TÜRK İDARE HUKUKU SİTESİ |
|
Ana sayfa: www.idare.gen.tr
Bu sayfanın bir üst sayfası: www.idare.gen.tr/idarehukuku.htm
Kemal Gözler, İdare Hukuku, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2003, Cilt II, s.1444-1468'den alınmıştır.
Dictionnaire de termes juridiques en droit administratif:
Français-Turc
Pour Dictionnaire de termes juridiques en droit administratif: Turc-Français cliquez ici.
Açıklama: Bilindiği gibi Türk idare hukuku terminolojisi esasen Fransız kökenlidir. Bu nedenle, biz bu kitapta (Kemal Gözler, İdare Hukuku, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2003, II Cilt) kullandığımız Türkçe idare hukuku terimlerinin Fransızca asıllarını parantez içinde ve italik harflerle vermeyi gerekli gördük. Kitabımızda parantez içinde italik harflerle verilmiş Fransızca hukukî terimlerin Türkçe karşılıklarını vermek suretiyle de aşağıdaki “Fransızca-Türkçe İdare Hukuku Terimleri Sözlüğü”nü oluşturduk. Bu sözlükte 1800 civarında Fransızca hukukî terim, kavram, kurum, ilke, kural ve özdeyişin Türkçe karşılığı vardır. Sözlükte bu terimlerin bu kitapta geçtiği sayfa numaraları da belirtilmiştir. Terimlerin Türkçe karşılıklarını izleyen virgülden sonraki Roma rakamları bu kitabın cilt sayısına; Roma rakamlarını izleyen Arap rakamları ise o ciltteki sayfa numarasına işaret etmektedir. Örneğin “abrogation explicite: sarih ilga, I: 963” şeklindeki sözlük girdisinden, “abrogation explicite” kavramının Türkçe karşılığının “sarih ilga” olduğu ve bu kavramın bu kitabın birinci cildinin 963’üncü sayfasında geçtiği anlaşılmalıdır. Böylece terimleri izleyen sayfa numaralarına bakılarak bu terimlerin anlamlarına ve hiç olmazsa kullanım örneklerine ulaşılabilir. Ayrıca bu sözlük, Fransızca bir idare hukuku metnini Türkçe’ye çevirecek kişilere de yararlı olacaktır. Nihayet şunu da belirtmek istiyoruz ki, Türkiye’de idare hukukçularının önemli bir kısmı (özellikle yeni kuşak idare hukukçuları) Fransızca bilmemektedir. Bununla birlikte okudukları metinlerde bu meslektaşlarımızın karşısına zaman zaman Fransızca terimlerin çıkması ihtimal dahilindedir. Dahası Fransızca bilmeyen Türk idare hukukçularının Türkçe’de kullandıkları kavramların asıllarını merak etmeleri de doğaldır. Yukarıdaki “Türkçe-Fransızca” ve buradaki “Fransızca-Türkçe İdare Hukuku Terimleri Sözlüğü” bu ihtiyacı bir ölçüde de olsa giderecektir.
---A---
à la discrétion du gouvernement: hükûmetin takdirine bağlı, I: 263
à perte: zararına, II: 243
à prix coutant: maliyet fiyatına, II: 243
à ses frais et risques: kendi kâr ve zararına, II: 68
à ses risques et frais: kendi kâr ve zararına, II: 134
à ses risques et profits: kendi kâr ve zararına, II: 362, 364
à temps complet: tam günlü, II: 72
à temps partiel: yarım günlü, II: 72, 575
à titre principal: esas itibarıyla, II: 434; birinci dereceden, II: 1250
à titre professionnel: meslekî sıfatla, II: 554
à titre purement gracieux: iyilik olsun diye karşılıksız olarak, II: 1178
ab initio: başlangıçtan itibaren, I: 940, 957, 1014
abaissement d’echélon: kademe indirmesi, II: 677
abattement: kesinti, II: 1270
abrogation: ilga, kaldırma,, I: 751, 962
abrogation explicite: sarih ilga, I: 963
abrogation implicite: zimnî ilga, I: 963
abrogation partielle: kısmî ilga, I: 963
abrogation totale: tam ilga, I: 963
absence de fonctionnement du service: hizmetin hiç işlememesi, II: 976
absence totale d’investiture: resmî sıfatın tamamıyla yokluğu hâli, I: 697
abus de droit: hakkın kötüye kullanılması, I: 852
acceptation: kabul, II: 641
accessoire: tali, ek, I: 434
accident du travail: iş kazası, II: 1098, 1103
accord amiable: dostane anlaşma, I: 763; karşılıklı anlaşma, II: 853
accord de volontés: iradelerinin uyuşumu, II: 94
