifeste de l’appréciation: açık takdir hatası, II: 320

erreurs purement matérielles: tamamıyla maddî hatalar, I: 729

esthétique publique: kamusal estetik, II: 420

établissement public industriels et commerciaux: sınaî ve ticarî kamu kurumları, I: 146, 479

établissement public: kamu kurumu, II: 351

établissements publics à caratère scientifiques, technologiques et culturels: bilimsel, teknik ve kültürel kamu kurumları, I: 485

établissements publics: kamu kurumları, I: 133, 151, 465, 466, 490

État de droit: hukuk devleti, I: 96, 99, 101

état de nécessité: zaruret hâli, II: 521

Etat unitaire: üniter devlet, I: 123

Etat: devlet, I: 135

étroite collaboration: sıkı işbirliği, II: 1248

exception de recours parallèle: paralel dava
 def'i, II: 196

exception: def'i, itiraz,, I: 1015

exception: istisna, I: 937

excès de pouvoi:r: yetki aşımı;
hukuka aykırılık, I: 573, 700

exclusion temporaire: geçici ihraç (üç aydan iki yıla kadar memuriyetten geçici ihraç), II: 677

exclusivité des polices spéciales: özel
kollukların inhisarîliği, II: 479

exécution: icra, uygulama, I, 943, II: 114, 705

exécution d’office: re'sen icra, I: 54, 68, 144, 468, 569, 947, 948; II: 821

exécution des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin uygulanması, II: 117-167

exécution des décisions administratifs: idarî kararların icrası, I: 943

exécution forcée: cebrî icra, I: 570, 947, 948 949

exécution intégrale: tam ifa, II: 121

exécution même d’un service public: kamu hizmetinin bizzat yürütülmesi, II: 24

exécution par la force: kuvvet kullanarak icra,
I: 570

exécution ponctuelle: zamanında ifa, II: 121

exécution volontaire: gönüllü icra, I: 944

exécutoire: icraî, I: 488, 567, 594

exercice anticipé: yetkinin zamanından önce kullanılması, I: 688

exercice personel: görevi şahsen yerine
getirme, II: 656

exercices clos: son verilmiş faaliyetler, I: 934

exercices non clos: sona erdirilmemiş
faaliyetler, I: 935

exigence de la certitude du préjudice: zararın kesinliği şartı, II: 1180

existence matérielle: maddî varlığı, I: 728, 880

existence ou l’inexistence matérielle des faits: fiillerin maddî mevcudiyeti veya
namevcudiyeti, II: 676

existence: varlık, I: 926

exonération totale: tam muafiyet (sorumluluktan tam kurtulma), II: 1231, 1226

expédition des affaires courantes: cari işleri yürütme, I: 675, 687II: 266

exposé des motifs: gerekçe, I: 719, 720

expérience générale: genel tecrübeler, II: 1214

expiration du délai: sürenin dolması, I: 376, 957

explicite: sarih, açık, I: 660, 963

explosifs: patlayıcı maddeler, II: 1078

expression des motifs: gerekçe, II: 680

expropriation: kamulaştırma: istimlak, II: 847, 858

expropriation indirecte: dolaylı kamulaştırma, II: 878, 913-919

expropriation pour cause d’utilité publique: kamulaştırma (kamu yararı nedeniyle mülkiyetten çıkarma), II: 880

extension des pouvoirs de police: kolluk yetkilerinin genişlemesi, II: 520-539

extériorité: dışlık, II: 1222

extinction des actes administratifs: idarî işlemlerin sona ermesi, I: 956

---F---

facilitation: kolaylık, I: 616

faible importance: az önemli, I: 621

faillite: iflas, I: 469

faisant grief: zarar verici, haleldar, kişinin menfaatlerini etkileyen, I: 603, II: 710

faisceau d’indices: göstergeler demeti, I: 478, 479

faisceau de présomptions: karineler demeti, I: 862

fait dommageable: zarar veren olay, II: 1213

fait du prince: fedüprens, II: 144-148

fait du prince au sens large: geniş anlamda fedüprens, II: 145

fait du prince strictissimo sensu: en dar anlamda fedüprens, II: 147

fait du prince stricto sensu: dar anlamda fedüprens, II: 146

fait du tiers: üçüncü kişinin fiili, II: 1073

fait matériel: maddî fiil (eylem), I: 769, II: 979

fait: fiil, olay,  II: 1173

faits personnels: kişisel fiiller, II: 687

faute commise dans l’exécution du service public: kamu hizmetinin ifasında işlenilen kusur, II: 977

faute d’une exceptionnelle gravité: istisnaî ağırlıkta bir kusur, II: 1001

faute d’une particilère gravité: özel ağırlıkta kusur, II: 134

faute de la victime: zarar görenin kusuru,
II: 1073, 1231

faute de service: hizmet kusuru, II: 735, 876, 1023-1026, 1043

faute disciplinaire: disiplin suçu, I, 7893, II: 673, 674, 684, 686

faute grave: ağır hata, II: 134

faute: kusur, II: 975-983, 1175

faute lourde: ağır kusur, II: 436, 540, 1001-1124

faute lourde dans l’exécution des mesures de police: kolluk tedbirlerinin uygulanmasında
ağır kusur, II: 1008

faute lourde professionnelle: meslekî ağır kusur, II: 1015

faute manifeste et d’une particulière gravité: özel bir ağırlıkta ve apaçık kusur, II: 1001, 1013

faute personnelle: kişisel kusur, II: 736,
1026-1069, 1076

faute professionnelle: meslekî kusur, II: 674

faute purement personnelle: saf kişisel kusur,
II: 1026, 1057

faute simple: basit kusur, II: 540, 541, 1001 vd.

faute simple dans l’ediction des mesures: kolluk tedbirlerinin alınmasında basit hata, II: 1008

fautif: kusurlu, II: 688, 1175

favoritisme: kayırmacılık, II: 97

fermier: mültezim, II: 69, 363

fin de vigueur des actes administratifs: idarî işlemlerin yürürlüğünün sonu, I: 956

fin des effets de la décision: idarî işlemlerin etkilerinin sona ermesi, I: 956

flagrante: apaçık, I, 696

fonction administrative: idarî fonksiyon, I: 26, 28, 30, 35, 512

fonction consultative: danışma görevi, I: 235

fonction exécutive: yürütme fonksiyonu, I: 26

fonction gouvernementale: hükûmet
fonksiyonu, I: 35

fonction juridiction: yargı fonksiyonu, I: 26, 30

fonction législative: yasama fonksiyonu, I: 26, 512

fonction publique: kamu görevi, I: 88; II: 555,
553-740

fonctionnaire de fait: fiilî memur, I: 698, II: 570

fonctionnaire: memur, II: 571, 574

fonctionnement normal du service: hizmetin normal işleyişi, II: 273

fonctionnement tardive du service: hizmetin geç işlemesi, II: 976

fonctions juridiques de l’État: devletin hukukî fonksiyonları, I: 26

force majeur: mücbir sebep, II: 141-44, 1222-28

force obligatoire des contrats: sözleşmelerin bağlayıcılığı, II: 165

force obligatoire: bağlayıcı güç, I: 611

force: kuvvet, I: 947, 949; II: 544

forfait: götürü, II: 123

forfait de la pension: aylık götürüsü (sosyal güvenlik tazminatlarının inhisariliği),II.  1099

form: şekil, I: 711

formalité substantielle: aslî formalite, I: 738

formalités non substantielles: tali usûl
kuralları, I: 764

formalités substantielles: aslî usûl kuralları, I: 764

formation professionelle au cours de la carrière: hizmet içi eğitim, II: 631

forme écrite: yazılı şekil, I: 711

fournisseurs: mal ve hizmet sağlayan kişiler,
II: 569

frais et risques: kâr ve zarar, II: 133

frais suplémentaires: ek masraflar, II: 307

---G---

gardes champêtres: kır bekçisi, II: 448

gendarmerie nationale: ulusal jandarma, II: 448

gérance: vekâlet, II: 366

gérant: vekalet yoluyla işleten, II: 367

gérant: vekil, II: 366

géstion conformément aux lois et usages du commerce: ticaret kanun ve teamüllerine göre işletilme, II: 239

gestion du domaine privé: kamu tüzel kişilerinin özel mallarının işletilmesine, II: 221

gestion en gérance: vekâlet yoluyla işletme, II: 366

gouvernement de fait: fiilî hükûmet, I: 642

gouvernement légal: yasal hükûmet, I: 642

gouverner: hükûmet etmek, I: 78

fautes non détachables de l’exercice des fonctions: görevlerin ifasından ayrılamaz nitelikte olan kusurlar, II: 1024

grade: derece, II: 605

grave: ağır, I, 696

gravité de la menace du trouble: (kamu düzenini) bozan tehdidin ağırlığı, II: 517

gravité de la mesure de police: kolluk tedbirinin ağırlığı, II: 517

grenades lacrymogène: gözyaşartıcı bombalar, II: 1081

grossier: çok ağır, I: 797, 841

groupement forcé: cebrî örgüt, I: 495

---H---

habilitation: yetkilendirme, II: 95, 353

habitation bourgeoise: şehir konutu”, I: 792

haute police: yüksek kolluk, I: 796

hauts fonctionnaires: yüksek memur, II: 630

hiérarchie: hiyerarşi, I: 162

marchés de service: hizmet sözleşmeleri (hizmetlerin özel kişilerden satın alınmasına dair sözleşmeler), II: 81

honneur: şeref, II: 1193

horaires de service: çalışma saatleri, II: 657

hypothèque: rehin, II: 743, 809

---İ---

idée de cause raisonnable: makul sebep düşüncesi, II: 1214

idée vague: fikr-i muğlak, belirsiz düşünce,, I: 888

identité: ayniyet, I: 606

illégal: hukuka aykırı, I: 875

illégalité à l’objet de l’acte: işlemin konusuna ilişkin hukuka aykırılık, I: 806

illegalité: hukuka aykırılık, I: 896, II: 979

illégalités grossières: kaba saba hukuka aykırılıklar, I: 886

illégalités particulèrement graves et flagrantes: çok ağır ve apaçık hukuka aykırılıklar, I: 897

illégalités particulèrement graves et flagrantes: fevkalade ağır ve apaçık hukuka aykırılıklar,I:886

illégalités purement formelles: sadece şekil bakımından hukuka aykırılıklar, II: 980, 981