achat par défaut: gıyabında satın alma, II: 133
acompte: taksit, II: 124
acquiescement des intéressés: ilgililerin rızasının alınması, I: 767
acquisition: iktisap, edinme, kazanma, II: 768, 844
acte: işlem, I: 753
acte administratif individuel: bireysel idarî işlem, I: 559, 576
acte administratif: idarî işlem, I: 511
acte conférant un avantage, begüngstigender verwaltungsakt: yararlandırıcı işlemler, I: 583
acte contraire de l’acte initial: ilk işlemin karşıt işlemi, I: 756
acte contraire: karşıt işlem, I: 971
acte de concession: imtiyaz işlemi, II: 378
acte de nomination: atama işlemi, II: 588, 625
acte de soins: bakım işlemleri, II: 1005
acte de structure complexe: karma
yapılı işlem,
I: 513
acte de volonté: irade işlemi, I: 204
acte détachable: ayrılabilir işlem, I: 602; II: 188, 841
acte imposant un charge:
yükümlendirici
işlemler, I: 583
acte initial: ilk işlem, I: 645, 753
acte inverse: tersine işlem, I: 644
acte juridictionel: yargı işlemi, I: 26, 513
acte juridique: hukukî işlem, I: 507
acte législatif: yasama işlemi, I: 512
acte mixte, mi-réglementaire, mi-contractuel: yarı-akdî, yarı-düzenleyici, karma bir işlem, II: 378
acte unilatéral affecté d’une condition résolutoire: infisahî şarta bağlı tek taraflı işlem, II: 588, 625
acte unilatéral non réglementaire: tek yanlı düzenleyici olmayan işlemler, I: 556
acte-condition: şart işlem, I: 578; II: 379, 625
acte-règle: kural-işlem, I: 26, 512
actes administratifs bilatéraux: iki-yanlı idarî işlemler, I: 559
actes administratifs informels: enformel idarî işlemler, I: 626
actes administratifs unilatéraux: tek-yanlı idarî işlemler, I: 558
actes administratifs: idarî işlemler, I: 87, 550
actes collectifs: kolektif işlemler, I: 585
actes complexes: karma işlemler, I: 586
actes confirmatifs: teyit edici işlemler, I: 606
actes constitutifs: inşaî (yapıcı,
kurucu)
işlemler, I: 580, 582
actes créateurs de droits: hak
yaratıcı işlemler,
I: 583, 895, 964, 968, 971, 981, 983, 993,
actes d’autorité: otorite işlemleri, I: 61
actes de gestion: işletme işlemleri, temşiyet tasarrufları, I: 62
actes de gouvernement: hükûmet tasarrufları, I: 538, 539, 546, II: 968
actes de l’administration: idarenin işlemleri, I:507
actes de puissance public: kamu gücü
işlemleri,
I: 61
actes de pure faveur: tamamıyla
lütuf işlemleri,
I: 970
actes de violence: şiddet eylemleri, II: 522, 1117
actes d'espèces: somut olay işlemleri, özel işlemler, I: 563
actes détachables: ayrılabilir işlemler, II: 189
actes détachables relatives à la conclusion du contrat: sözleşmenin akdedilmesine ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 189
actes détachables relatives à l’exécution du contrat: sözleşmenin uygulanmasına ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 195
relatives à la conclusion du contrat: sözleşmenin akdedilmesine ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 189
actes détachables relatives à l’exécution du contrat: sözleşmenin uygulanmasına ilişkin ayrılabilir işlemler, II: 195
actes illégaux: hukuka aykırı işlemler, I: 891
actes impératifs: emredici işlemler, I: 580
actes individuels non créateurs de droits: hak yaratıcı olmayan bireysel işlemler, I: 1014
actes individuels: bireysel işlemler, I: 968,1013
actes intermédiaires: ara işlemler, I: 563
actes littéralement inexistant: tam anlamıyla yok olan işlemler, I: 880
actes matériellement inexistant:
madden yok
olan işlemler, I: 880
actes matériels, opérations matérielles de police: kolluk eylemleri, II: 500, 540
actes matériels: eylemler, II: 500
actes médicaux: tıbbî işlemler, II: 1003
actes mixtes: karma işlemler, II: 6
actes ne faisant pas grief: etkisiz işlemler, I: 568