îlots d’irresponsabilité: sorumsuzluk adacıkları,
II: 1178

certificats d’urbanisme: imar durum belgesi , I: 583

immeubles non bâtis: binasız taşınmazlar, II: 854

immobilier: taşınmaz, gayrimenkul,, II: 847

immoral (caractère-): ahlâk dışı nitelik, II: 419

immutabilité: tek-taraflı değişiklik yasağı, II: 117

impartialité: tarafsızlık, I: 736

impératifs de bonne gestion: iyi işletme icapları,
 I: 474

impersonnel: kişilik-dışı, I: 560, I: 1018

impôt: vergi, II: 241, 826

implicite: zımnî, I: 660

imprescriptibilité du domain public: kamu malları-nın zamanaşımıyla kazanılamaması, II: 807

imprévisibilité: öngörülemezlik, II: 1222

imprévisible: öngörülemez, II: 151, 1222, 1229

imprimrie nationale: millî matbaa, II: 568

imputable: isnat edilebilir, II: 1174

résiliation aux torts et griefs: imtilaz sözleşmesi-nin imtiyazcı özel kişinin kusurundan dolayı feshi, II: 392

inadéquation: ölçüsüzlük, I: 779

inaptitude physique: fizikî elverişsizliği, II: 689

incompétence négative: negatif yetkisizlik, I: 691

incompétence: yetkisizlik, I: 691

inconvénients du voisinage: komşuluk zararları,
II: 1146

indemnisation en capital: sermaye şeklinde tazminat, II: 1284

indemnisation en rente: irat şeklinde tazminat,
II: 1284

indémnité d’imprévision: öngörülemezlik tazminatı, II: 155

indemnité principal: esas tazminat, II: 1301

indemnités accessoires: fer’i tazminatlar, II: 1301

indemnités pour sujétions imprévues: öngörülmemiş güçlükler tazminatı, II: 158

indépendamment de toute faute: kusurdan bağımsız olarak, II: 1079

indépendante: bağımsız, I: 491

indexation: endeksleme, II: 1285

indicative: belirtici, I: 1037

indice quasi certain: kesine yakın gösterge, II: 235

individualisation: bireyselleştirilebilir, II: 1211

individuel: bireysel, I: 562, 635

inexcusable: mazur görülemez, II: 1028

inexistence: yokluk, I: 695, 728, 879

inexistence absolue: mutlak yokluk, I: 880, 884

inexistence de l’acte administratif: idarî işlemin yokluğu, I: 880

inexistence des motif: sebebin mevcut
olmaması, I: 780

informations: haber vermeler, I: 628

infraction effectivement commise: fiilen
işlenmiş bir suç, II: 426

infraction pénale déterminée: belirli bir suç, II:425

infraction pénale: ceza hukuku anlamında
suç, II: 674

infraction pénale: suç, II: 674

injonction: emir (hakiminin idareye emir vermesi), I: 1036; II: 183, 497; II: 1189, 1258

inopposabilité: dermeyan edilememe, I: 611; ileri sürülememezlik, I: 927

insolvabilité: acz (ödeme güçsüzlüğü), II: 1174

institutions d’éducation surveillée: gözetimli eğitim kurumları, II: 1095

instructions de service: hizmet emirleri, I: 608

insuffisance professionnelle: meslekî yetersizlik, II: 689

intangible: dokunulmaz, I: 989

intégralité du préjudice: zararın tamamını, II: 1267

integrité matérielle: maddî bütünlük, II: 819

intention: niyet, I: 630, 634, 851

interdiction: yasak, I: 580; men etme, II: 498

intérêt général prééminent: üstün nitelikte bir kamu yararı, II: 1164

intérêt général: umumî menfaat, menafii umumî, II: 776; kamu yararı, I: 54, 70

intérêt juridiquement protégé: hukuken korunan menfaat, II: 1184

intérêt légitime: meşru menfaat, II: 1184

intérêt moral: manevi değer, II: 1193

intérêt non qualifié: niteliksiz menfaat, II: 1184

intérêt public dans sa totalité: bütününde kamu yararı, I: 856

intéret public: kamu yararı,  âmme menfaati,
I: 567, II: 221, 223

intérêts moratoires: temerrüt [gecikme] faizleri,
II: 1301

intérim: vekâlet, vekaleten, I: 669, 670

interpréation stricte: dar yorum, I:177, 400, 637, 937

interprétation: yorum, I: 608,1147

invalidité: geçersizlik, I: 927

investiture contractuelle: akdî görevlendirme,
II: 354, 358

investiture par contrat: sözleşmeyle görevlendirme, II: 354, 358

investiture statutaire: statüter görevlendirme,II:354

investiture unilatérale: tek-taraflı görevlendirme, II: 353, 354

investiture: görevlendirme, II: 353

invocables: başvurulabilir, I: 919

irregularité: sakatlık, I: 875

irrégularité extrêmement grave et flagrante:
ağır ve bariz yetki tecavüzü: , I: 709

irrégularité extrêmement grave: çok ağır
sakatlık, I: 709

irrégularités flagrantes: apaçık sakatlıklar,
I: 709,886

irrésistibilité: dayanılmazlık, II: 1223

irrésistibilité: karşı konulamazlık, II: 1222, 1223

irresponsabilité personnelle: kişisel
sorumsuzluğu, II: 1025

irrévocabilité du prix: ücretin geri alınamazlığı,
II: 123

irrévocable: geri alınamaz, II: 641

---J---

juge administratif: idare hakimi, idarî yargı, I: 70

juge de l’excès du pouvoir: iptal davasına bakan hakim veya mahkeme, II: 181, 191

juge du contrat: sözleşme hakimi, II: 185, 180, 181, 192

jugements de valeur: değer yargıları, II: 225

juridiction non contentieuse: çekişmesiz yargı, nizasız kaza, uyuşmazlıksız yargı, I: 530

juridictionnalisation: yargısallaşma, II: 697, 703

juridictionnel: yargısal, I: 488

jurisprudence: içtihat, I: 52

king can do no wron:g, II, 957

---L---

lancer de nain: cüce fırlatma, I: 773

larmes (les) ne se monnayent pas: gözyaşları paraya çevrilmez, II: 1196, 1204

latissimo sensu, en dar anlam, II: 553

lato sensu, dar anlam, II: 554

légal ve reglémentaire: kanunî ve nizamî,
II: 584, 664, 588

légalité: hukukîlik, I: 100, 170, 188

lésion d’un droit: hak ihlâli, II: 1184

libération conditionnelle: şartlı salıverme,
II: 617, 1096

liberté du choix du cocontractant: sözleşmeciyi seçme serbestisi, II: 97

libertés de forme: şekil serbestisi, I: 711

libertés innomméés: isimsiz hürriyetler, II: 507

libre administration des collectivités locales: mahallî idarelerin serbest idaresi, I: 1155

licenciement: memurluktan çıkarma, II: 645

licencieux (caractère-): müstehcen nitelik, I: 793

lien de causalité: illiyet rabıtası, nedensellik
bağı, II: 1213

lien de droit public: kamu hukuku bağı, II: 571

lien direct de causalité: doğrudan illiyet bağı,
II: 1213, 1216

lien indirect: dolaylı bağlantı, II: 1214

lieux ouverts au public: kamuya açık yerler, II: 513

ligne de conduite: davranış çizgisi, I: 616

limites du principe de la légalité: hukukîlik ilkesinin sınırları, I: 826

loi d’habilitation: yetki kanunu, I: 1149

loi des parties: tarafların kanunu, II: 116, 135,
165, 192, 205

lois du service public: kamu hizmeti kanunları,
II: 263-316

lois et usages du commerce: ticaret kanun ve teamülleri, II: 239

loterie nationale: millî piyango, II: 222

---M---

maires: belediye başkanları, II: 448

maître de l’ouvrage: bayındırlık eserinin
sahibi, II: 1252

majorité absolue: salt veya mutlak çoğunluk, I: 681

majorité relative: nispî çoğunluk, I: 680

majorité simple: basit çoğunluk, I: 680

maladie professionnelle: meslek hastalığı, II: 1098

mandat: vekâlet, II: 20

mandataire: vekil, II: 21

mandataires-liquidateurs: tasfiye memurları,
II: 1100

manifestation de volonté: irade açıklaması, I: 507, 508, 713

marché de fournitures: levazım sözleşmeleri, II: 79-80, 133, 136

marchés de transport: taşıma sözleşmeleri, II: 79

marchés de travaux public: bayındırlık sözleşmeleri, II: 79, 83, 136; bayındırlık ihaleleri, II: 12, 19, 50

marchés publics: kamu ihalesi, I: 517; II: 94-111

marge d’action libre en franchise de responsabilité: sorumluluktan bağışık serbest bir hareket alanı, II: 1003

marge d’appréciation: değerlendirme marjı,
I: 774, 778, 820

matérialité des faits: olayların maddîliği, I:687, 780

mauvaise fonctionnement du service: hizmetin kötü işlemesi, II: 976

mehrstufiger verwaltungsakt: çok aşamalı idarî işlemler, I: 557

meslek grupları sayısının sınırlandığını:n, 1191

mesure conservatoire: ihtiyati tedbir, II: 637, 700

mesure de police: kolluk tedbiri, II: 488, 549

mesure faisant grief: hakka dokunan bir tedbir,
I: 623

mesures antérieures: ön işlemler, I: 595

mesures d’application: uygulama tedbirlerinin,
I: 940

mesures d’ordes intérieur: iç düzen işlemleri,
I: 607, 619; II: 682

mesures d’organisation du service: hizmetin örgütlenmesine ilişkin tedbirler, I: 619

mesures de police interne du service: hizmet içi kolluk tedbirleri, I: 621

mesures juridiques: hukukî tedbirler, II: 1007

mesures mineures: küçük tedbirler (önemsiz işlemler), I: 625; II: 710

mesures préparatoires: hazırlık işlemleri, I: 595

mesures prises en considération de la personne: kişiyi göz önünde bulunduran işlemler, I: 746

mesures: tedbirler, I: 1148

méthodes dangereuses: tehlikeli yöntemler, II: 1094

mettre un élève au piquet: öğrencilere verilen ayakta durma cezası, I: 622

mi-réglementaire: yarı-düzenleyici, II: 378

mi-contractuel: yarı-akdî, II: 378

mis en demeure: temerrüde düşürme, ihtar, protesto, I, 626, II: 130

mise à l’isolement: tecride koyma, I: 623

mise à la retraite d’office: re'sen emekliliğe
sevk, II: 649,677

mise au cellule disciplinaire: hücre cezası, I: 623

mise aux arrêts: hapis, I: 622

mise en demeure: ihtar, II: 497

mise en regie: emanet hâline getirme, II: 133

mise sous séquestre: geçici el koyma, II: 133, 391

mitoyenneté: komşuluk:hakkı, 763

mobile: saik, dürtü, I: 854

mobile personel: kişisel saik, I: 854

mobile politique: siyasî saik, I: 854

mobile principal de l’opération: operasyonun temel saiki, II: 433

modalité d’exécution du service public: kamu hizmetinin yürütülme usûlünü, II: 27

modes de gestion des services publics: kamu hizmetlerinin işletilmesi usûlleri, II: 341-399

modes de gestion: işletme usûlleri, II: 341-370

modification: değiştirme, I: 644, 751, 963

moralité publique: genel ahlâk, II: 419

motif: sebep, I: 768, 851

motifs de droit: hukukî sebepler, I: 769, 802

motifs de fait: fiilî sebepler, I: 769, 802

motifs déterminants: belirleyici sebepler, I: 800

motifs surabandonts: ek sebepler, lüzumundan fazla sebepler, esbab-ı kasire, I: 800

motivation: gerekçe, I: 719, 720

moyen d’ordre public: kamu düzenine ilişkin
bir def'i, I: 853, 896, 936

moyen: araç, II: 515

moyens d’action de l’administration: idarenin hareket araçları, II: 551-926

mutabilité: değişebilirlilik, II: 136

mutation par changement d’affectation: tahsis değişikliğiyle dönüşüm, II: 782

mutation par transfert de propriété: mülkiyet
devri yoluyla dönüşüm, II: 777

mutations domaniales: mal dönüşümleri, II: 776

---N---

nationalisation: devletleştirme, II: 317, 847, 849, 859

nature contractuel: akdî nitelik, II: 115, 116

nature de la mission assignée au juge pénal: ceza hakimine verilen görevin doğası, I: 1147

nature des choses: eşyanın tabiatı, I: 1022

nature réglementaire: düzenleyici nitelikte, II: 115

ne faisant pas grief: ilgilisinin menfaatlerini etkilemeyen, I: 624

nécessaire: gerekli, II: 515

nécessité d’intérêt général: kamu yararı gereği,
II: 277

negatif: olumsuz: ihmalî, menfi, II: 1173, 1174

neutralité-abstention: kaçınma yoluyla
tarafsızlık, II: 285

neutralité-pluralisme: plüralizm yoluyla tarafsızlık, II: 286

neutralité-objectivité: objektiflik yoluyla tarafsızlık, II: 286

nomination: atama, II: 574, 627

nomination pour ordre: düzmece atama, I: 892

nominativement: ismen, I: 560

non avenu: meydana gelmemiş,  I: 886

non dépourvu de tout lien avec le service: hizmetten tamamıyla kopuk değil, II: 1035, 1038

non lieu à statuer: karar vermeye gerek olmaması, I: 980, 988

non-cognitivisme des valeurs: değerlerin bilinemezliği, II: 225

notations des fonctionnaires: memurların değerlendirilmesi, II: 631-636

notification: tebliğ, yazılı bildirim, I: 561, 712,  923-925, 1124, 1130

notion juridique indéterminé: belirsiz hukukî kavramlar, I: 771, 778

nul: geçersiz, I: 876; batıl, I: 876, 878

nul en non avenu: yok hükmünde sayma, geçersiz ve meydana gelmemiş, yok hükmünde, I: 886, 887, 894

nul et de nul effet: geçersiz ve tamamıyla etkisiz=yok hükmünde, I: 886, 887, 894

nul et sans nul effet: yok hükmünde, I: 207

nul-annulation-nullité: batıl-iptal-butlan, I: 877

nul-annulation-nullité: geçersiz-geçersizleştirme-geçersizlik, I: 877

nulles et de nul effet: yok hükmünde, I: 892

nullité du contrat: sözleşmenin butlanı, II: 184

nullité: geçersizlik, butlan,, I: 876

---O---

objet: konu, I: 805, 960, 1081

obligation d’agir: harekete geçme yükümlülüğü, II: 436

obligation d’assurer le service: hizmeti görme ödevi, II: 656

obligation d’exécution personelle: şahsen ifa borcu, II: 119, 385

obligation d’exercer ses compétences: yetkilerini kullanma yükümlülüğü, I: 638

obligation de faire: yapma borcu, II: 1189, 1258

obligation de prendre les mesures de police: kolluk tedbiri alma zorunluluğu, II: 488

obligation de réserve: ihtiyat yükümlülüğü, II: 654

obligation de se consancrer à ses fonctions: kendisini bütünüyle görevine adaması, II: 656

observations: itirazlar, mülahazalar, gözlemler, I: 741, 747

occasionnelle: geçici, II: 72

occupants sans titre: kamu malını haksız işgal eden kişi, II: 832

occupation temporaire: geçici işgal, II: 852-855

occupation: işgal, II: 828, 845, 846

occupations privatives: özel işgaller, II: 828

octroi d’indemnités: tazminat ödemesi, II: 184

office national des forêts: ormanlar millî ofisi,
II: 573

offres et propositions: icap ve teklifler, I: 599

opérations de police: kolluk operasyonları, II: 500

opérations matérielles d’exécution: maddî uygulama operasyonları, II: 1008

opérations sur le terrain: saha operasyonları,
II: 1008

opérations: operasyonlar, I: 507

opinion: kanaat, I: 630

opportunité des poursuites: soruşturmanın yerindeliği, II: 698

opportunité: yerindelik, I: 100, 170, 188, 710,
818, 826, 983, 987

opposabilité des directives: direktiflerin ileri sürülebilirliliği, I: 618

opposabilité: ileri sürülebilirlilik, I: 926

opposable: ileri sürülebilir: kabil-i dermeyan,
I: 926

opposables à l’administration: idareye karşı
ileri sürülebilir, I: 618

opposables aux administrés: idare edilenlere
karşı ileri sürülebilir, I: 618

ordonnances: ordonanslar, I: (bizdeki kanun hükmünde kararnamelere benzerler), I: 1149

ordre de service: hizmet konusunda emir ve talimat, II: 129

ordre illégal: kanunsuz emir, II: 655

ordre matériel et extérieur: maddî ve dış
düzen, II: 418

ordre moral: ahlâk düzeni, II: 418

ordre public: kamu düzeni, I: 637, 740, 793, 857, 1023; II: 418-423, 506, 1073

ordre: emir, düzen, I: 580

ordres professionels: meslek kuruluşları,
I: 148, 501-503

organe consultatif: istişare organı, I: 734

organisation administrative: idarî teşkilât, I: 87

organisation et le fonctionnement du service public: kamu hizmetinin organizasyonu ve çalışması, II: 116, 379