actes négatifs: negatif işlemler, I: 969, 997
actes non créateurs de droits: hak yaratıcı olmayan işlemler, I: 968, 994
actes exécutoires: icraî işlemler, I: 593, 594
actes non exécutoires: icraî olmayan işlemler, I: 568, 594
actes non réglementaires: düzenleyici olmayan işlemler, I: 563, 968, II: 887
actes nuls et non avenus: yok hükmünde olan işlemler, I: 969, 998
actes postérieurs à la décision exécutoire: icraî karardan sonraki işlemler, I: 606
actes précaires: geçici işlemler, I: 968, 996
actes quasi inexistants: yok gibi olan işlemler, I: 887
actes réglementaires: düzenleyici işlemler, I: 488, 965, 981, 1012
actes simples: basit işlemler, I: 584-585
actes subjectifs: sübjektif işlemler, I: 512, 579
actes sui generis: türü kendine özgü işlemler, I: 563
actes types: tip işlemler, I: 631
actes unilatéraux négociés: pazarlıklı tek-yanlı işlemler, II: 5
actes unilatéraux: tek yanlı işlemler, I: 468
actes-condition: durum işlemler, I: 578
action: dava
action en bornage: sınır tespiti davası, II: 785
action en indemnité: tazminat davası, I: 952
action en revendication: istihkak davası, II: 762
action juridique: hukukî eylem, I: 507
action récursoire: rücu davası, II: 117,1039,1241,1250
action subragatoire: halefiyet davası (zarar göre-nin halefi sıfatıyla idareye karşı dava), II: 1117
actions possessoires: zilyetlik davaları, II: 763
activité: faaliyet
activité connexe de l’activité principale: temel faa-liyet alanlarıyla az çok ilgili ek faaliyetler, I: 474
activité de puissance publique: kamu gücü faaliyeti, II: 1007
activité médicale: tıbbî faaliyet, II: 1003
activités de l’administration:
idarenin
faaliyetleri, I: 507
activités judiciaires: adlî faaliyetleri, II: 960
activités juridiques: hukukî faaliyetler, II: 1007
activités législatives: yasama faaliyetleri, II: 957
activités matérielles de police:
kolluk
eylemleri, II: 541
activités matérielles: maddî
faaliyetler,
I: 507, II: 1008
adaptation: uyum, II: 515, 585
adéquate: uygun, II: 515
adéquation: uygunluk, II: 515
adhésion obligatoire: zorunlu
üyelik, I: 69,
144, 484, 496
administratif: idarî, I: 196
administration: idare, I: 19
administration active: aktif idare, I: 488
administration au sens fonctionelle:
fonksiyonel anlamda idare, I: 21, 26
administration au sens organique: organik anlamda idare, I: 21
administration centrale de l’État:
devletin
merkez idaresi, I: 194
administration centrale: merkezî
idare,
I: 22, 193, 194,
administration d’État: devlet idaresi, I: 193-194
administration privée: özel idare, I: 20
administration publique: kamu yönetimi, II: 556
administration territoriale de l’État: devletin mülkî idaresi, I: 195, 260
administration territoriale: mülkî idare, I: 194
administrations publiques: kamu
idareleri,
I: 19, 20, 133, 151, 466
administrer: idare etmek, I: 78
affaire courante: cari iş, I: 676, 793
affaires courantes par nature:
mahiyeti
gereği cari işler, I: 676
affaires importantes: önemli işler, I: 676
affectation: tahsis, II: 768, 769
affectation à l’utilité publique: kamu yararına tahsis, II: 748
affectation à un service public: kamu hizmetine tahsis, II: 749
affectation de fait: fiilî tahsis, II: 771
affectation formelle: formel tahsis, II: 771
affectation tacite: zımnî tahsis, II: 770
affermage: iltizam:usulü, 363-365
affermant: iltizam veren, II: 363
affichage: ilân, I: 561, 1124
agents publics: kamu görevlileri, I: 469 II: 553-740
agent public au sens large: geniş
anlamda
kamu görevlisi, II: 554
agent public au sens le plus large: en geniş anlamda kamu görevlisi, II: 553
agent public au sens le plus stricte: en dar anlamda kamu görevlisi, II: 555
agent public au sens stricte: dar anlamda kamu görevlisi, II: 554