organisme consultatif: danışma organı, I: 488

originaire: aslî, ilkel,  I: 110, 1030

origine de l’établissement: kurumun kökeni, I: 478

ouvrage public mal planté ne se détruit pas: yanlış yere yapılmış bayındırlık eseri yıkılamaz, II: 914

ouvrages publics exceptionnelement dangereux: olağanüstü tehlikeli bayındırlık eserleri, II: 1086

ouvrages publics: bayındırlık eserleri,
II: 912, 1084, 1113

---P---

parafiscal: vergi-benzeri, II: 242, 387

parallélisme des formes et procédures:
şekilde ve usûlde paralellik, I: 964, 979

paralysie de l’administration: idarenin felç
olması, I: 764

participation directe: doğrudan doğruya
katılması, II: 26

participation du cocontractant à l’exécution même du service public: gerçek kişinin bir kamu hizmetinin yürütülmesine katılması, II: 26

pas de pouvoir réglementaire sans texte: Kanunsuz düzenleme yetkisi olmaz, I: 1022

pas de tutelle sans texte: Metinsiz vesayet olmaz, I: 176, 391

pas de tutelle sans texte, ni au-delà des textes: Kanunsuz vesayet olmayacağı gibi, kanunun ötesinde de vesayet olmaz, 178

pénalité: cezaî şart, II: 131

péremption: zamanaşımına uğrama, I: 736

permanence: devamlılık, daimilik, I: 561, 574, 575

permanent: devamlı, daimî, II: 72

permis de chasse: av tezkeresi, I: 859

permis de stationnement: işgal ruhsatı, II: 831

permis: ruhsat, II: 830

permissions de sortir: çıkma izinleri, II: 1095

permissions de voirie: yol izinleri, I: 968, 970, 996

personalité morale de l’État: devlet tüzel
kişiliği, I: 116

personel de police: kolluk personeli, II: 447

personel: kişisel, I: 853

personnalité des peines: cezaların şahsîliği, I: 946; II: 549

personnalité morale: tüzel kişilik, I: 467

personne morale: tüzel kişi, II: 359

personne physique: gerçek kişi, II: 359

personne: kişi, I: 132

personnes en traitement dans les hopitaux publics: kamu hastanelerinde tedavi gören kişiler, II: 1000

personnes morales de droit privé: özel hukuk tüzel kişileri, I: 132, 501

personnes morales de droit public: kamu hukuku tüzel kişileri, I: 133, 157, 468

personnes morales mixtes: karma tüzel kişiler, I: 155

personnes morales: tüzel kişiler: manevî şahıslar, hükmî şahıslar, I: 132

personnes physiques: gerçek kişiler: hakikî şahıslar , I: 132

personnes privées chargées d’un service publique: kamu hizmetiyle görevli özel kişiler, I: 147

perspective monumentale: anıtsal görünüm, I: 792

perte d’une chance: şans kaybı, II: 1181

perte de la valeur juridique des actes administratifs: idarî işlemlerin hukukî değerinin kaybı, I: 956

phase administrative: idarî aşama (kamulaştır-mada), II: 885

phase judiciaire: adlî aşama, II: 885, 892

pièces écrites du dossier: dosyadaki yazılı belgeler, I: 862

plân d’alignement: istikamet planı, I: 961; II: 788

plans: planlar, I: 631

pluralité de buts: maksatların çokluğu, I: 860

pluralité des motifs: sebeplerin çokluğu, I: 799

plus ou moins durablement: az çok uzunca bir süre, II: 569

plus rigoureuse: daha sıkı, II: 475, 476

plus ristrictives des libertés: özgürlükleri daha sınırlandırıcı, II: 475

police administrative générale: genel idarî
kolluk, II: 437

police administrative: idarî kolluk, II: 423

police de la conservation du domaine public: kamu mallarını koruma kolluğu, II: 818

police des installations classées pour la protec-
tion de l’environnement:
çevrenin korunması için sınıflandırılmış tesisler kolluğu, II: 437

police des étrangers: yabancılar kolluğu, II: 440

police judiciaire: adlî kolluk, II: 423

police nationale: ulusal polis, II: 448

police: kolluk, I: 88; II: 417

polices administratives spéciales: özel idarî kolluklar, II: 437, 439

politique: siyasî nitelik, I: 793

polyvalence des opérations de police: kolluk operasyonlarının çok anlamlılığı, II: 431

positif: olumlu, icraî, müspet, II: 1173

pour le compte de l’Etat: devletin hesabına, II: 22

pour le compte: hesabına, II: 22, 365, 367

pouvoir d’annulation: iptal yetkisi, I: 168, 183

pouvoir d’appréciation: değerlendirme yetkisi,
I: 778

pouvoir d’approbation: onama yetkisi, I: 183

pouvoir d’instruction et de commendement:
emir ve talimat verme yetkisi, I: 167, 179, 188

pouvoir de contrôle et de direction: denetim ve yönlendirme yetkisi, II: 128

pouvoir de modification unilatérale: tek-taraflı değişiklik yetkisi, II: 135-136, 146, 389

pouvoir de réformation: düzeltme yetkisi, I: 188

pouvoir de résiliation dans l’intérêt du service: hizmet yararına fesih yetkisi, II: 138

pouvoir de sanction: müeyyide yetkisi, II: 129

pouvoir de substitution: ikame yetkisi, I: 169;
II: 1250

pouvoir de tutelle: vesayet yetkisi, I: 138, 224

pouvoir disciplinaire: disiplin yetkisi, II: 694

pouvoir être qualifiée de préjudice: zarar olarak nitelendirilebilme, II: 1177

pouvoir exceptionnel: istisnaî nitelikte bir
yetki, I: 175

pouvoir hiérarchique: hiyerarşi yetkisi, I: 169, 223

pouvoir réglementaire autonome: özerk düzenleme yetkisi, I: 1150, 1151

pouvoir réglementaire: düzenleme yetkisi, I: 217, 493, 499, 1018

pouvoir: yetki, II: 128

pouvoirs de l’administration: idarenin
yetkileri, II: 128

pouvoirs de police afférents à la gestion du domaine départemental: il emlakine ilişkin kolluk yetkileri, II: 448

préalable: ön, I: 571

précarité: geçicilik:ilkesi, 833

précision suffisante: yeterli sarahat, I: 660

préfet: vali, I: 262; II: 448, 1247

préjudice: zarar, II: 1177, 1213

préjudice anormal: anormal zarar, II: 1072,
1074, 1082, 1211

préjudice d’affection: duygusal zarar, II: 1196

préjudice esthétique: estetik zararlar, II: 1194

préjudice grave: ağır zarar, II: 1211, 1074

préjudice indemnisable: tazmin edilecek bir zararın, II: 980

préjudice spécial: özel zarar, II: 1074, 1209

préjudices ‘par ricochet: dolaylı zararlar, yansıyan zararlar, II: 1201

préjudices actuels: güncel zararlar, II: 1180

préjudices éventuels: muhtemel zararlar, II: 1181

préjudices futures: gelecekteki zararlar, II: 1180

préjudices immédiates: doğrudan zararlar, II: 1201

préjudices matériels: maddî zararlar, II: 1190

préjudices moraux: manevi zararlar, II: 1192, 1193

préjudices réfléchis: yansıyan zararlar, II: 1201-1204

prélèvement obligatoire: zorunlu kesintiler, I: 484

premier ministre: başbakan, II: 447

préoccupations d’ordre privé: kişisel saikler, II: 1027

prérogatives de l’administration: idarenin ayrıcalıkları, II: 128

prérogatives de la puissance publique: kamu gücü ayrıcalıkları, I: 54, 67, 66, 143, 147, 468, 479, II, 233

prérogatives et sujétions exorbitantes du droit commun: özel hukuku aşan ayrıcalıklar ve bağımlılıklar, I: 67, 143

prérogatives exorbitantes du droit commun: genel hükümleri (özel hukuku) aşan ayrıcalıklar, I: 66

prescription: emir, II: 183, 497

présidence de la république: Cumhurbaşkanlığı, I: 196

président de la république: Cumhurbaşkanı, I: 196

président du conseil général: il genel meclisi başkanı, II: 448

présomption de conformité au droit: hukuka uygunluk karinesi, I: 68, 469, 571

présomption de légalité: yasallık karinesi, I: 571

présomptions de fautes: kusur karineleri, II: 999

prestation: hizmet, II: 251

prétention: iddia, I: 27, 513

preuve: ispat, I: 861

préventif: önleyici, II: 424, 436, 674

priatives de liberté: hürriyetten mahrum edici,
I: 945, II: 549

principal: esas, 434

principe contradictoire: çelişme ilkesi, I: 84

principe d’adaptation: uyum ilkesi, II: 270

principe d’adéquation: elverişlilik ilkesi, II: 511

principe d’autonomie: özerklik ilkesi, I: 470

principe d’égalité: eşitlik ilkesi, II: 275-283

principe d’exercice personnel de la compétence: yetkinin şahsen kullanılması ilkesi, I: 639

principe d’immutabilité du contrat: sözleşmenin değişmezliği ilkesi, II: 135

principe d’intangibilité des ouvrages publics:
bayındırlık eserlerinin dokunulmazlığı
ilkesi, II: 914

principe d’interdiction des cumuls: birden fazla görevde çalışma yasağı, II: 656

principe de continuité: devamlılık ilkesi, II: 263

principe de gratuité: bedavalık [meccanilik]
ilkesi, II: 243, 304-314, 825

principe d’incessibilité des biens au-dessous de leur valeur: özel malların değerinin altında devredilemeyeceği ilkesi, II: 839

principe de l’égale admissibilité aux emplois publics: kamu görevlerine girişti eşitlik
ilkesi, II: 612

principe de l’inaliénabilité du domaine public: kamu mallarının devredilmezliği ilkesi, II: 791

principe de l’insaisisbilité du domaine privé:
özel malların haczedilemezliği ilkesi, II: 839

principe de l’insaissabilité des biens publics: kamu mallarının haczedilemezliği ilkesi, II: 799

principe de l’irresponsabilité de l’Etat du fait
de justice:
adliyeden dolayı devletin sorumsuzluğu ilkesi, II: 960

principe de l’irrécevabilité du recours pour
excès du pouvoir contre les contrats administratifs:
idarî sözleşmelere karşı iptal davası açılamayacağı ilkesi, II: 186

principe de l’irresponsabilité de l’Etat:
devletin sorumsuzluğu ilkesi, II: 938, 957

principe de la libre détermination du mode de gestion: işletme usûllerinin serbestçe belirlenmesi ilkesi, II: 342

principe de la réparation en argent: parayla tazmin ilkesi, II: 1258

principe de la réparation intégrale: tam
tazmin ilkesi, II: 1267

principe de la réparation par équivalent: eşdeğeriyle tazmin ilkesi, II: 1189, 1258

principe de la responsabilité de l’Etat:
devletin sorumluluğu ilkesi, II: 940

principe de la securité juridique: hukukî
güvenlik ilkesi, I: 933

principe de laïcité: lâiklik ilkesi, II: 287-304

principe de légalité: hukuka uygunluk ilkesi, I: 985

principe de liberté: serbestlik ilkesi, II: 610,  824

principe de mutabilité: değişebilirlilik ilkesi, II: 270-275

principe de nécessité: gereklilik ilkesi, II: 512, 515

principe de neutralité: tarafsızlık ilkesi, II: 285

principe de non-rétroactivité des actes administratifs: idarî işlemlerin geriye yürümezliği ilkesi, I: 930

principe de non-rétroactivité: geriye yürümemesi ilkesi, I: 687, 982

principe de proportionnalité: oranlılık ilkesi, II: 512, 515

principe de proportionnalité: ölçülülük ilkesi, II: 511, 515, 679

principe de rattachement: bağlılık ilkesi, I: 469, 470; II: 353

principe de spécialité locale: yerel uzmanlık ilkesi, I: 473

principe de spécialité: uzmanlık ilkesi, ihtisas ilkesi, spesyalite prensibi, I: 128, 153, 473,
947; II: 352, 864

principe de valeur constitutionnelle: anayasal değerde ilke, II: 264

principe du cumul des responsabilités: sorumlulukların birleşmesi ilkesi, II: 1039

principe du non-cumul des indemnisations: tazminatların birleşmemesi ilkesi, II: 1039

principe genéral du droit: hukukun genel ilkesi, I: 741, 746, 930; II: 1142

principe qu’une personne ne doit jamais être condamnée à payer une somme qu’elle ne doit pas: bir kişinin sorumlu olduğundan daha fazlasına mahkûm edilememesi ilkesi, II: 1260

principes généraux du droit public: kamu hukukunun genel ilkeleri, I: 169

principes généraux du droit: hukukun genel ilkeleri, II: 165

principe interdisant aux personnes publiques de recourir à l’arbitrage: kamu tüzel kişilerinin tahkime başvurma yasağı ilkesi, II: 207

privatisation: özelleştirme, II: 317, 339

privilège du préalable: hukuka uygunluk karinesi, I: 571, II: 130

prix: fiyat, II: 308, 310, 326, 388, 827; ücret, II: 387

procédé de l’établissement public: kamu kurumu usûlü, II: 351-353

procédés de police: kolluk usûlleri, II: 483

procédure consultative: danışma usûlü: istişarî usûl, I: 734

procédure contradictoire: çelişme usûlü, I: 488, 740, 741; II: 697, 704

procédure disciplinaire: disiplin usûlü, II: 697

procédure: usûl, I: 710, 730

procédures obligatoires: zorunlu usûller, I: 755

produits sanguins: kan ürünleri, II: 1087

profession libérale: serbest meslek, I: 494

projets: projeler, I: 631

promulgation: ısdar, I: 541

proportionnalité: oranlılık, II: 512, 517

proportionnée: orantılı, II: 515

proposition: teklif: öneri, inha,, I: 352, 598, 733

propriété administrative: idarî mülkiyet, II: 763

propriété privé: özel mülkiyet, II: 763

propriété publique: kamusal mülkiyet, II: 764

publication: yayın, I: 561, 726, 921, 924

publicité impersonelle: kişisel olmayan bir
şekilde ilgililerine duyurulması, I: 921

publicité par voie d’affichage: ilân yoluyla
yayın, I: 921

publicité personelle: kişisel olan bir şekilde ilgililere duyurulması, I: 924

publicité: ilgililere duyurma, I: 919

puissance publique: kamu gücü, I: 65

---Q---

qualification juridique de faits: olayların hukukî tavsifi, I: 792

qualification juridique: hukukî tavsif, I: 779

qualification: nitelendirme, tavsif, I,  778,  II: 9

qualifications textuelles: kanunda hüküm
varsa, II: 240

quasi inexistence: yokluk benzeri, keenlemyekün, yok gibi, I: 887, 888, 893

quasi: keenne, I: 888

question d’opportunité: yerindelik sorunu, II: 344

qui ne dit mot consent: sükût ikrardan gelir, I: 589

qui ne dit mot refuse: sükût inkârdan gelir, I: 589

---R---

rachat amiable: dostane geri satın alma, II: 393

rachat contractuel: akdî geri satın alma, II: 393

rachat forcé: cebrî geri satın alma, II: 392, 393

rachat unilatéral: tek-taraflı geri satın alma, II: 392, 393

rachat: geri satın alma, II: 393

radiation du tableau d’avancement: ilerleme tablosundan silinme, II: 677

raison d’État, hikmet-i hükûmet, I: 546

rassemblement: toplanma, II: 1117

réalisation de condition résolutoire: infisahî
şartın gerçekleşmesi, I: 957

réalité des faits: olayların gerçekliği, I: 780

récéppissé: alındı belgesi, II: 487, 500

recognitif: tanıyıcı, II: 1275

recommandations: tavsiyeler, I: 258, 626

recours de plein contentieux: tam yargı davası,
II: 176, 177

recours en annulation: iptal davası, I: 876

recours en déclaration d’inexistence: yokluğun tespiti davası, I: 698, 884, 894, 914

recours en déclaration: tespit davası, I: 900

recours en interprétation: yorum davası, II: 176

recours gracieux: idarî başvuru, I: 989

recours hiérarchique: üst makamlara başvuru,
I: 991

recours pour excès de pouvoir: iptal davası,
 I: 700; II: 176

recouvrement des créances publiques: kamu alacakları tahsili, I: 69

recrutement: işe alma (kamu görevlisi), II: 610

recrutement corporatif: korporatif devşirme, I: 496

recrutement externe: dıştan doldurulması, II: 621

recrutement interne: kadroların kurumun içinden doldurulması, II: 621

recrutement par contrat: sözleşmeyle göreve alınanlar, II: 574

redevance de nature parafiscale: vergi-benzeri nitelikte bir aidat, II: 242

redevance forfaitaire: götürü ücret, II: 364

redevance non fiscale: vergi niteliğinde olmayan ödenti, II: 826

redevance: ödenti, aidat, ücret, II: 69, 241, 305, 387

refus: reddetme, II: 588

regelung: düzenleme, I: 556

régie intéressée: müşterek emanet, II: 346, 365

régie simple: basit emanet, II: 346

régie: emanet, II: 346-349

régime administratif: idarî rejim, I: 44

régime de Vichy: Vichy rejimi, I: 503

régime des prix: fiyat rejimi, II: 826

régime discipline: disiplin rejimi, II: 673

régime exorbitant du droit commun: özel hukuku aşan rejim, II: 31, 32

régime juridique exorbitant du droit privé: özel hukuku aşan hukukî rejim, II: 232

régime particulier d’indemnisation: özel tazmin rejimi, II: 1165

régime préventif: önleyici sistem, II: 484, 500

régime répressif: düzeltici sistem veya bastırıcı rejim, II: 484

régisseur intéressé: müşterek emanetçi, II: 365

règle de la décision préalable: ön karar kuralı,
II: 1255

régle du parallélisme des compétence: yetkilerin paralelliği ilkesi, I: 637, 643, 648, 963, 979