agents à temps partiel: kısmî zamanlı görevliler, II: 575
agents de police municipale: belediye zabıta memuru, II: 448
agents publics non fonctionnaires: memur olmayan kamu görevlileri, II: 573
agents temporaires: geçici görevliler, II: 575
aide sociale: sosyal yardım, II: 1269
aires permanentes d’accueil: daimî
kabul
sahaları (çingeneler için), II: 824
aléa normalement assumé par la victime: mağdur tarafından normal olarak üstlenilen risk, II: 1178
aléas extraordinaires: olağandışı riskler, II: 152
aléas ordinaires: olağan riskler, II: 152
aliénations forcées: cebrî devri, II: 797
aliénations volontaires: iradî devir, II: 797
alignement des voies: yolun hizaya getirilmesi, yolların istikameti, I: 864
alignement: istikamet, hizalama, 788
allocation de chômage: işsizlik aylığı, II: 1270
aménagement spécial: özel düzenleme, tertip, tanzim, II: 749, 755
amende: para cezası, II: 131, 820
Annuaire militiaire: askerî yıllık, I: 540
annulation partielle: kısmî iptal, I: 936
annulation: iptal, I: 696, 876, 894, 896;
annulé: iptal edilmiş, I: 893
anormalement grave: anormal olarak
ağır,
II: 1074, 1212,
application: uygulama, I: 608, 919
application immédiate dans les situations en cours:
devam eden durumlara derhal
uygulama, I: 934
application immédiate: derhal uygulama, I: 934
application rétroactive: geçmişe
etkili
uygulama, I: 934
appréciable en argent: parayla ölçülebilir, II: 1189
appréciation de la légalité: hukuka uygunluğunun incelenmesi, I: 1147
approbation tacite: zımnî onama, I: 184
approbation: onaylanması, II: 95
arbitrage: tahkim, I: 70; II: 207, 209, 396
arrangements particuliers: özel düzenlemeler, II:586
arrêté: karar, I: 588
arrêté d’alignement: istikamet kararı, II: 788
arrêté de cessibilité: temlik kararı (kamulaştırmada), I: 958, 998
arrêté du maire: belediye başkanı kararı:, I: 588
arrêté du préfet: vali kararı, I: 588
arrêté ministériel: bakanlık kararı, I: 588
arrondissement: ilçe, kaza,, I: 270
Assemblée du contentieux du Conseil d'État:
Fransız Danıştayı Dava Daireleri Büyük
Genel Kurulu
assistance en mer et de sauvetage des navires: denizde yardım ve gemi kurtarma, II: 1006
associations d’utilité publique: kamuya yararlı dernekler, I: 147, 477
assouplissements du principe de légalité: hukukîlik ilkesinin yumuşatılması, I: 826
assujetti: tâbi, II: 251
astreint: para cezası (mahkeme kararını uygulamayan idareye verilen), I: 1036
attributions de police: kolluk yetkileri, I: 266
attributions naturelles de l’Etat: devletin tabiî görevleri, II: 223
attroupement: gösteri, II: 1117
attroupements et rassemblement: toplantı ve gösteri, II: 497, 1116
au lieu et place d’une personne publique: kamu tüzel kişisinin yerine, II: 22
au nom de l’État: devlet adına, I: 487
au sens matériel: maddî anlam, 217
au sens organique: organik anlam, II217
auteur de l’acte: işlemin yapıcısı, I: 633
auteur: yapıcı (idarî işlemin), I: 979
autonomie administrative: idarî özerklik, II: 352
autonomie de la responsabilité administrative: idarî sorumluluğun özerkliği, II: 953, 954
autonomie du droit administratif:
idare
hukukunun özerkliği, I: 53
autonomie financière: malî özerklik, II: 352
autorisation administrative unilatérale assortie
de conditions: şartnameyle donatılmış tek
taraflı idarî ruhsat, II: 355
autorisation: izin, ruhsat, II: 95,
355, 4984, 499,
500, 830, 886,
autorisations d’occupation du domaine public: kamu malı işgal izinleri, I: 969, 996
autorisations de police: kolluk izinleri, I: 968, 996
autorité administrative: idarî makam, I: 635
autorité consultante: danışan makam, I: 734
autorité de chose décidée: kesin karar gücü, I: 953
autorité de chose jugée: kesin hüküm gücü, kaziye-i muhkem, I: 531, 953; II: 960, 1017