régle du parallélisme des procédures: usûlde paralellik ilkesi, I: 751, 753

réglement: düzenleyici işlem, I: 617

réglement: yönetmelikler, I: 617

réglementaire: düzenleyici, I: 562, 615, II: 198; tanzimî, II: 378

règlements autonomes: özerk yönetmelikler,
I: 1150, 1153

règlements d’exécution des lois: uygulama yönetmelikleri, I: 1151, 1153

règlements de police: kolluk yönetmelikleri,
 I: 1153

régles de compétence: yetki kuralları, I: 636

règles exorbitants du droit commun: ortak
hukuku aşan kurallar, I: 85

régularisation, réformation: düzeltme, I: 186

régularité: düzgünlük, I: 735

régulation: düzenleme, I: 487

rejet de l’excès de formalisme: aşırı usûlcülüğü reddi, I: 764

relation contractuelle: akdî ilişki, II: 272

relation de cause à effet: neden-sonuç ilişkisi,
II: 1213

relativisme: görecelilik, II: 225

rémunération forfaitaire: götürü ücretlendirme,
II: 367

renouveau de la puissance publique: kamu gücü ölçütünün yeniden doğuşu, I: 65

renouveau de la technique de la concession de service public: kamu hizmeti imtiyazı
usûlünün canlanması, II: 397

renouvellement de la concession: imtiyazın yenilenmesi, II: 392

renseignements: bilgilendirmeler, I: 628

rente temporaire: geçici irat, II: 1284

rente viagère ou temporaire: geçici veya ömür boyu irat, II: 1189

rente viagère: ömür boyu irat, II: 1284

réparation en argent: nakden tazmin, II: 1257

réparation en nature: aynen tazmin, II: 1189, 1257

réparatrice: tazmin edici, II: 1179

représentant du gouvernement dans le
départment:
ilde hükûmetin temsilcisi, I: 264

répressive: bastırıcı, cezalandırıcı, II: 424, 488, 673

réputation: ün, II: 1193

requis occasionnels: arızi yükümlüler, II: 570, 757

requis: yükümlüler, II: 570, 575

réquisition: istimval, II: 848-852, 858

réquisition: işgal, I: 864

réquisition: zorla çalıştırılma, II: 1110

résiliation à l’amiable: dostane fesih, II: 162, 394

résiliation aux torts et griefs: imtiyazcının kusuru dolayısıyla fesih, II:, 392

résiliation dans l’intéret du service: hizmet yararına fesih, II: 392

résiliation dans l’intérêt public: kamu yararına fesih, II: 135, 163, 392

résiliation du contrat: sözleşmenin feshi, II: 134

résiliation: fesih, II: 134, 162-166, 390, 392, 394

résiliation-sanction: müeyyide-fesih, II: 134

respect de la dignité de la personne humaine: insan onuruna saygı ilkesine, I: 773

respect des droits acquis: kazanılmış haklara saygı, I: 964, 993

responsabilité administrative: idarî sorumluluk,
I: 70, 88, 469, II: 929-1308

responsabilité civile de l’administration: idarenin medenî sorumluluğu, II: 942

responsabilité civile: hukukî sorumluluk, II: 929

responsabilité collective: kolektif sorumluluk, II: 930, 1134

responsabilité contractuelle: akdî sorumluluk,
II: 932, 935, 939

responsabilité de droit commun: özel hukuk sorumluluğu, I: 70

responsabilité de l’administration: idarenin sorumluluğu, II: 927-1308

responsabilité de plein droit: bihakkın sorumlu-luk, II: 1073

responsabilité disciplinaire: disiplin sorumluluğu, II: 1025

responsabilité du fait des lois: kanunlardan dolayı idarenin sorumluluğu, II: 957, 1159-1167

responsabilité du fait des conventions internationales: uluslararası andlaşmalardan dolayı idarenin sorumluluğu, II: 1168

responsabilité extracontractuelle: sözleşme dışı sorumluluk, I: 516; II: 932, 935

responsabilité in solidum: dayanışmalı sorumluluk, müteselsil sorumluluk, II: 1240, 1241

responsabilité individuelle: bireysel sorumluluk, II: 930

responsabilité patrimoniale: malvarlığı sorumluluğu, II: 931

responsabilité pécuniaire: malî sorumluluk,
II: 931, 1024

responsabilité pénale: cezaî sorumluluk, II: 929, 930, 1024

responsabilité politique: siyasî sorumluluk,
II: 929, 930

responsabilité pour danger: tehlike sorumluluğu, II: 934, 1076

responsabilité pour dommages permanents de travaux publics: bayındırlık işlerinin daimî zararlarından dolayı sorumluluk, II: 1145

responsabilité pour faute: kusurlu sorumluluk, II: 540, 936, 972-1070

responsabilité pour faute passe avant la responsabilité sans faute: kusurlu sorumluluk, kusursuz sorumluluktan önce gelir, II: 1072, 1143

responsabilité pour risque: risk sorumluluğu, II: 936, 1071, 1075-1141

responsabilité sans faute: kusursuz sorumluluk, II: 541, 936, 1070-1172

responsabilité: sorumluluk: mesuliyet,, II: 929

résultat du travail de l’homme: insan emeği sonucu, II: 912

retrait et abrogation des actes administratifs: idarî işlemlerin geri alınması ve ilga edilmesi, I: 930

retrait: geri alma, I: 972-978

retraite: emeklilik, II: 647-651

rétroacti:f, I: 936

rétrocession: geri alma, II: 902

rétrogradation: derece indirmesi, II: 677

revirements de jurisprudence: içtihat değişiklikleri, I: 53

révocation: azil, II: 645, 677

risque accepté: kabul edilmiş risk, II: 1178

risque exceptionnelle: istisnaî bir risk, II: 1077

risque social: sosyal risk, II: 1116, 1134

risque spécial et anormal: anormal ve özel risk,
II: 1077

rivage de la mer: deniz kıyıları, II: 757

le roi ne peut mal faire: kral kötülük yapmaz,
II: 939

rupture de l’égalité devant les charges
publiques:
kamu külfetleri karşısında
eşitliğin bozulması, II: 542

---S---

salaire: ücret, II: 671

salariés protégés: korunan işçilerin, II: 1012

salubrité publique: genel sağlık: umumî hıfzıssıhha, I: 772, 857, II: 419

sanction: müeyyide, I: 27, 513, 745, 875, II: 488

sanctionnnatrice: müeyyidelendirici, II: 1179

sanctions administratives: idarî müeyyideler,
I: 493, 944

sanctions administratives: idarî müeyyideler,
II: 549

sanctions déguiséés: kılık değiştirmiş disiplin müeyyideleri, II: 681

sanctions pécuniaires: parasal müeyyideler,
II: 13, 390

sanctions pénales: cezaî müeyyideler, I: 945

science administrative: yönetim bilimi, II: 556

secteurs sensibles de la vie sociale: sosyal
hayatın hassas alanları, I: 487

Section du contentieux du Conseil d'État::Fransız Danıştayı Dava Daireleri Genel Kurulu

sécurité juridique: hukuk güvenliği, I: 964, 980, 993

sécurité publique: kamu güvenliği: âmme emniyeti, âmme asayişi, II: 419

sécurité: güvenlik, I: 857

service public industriel et commercial: sınaî ve ticarî kamu hizmetleri, II: 236-250, 252-263

service public: kamu hizmeti, II: 217-416

service: hizmet, I: 124

services d’aide médicale urgente: sağlık alanında acil yardım, II: 1006

services de lutte contre l’incendie: yangınla mücadele, II: 1006

services publics administratifs: idarî kamu hizmetleri, II: 237

services publics constitutionnels: anayasal kamu hizmetleri, II: 323

services publics gérés par des organismes privés: özel kişiler tarafından yürütülen kamu hizmetleri, I: 64

services publics industriels et commerciaux: iktisadî ve ticarî kamu hizmetleri, I: 64

services publics lacaux: mahallî kamu
hizmetleri, II: 326

services publics nationaux: millî kamu
hizmetleri, II: 317

services publics sociaux: sosyal kamu hizmetleri, II: 236, 244

servitudes d’urbanisme: imar irtifakları, II: 1178

sévères observations: sert uyarı, II: 709

signature manuscrite: el yazısı imza, I: 714

signature: imza, I: 203, 679, 713, 923

simple erreur d’appréciation: basit değerlen-
dirme hatası, II: 983, 990

simples autorités administratives: basit idarî makamlar, I: 78

sincérité: samimiyet, I: 735

site pittoresque: sit alanı, I: 792

situation contractuelle de droit privé: özel hukuk akdî durumu, II: 273

situation contractuelle: akdî durum, I, 935,
II: 253, 589

situation de droit public: kamu hukuku durumu,
II: 584

situation définitivement constituée: kesin olarak oluşmuş bir durum, I: 935

situation juridiquement protégée: hukuken korunan durum, II: 1184

situation legale et réglementaire: kanunî ve
nizamî durum, II: 251, 253, 585, 587, 689

situations en cours: devam eden durumlar, I: 935

sortie de vigueure des actes administratifs:
idarî işlemlerin yürürlükten çıkması, I: 956

sortie du domaine public: kamu malı olmaktan çıkma veya çıkarılma, II: 773

sosyal güvenlik tazminatlarının inhisariliği doktrini: forfait de la pension, II: 1099

souhait: dilek, I: 630

sous astreinte: para cezası tehdidi altında, II: 193

sous réserve: kaydı altında, I: 747

sous-préfet: kaymakam, I: 271

sous-traitant: alt- yüklenici, taşeron, II: 120

spécial: özel:riskler, 1072

spécial: zarar “özel, II: 1144, 1147, 1209

spécialité du préjudice: zararın özelliği, II: 1209

spoil system (ing): kayırma veya ganimet
sistemi, II: 605

srictissimo sensu: kamu görevlisi, 555

stagiaires: stajyerler, II: 575

stationnements réservés: mahsus park yerleri,
II: 825

statut général: genel statü: kamu görevlileri alanında, II: 602, 603

statut particulier: özel statü, II: 603

statutaire et reglementaire: kanunî ve nizamî,
I: 53, 54, 578, 806

statutaire: statüsel, I: 53, 54, 578, 806; II: 571, 584

stricte neutralité: kesin tarafsızlık, II: 289, 291

stricto sensu: kamu görevlisi, 554

subdélégation: alt-devir, I: 668

subordonné hiérarchique: ast, mâdûn, memur, 
I: 163

subsidiaire: tamamlayıcı, II: 1143

substance du contrat: sözleşmenin özü, II: 137

substitution de motifs: sebep ikamesi, I: 802

substitution: ikame, I: 181

subventions: devlet yardımları, II: 242

sujétions de puissance publique: kamu gücü yükümlülükleri, II: 233

supérieur hiérarchique: amir, üst, mafevk, I: 162

suppléance: vekâlet verme, I: 669

suppléance: yedeklik[?], mülazemet, I: 669

support: hâmil, taşıyan, I: 711,  880

supression des services publics: kamu
hizmetinin kaldırılması, II: 334-341

supression: kaldırma: kamu hizmetlerinin,
II: 334, 339

surêté et sécurité: güvenlik, I: 772

sûreté publique: kamu güvenliği, âmme
emniyeti, âmme asayişi, II: 419

sursis à exécution: yürütmeyi durdurma, I: 574

surveillance: gözetim ve denetim, II: 435

suspension: görevden uzaklaştırma, II: 637, 700

système de l’administrateur-juge: idareci-hâkim sistemi, I: 45

système de l’emploi: görev sistemi, II: 604

système de la carrière: kariyer sistemi, II: 604

système de la justice retenue: tutulmuş adalet sistemi, I: 46

système de le justice déléguée: devredilmiş
adalet sistemi, I: 46

---T---

tabac factice: yapay tütün, II: 1161

tacite reconduction: zımnen yenilenmesi, II: 830

taux d’escompte de la banque de france: Fransız Merkez Bankasının iskonto faiz oranı, II: 1301

taxe: vergi, II: 241, 826

teneur de l’acte: işlemin taşıyıcısı, I: 633

teneur: taşıyıcı, hâmil, I: 711

territoire: yer, I: 124

texte: metin, I: 712

théorie de l’apparence: görünüş teorisi, I: 640

théorie de l’équivalence des conditions:
koşulların eşitliği teorisi, II: 1213

théorie de l’expropriation indirecte: dolaylı kamulaştırma teorisi, II: 787

théorie de l’imprévision: öngörülemezlik teorisi, II: 125, 148, 266,

théorie de la causalité adéquate: uygun illiyet teorisi, II: 1214

théorie de neutralisation: etkisizleştirme teorisi,
I: 801

théorie des fonctionnaire de fait: fiilî memur teorisi, I: 636, 640, 698, 882

théorie des formalités impossibles: imkânsız usûller teorisi, I: 762

théorie des formalités inutiles: yararsız usûller teorisi, I: 763

théorie des services publics virtuels: virtüel kamu hizmetleri teorisi, II: 224, 332

théorie des sujétions imprévues: öngörülmemiş güçlükler teorisi, II: 125, 157

tiers: üçüncü kişiler, II: 4

titre de circulation: dolaşım belgesi, II: 824

titulaire: asıl görevli, asil, I: 669

titularisation: asalet, aslî memuriyete atam,, II: 575, 630

traitement: maaş, aylık, II: 671

tranquillité publique: kamu huzur, âmme
selameti, âmme sükûnu,, II: 419

tranquillité: huzur, I: 857

transaction: uzlaşma, I: 946, II: 5, 549, 1261

transfert de propriété: mülkiyet devri, II: 776

transfert par voie législative: teşriî yoldan
devir, II: 777

transfusion sanguine: kan aktarımı, II: 1012

transmissions administratifs: belge iletme, I: 598

travail forcé: zorla çalıştırma, II: 641

travaux publics: bayındırlık işleri, nafia,  II: 79, 881, 1114; I: 71, 469, 469

tribunal administratif: İdare mahkemesi

Tribunal des conflits: Uyuşmazlık Mahkemesi

troubles sérieux: ciddî karışıklıklar, II: 481

tutelle administrative: idarî vesayet, I: 174, 180

tutelle civile: medenî vesayet, I: 180:

tutelle: vesayet, I: 160, II: 96

tutelle ne se présume point: vesayet varsayılmaz,
I: 176, 391

---U---

unilatéral: tek-taraflı, II: 434

unité de mesure: birim fiyat, II: 123

universitates bonorum, fondation, institution:
mal topluluğu, I: 133, 152

universitates personorum, corporation: kişi topluluğu, I: 133, 152

urgence: aciliyet, I: 767, 949, : 571, 951, II: 546

urgente nécessité: acil ihtiyaç, II: 1111

usage direct public: doğrudan doğruya kullanım, II: 823

usage directe du public: kamunun doğrudan kullanımı, II: 749

usage directe: doğrudan kullanım, II: 749

usage priatif et anormal: aşırı ve özel bir yararlanma, II: 306

usager: kullanıcı,  251, 291

usagers des ouvrages publics: bayındırlık eserlerinin kullanıcıları, II: 999, 1000

usagers: kullanıcılar, II: 237, 251, 271, 276

usurpation des fonctions: fonksiyon gaspı, I: 685, 691, 692, 888

usurpation du pouvoir: yetki gaspı, I: 697, 882

utilisation collective: kolektif kullanım: kamu mallarının, II: 823

utilisation privative: özel kullanım, II: 828

utilité publique: kamu yararı, II: 869, 880

utulisateur du domaine public: kamu malları kullanan kişiler, II: 251

---V---

valeur vénale du bien: malın satış değeri, II: 1267

validité: geçerlilik, I: 926

verité légale: kanunî hakikat, I: 954

vice de forme: şekil sakatlığı veya şekil
bozukluğu, I: 727

vice de forme: şekil sakatlığı, I: 722

vice de procédure: usûl sakatlığı, I: 733, 763

vices de consentement: irade sakatlıkları, II: 96

vices très graves et inexusables: çok ağır ve
mazur görülemez sakatlıklar, I: 886

vide juridique: hukuk boşluğu, I: 939

vie intérieure: iç yaşam, I: 607

 

violation de la chose jugée: kesin hükmün
ihlâli, I: 810

violation de la loi: kanunun ihlâli, I: 807, 808

violation de la régle de droit: hukuk kuralının ihlâli, I: 807

violation directe de la loi: kanunun doğrudan ihlâli, I: 807

violence et intensité exceptionnelles: olağanüstü şiddet ve yoğunluk, II: 1224

violence: ikrah, II: 96

visas: vizeler, hukukî dayanaklar, I: 717

voeux: temenniler, I: 626

voie de fait: fiilî yol, I: 891, 952; II: 546, 855, 911, 948

voies d’exécution forcée du droit privé: özel hukuk cebrî icra yolları, I: 69

voie d’action: dava yoluyla, I: 1014

voie d’exception: def'i yoluyla, I: 1014

voirie départmentale: il yolu, II: 778

voirie nationale: devlet yolu, II: 778

volonté de commandement: emretme iradesi, I: 61

 

LATİNCE-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ
(Kitapta Geçen Latince Terimlerin Türkçe Karşılıkları)


 

a fortiori: evleviyetle, I: 1088

abligatio ex contractu: sözleşmeden doğan borçlar, II: 932

abligatio ex delicto: haksız fiilden doğan
borçlar, II: 932

abusus: tasarrufta bulunma, tahrip etme,
II: 743, 761

actus contrarius: karşıt işlem, I: 971

ad aeternum: sonsuza kadar, I: 956

audi alteram partem: diğer tarafı da dinle, I: 741

casum sentit dominus: “ateş düştüğü yeri yakar”, II: 1124, 1129

damnun emergens: gerçekleşmiş zararlar,
II: 140, 143, 1192

delegatus non potest delegare: yetki devralmış kişi, yetkisini devredemez, I: 668

ex tunc: geçmişe etkili, I: 979

exceptio est strictissima interprétationis: istisna getiren hükümler dar yoruma tâbi tutulur, I:

exceptio non adempleti contractus: adem-i ifa (ödemezlik) def’i, II: 119, 12, 129

fructus: faydalanma, II: 743, 761, 905

in solidum: dayanışmalı, müteselsil

intra legem: kanuna uygun (kanunun çizdiği sınırlar içinde), I: 112, 493, 1039, 1028, 1029

intuitu personae: kişiye bağlı, II: 119, 380, 385

iustitia commutativa: denkleştirici adalet,
tâvizî adalet,, I: 106, II, 278

iustitia distributiva: dağıtıcı adalet, tevziî
adalet, I: 107; II: 279

jura quaesita: kazanılmış haklar, müktesep haklar, I: 97; 561, 980, 993

jus eminens: üstün hak, I: 97

legem patere quam facisti: kendi koyduğun kurala göre davran, I: 562, 1142

lex generalis: genel hüküm, I: 80

lex posterior derogat legi priori: sonraki kanun önceki kanunu ilga eder, I: 1133

lex specialis derogat legi generali: özel hüküm genel hükümleri ilga eder, II: 480

lex specialis derogat legi generali: özel kanun genel kanunu ilga eder, I: 1133; II: 689

lex specialis: özel hüküm, I: 80, 403

lex superior derogat legi inferiori: üst kanun alt kanunu ilga eder, I: 1133

lucrum cessans: mahrum kalınan kazanç, II: 393, 140, 163, 1192

manu militari: zorla, 544

negotium, I: 711

nemo auditur propriam suam turpitudinem allegans: kimse kendisi için ayıp teşkil eden bir fiile istinat edemez, II: 1185, 1187, 1189

nemo debet esse iudex in propria causa: kimse kendi davasında hâkim olamaz, I: 45

non adempleti contractus, II: 385

non bis in idem:: aynı suçtan dolayı birden fazla ceza verilemez, II: 679

non delegate potestas delegari: devredilmiş yetki devredilemez, I: 668

nulla poena sine leg:e, II: 678

nulla poena sine lege: kanunsuz ceza olmaz,
II: 678

nullum crimen sine lege: kanunsuz suç olmaz,
II: 683, 820

numerus clausus: sınırlandırarak, tahdidi olarak,
I: 342; II: 328, 684, 694

pacta sunt servanda: ahde vefa, II: 165, 168, 205

partem: taraf, I: 741

patere legem quam ipse fecisti: kendi koyduğun kurala göre davran, I: 1142

patiens quia aeterna: sonsuza kadar sabretme,
II: 788

plenissumen flumen: akarsuyun sel gibi istisnaî durumlarda taşmasından önce ulaştığı
en yüksek çizgi, II: 785

pretium affectionis: manevî acı, II: 1196

pretium doloris: fiziksel acılar, II: 1195

pro praeterito: geçmişe etkili, I: 979

ratione loci: yer bakımından, I: 685

ratione materiae: konu bakımından, I: 684

ratione personae: kişi bakımından, I: 678

ratione temporis: zaman bakımından, I: 686,1066

reformatio in pejus: daha ağıra dönüştürme yasağı, II: 707

res communes: orta malları, arazi-i metruke, II: 754

res inter alios acta nec nocet, nec prodes: tarafların arasındaki bu durum, üçüncü kişileri alakadar etmez, II: 161, 192, 206, 205

res judicata: kesin hüküm: kaziye-i muhkem , I: 33, 531, 692, 953

res nullius: sahipsiz mallar, arazi-i mevat,  II: 752, 753, 769

res publica: orta malları, arazi-i metruke, II: 754

secundum legem: kanuna dayanma, I: 110, 493, 102, 1031, 1039

sui generis: türü kendine, nevi şahsına münhasır

ultra petita: isteği dışında karar verme yasağı, I: 637, II: 1256, 1261

usus: kullanma, II: 743, 761, 905


 

ALMANCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ (Kitapta Geçen Almanca Terimlerin Türkçe Karşılıkları)


 

akteneinsicht: dosyayı inceleme, I: 749, 750

allgemeines verwaltungsrecht: genel idare
hukuku, I: 87

anfechtungbklage: iptal davası, I: 914

befehlende verwaltungsakte: emredici işlemler,
I: 580

begüngstigender verwaltungsakt: yararlandırıcı işlemler, I: 583

besonderes verwaltungsrecht: özel idare
hukuku, I: 86

beurteilungsspielraum: değerlendirme marjı,
I: 774, 778, 820

doppelwirkung: çifte etkili, I: 584

dulde, aber liquidiere: katlan, ama tazminat
iste, I: 99

erkenntnisakt: tespit edici işlem, I: 917

feststellende verwaltungsakte, I: 581

fetstellungsklage: tespit davası, I: 914

gebote: emir, I: 580

hoheitliche maßnahme: kamu gücü tedbiri,
I: 555

innerdientlishe weisengun: hizmet içi
emirler, I: 557

 

maßnahme: tedbir, I: 555

patrimonialstaat: mülk-devlet, I: 96

polizei: polis, I: 98

polizeigewalt: polis kudreti, I: 98

polizeistaat: polis devleti, I: 98

recht auf anhörung: dinlenilme hakkı, I: 747

rechtskraft: kesin hüküm gücü, kaziye-i muhkem, I: 953

rechtsstaat: hukuk devleti, I: 99

unbestimmter Rechtsbegriff: belirsiz hukukî kavramlar, I: 771, 778

verbote: yasaklar, I: 580

verwaltungprivatrecht: özel idare hukuku, I: 85

verwaltungsakt: idarî işlem, I: 554, 556

verwaltungsbehörde: idarî makam, I: 555

Verwaltungsgerichtsordung: İdarî Yargı Kanunu: Alman, I: 914

verwaltungs-privatrechtliche: idarenin özel hukuk işlemleri, I: 555

Verwaltungsverfahrengesetz: İdarî Usûl Kanunu: Alman, I: 747

zur regelung: düzenleme yapmak amacıyla, I: 556

 

 


Copyright

(c) Kemal Gözler. 2006. Bu sayfaya izin almadan link verilebilir. Ancak, bu web sayfası, önceden izin almaksızın ne suretle olursa olsun, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, tekrar yayınlanamaz, dağıtılamaz, başka internet sitelerine metin olarak konulamaz. İzin için kgozler[at]hotmail.com adresine başvurunuz. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.2.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71 ve 72’nci maddeleri, bir fikir ve sanat eserini herhangi bir yöntemle çoğaltanları, dağıtanları, satanları, elinde bulunduranları, paraya çevrilmeksizin, 2 (iki) yıldan 6 (altı) yıla kadar hapis cezası veya 50 (elli) milyar liradan 150 (yüzelli) milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırmaktadır.

Alıntılar (İktibas) Konusunda Açıklamalar

Bu çalışmadan yapılacak alıntılarda (iktibaslarda) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35’inci maddesinde öngörülen şu şartlara uyulmalıdır: (1) İktibas, bir eserin “bazı cümle ve fıkralarının” bir başka esere alınmasıyla sınırlı olmalıdır (m.35/1). (2) İktibas, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde ve münderecatını aydınlatmak maksadıyla yapılmalıdır (m.35/3). (3) İktibas, belli olacak şekilde yapılmalıdır (m.35/5) [Bilimsel yazma kurallarına göre, aynen iktibasların tırnak içinde verilmesi ve iktibasın üç satırdan uzun olması durumunda iktibas edilen satırların girintili paragraf olarak dizilmesi gerekmektedir]. (4) İktibas ister aynen, ister mealen olsun, eserin ve eser sahibinin adı belirtilerek iktibasın kaynağı gösterilmelidir (m.35/5). (5) İktibas edilen kısmın alındığı yer belirtilmelidir (m.35/5).

5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.2.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71’inci maddesinin 4’üncü fıkrası, 35’inci maddeye aykırı olarak “kaynak göstermeyen veya yanlış yahut kifayetsiz veya aldatıcı kaynak” göstererek iktibas yapan kişileri, 4 (dört) yıldan 6 (altı) yıla kadar hapis veya 50 (elli) milyar liradan 150 (yüzelli) milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırmaktadır.

Ayrıca Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 18 Şubat 1981 tarih ve E.1980/1, K.1981/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre kararına göre, “iktibas hususunda kullanılan eser sahibinin ve eserinin adı belirtilse bile eser sahibi, haksız rekabet hükümlerine dayanarak Borçlar Kanununun 49. maddesindeki koşulların gerçekleşmesi halinde manevi tazminat isteyebilir”.

Yukarıdaki şartlara uygun olarak alıntı yapılırken bu çalışmaya şu şekilde atıf yapılması önerilir:

Kemal Gözler, İdare Hukuku, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2003, Cilt II, s.1421-1444'ten alınmıştır.  <www.idare.gen.tr/sozluk-fransizca-turkce.htm>


Editör: Kemal Gözler

E.mail: kgozler[at]hotmail.com

Ana sayfa: www.idare.gen.tr

Bu sayfa: www.idare.gen.tr/sozluk-fransizca-turkce.htm

Konuluş Tarihi : 15 Kasım 2006