autorité de police: kolluk makamı, II: 447
autorité de tutelle: vesayet makamı, I: 181
autorités administratives indépendantes:
bağımsız idarî otoriteler, I: 486
autorités colégiales: kolejyal makamlar, I: 586
autorités individuelles: bireysel makamlar, I: 587
autorités locales de l’administration: devlet idaresinin yerel makamları, I: 195
auxiliaires: yardımcılar, II: 575
avancement d’échelon: kademe ilerlemesi, II: 606
avancement de grade: derece ilerlemesi, II: 635
avancement des fonctionnaires: ilerleme, II: 634
avances: avans, II: 124
avantages consentis au concessionnaire: imtiyazcı özel kişiye sağlanan avantajlar, II: 386
avantages de toute nature: her nitelikteki avantajlar, II: 833
avantages financiers: malî avantajlar, II: 387
avertissement: uyarı (disiplin cezası), I: 622, 624, 626; II: 677, 678, 709
aveu: itiraf, I: 862
avis: düşünce, görüş, mütalaa, I: 235, 474, 597, 734
avis: tebliğ, I: 626
avis aux importateurs: ithalatçılara duyuru, I: 632
avis conforme: uygun görüş, muvafık mütalaa, I: 238, 739
axactitude: maddî doğruluk, II: 786
---B---
bail emphytéotique: uzun süreli kira, II: 810
bases constitutionnelles du droit administratif: idare hukukunun anayasal temelleri, I: 73
batiments: binalar, II: 785
bénéficiaire: yararlanıcı, II: 251
bénéficiaire direct et individuel: doğrudan ve bireysel yararlanıcı, II: 251
besoins d’un service public: kamu hizmeti ihtiyaçları, II: 749
biens: mal, eşya,, 742, 754
biens affectés à l’usage de tous: orta malları, II:754
biens affectés aux services publics:
hizmet
malları, II: 755
biens corporels: maddî mallar, II: 742
biens de reprise: alınan mallar, II: 394
biens de retour: dönen mallar, II: 394
biens incorporels: gayrimaddi mallar, II: 743
biens insusceptibles de propriété privée: mülkiyete elverişsiz mallar, II: 754
biens mobilers: taşınır mallar, II: 848
biens publics: kamu eşyası, II: 551; kamu malları, II: 741
bilan coût-avantages: yarar-zarar bilançosu, I: 845
blame: kınama (disiplin cezası), I: 622; II: 677, 709
bon fonctionnement du service: hizmetin iyi bir şekilde işlemesi, I: 1023
bon ordre: düzeni, I: 772
bonne administration de la justice: adaletin iyi idaresi, II: 434
bonne administration: iyi idare, I: 724
bouleversement de l’économie du contrat: sözleş-menin ekonomisinin sarsılması, II:153
bouleversement du contrat: sözleşmenin sarsılması, II: 154
budget: bütçe, I: 472, 1043, 1044
but: amaç, maksat, gaye, I: 851, II: 515
but d’hygiène: sağlık amacı, II: 881
but d’intéret général: kamu yararı amacı, I: 853
but déterminant: tayin edici amaç, I: 861
but étranger à l’intéret général: kamu yararına yabancı bir amaç, I: 854
but général: genel maksat, I: 856
but lucratif: gelir elde etme amacı, II: 243
but particulier: özel maksat, I: 856
but principal: asıl maksat, I: 860
buts accessoires: ilâve maksatlar, I: 860
---C---
caducité: hükümsüzlük, kadük olma, I: 958, 959
cahier de charges: şartname, II: 6,
68, 112-115,
360, 378, 380
cahiers des clauses administratives générales: genel idarî şartnameler, II: 113
cahiers des clauses administratives
particulières: özel idarî şartnameler, II: 113
cahiers des clauses techniques générales:
genel teknik şartnameler, II: 113
cahiers des clauses techniques particulières:
özel teknik şartnameler, II: 113
cahiers des clauses: şartname, II: 113.
candidats-usagers: aday kullanıcılar (kullanıcı adayları): II: 275
candidats à l’usage du service public: kamu hizmeti kullanıcı adayları, II: 275
CAP: Commissions administratives paritaires:
Eş İdarî Komisyonlar, II: 633, 696
capital: sermaye, II: 1189
caractère exceptionnelement dangereux: olağanüstü tehlikeli nitelikte, II: 1086
caractère exécutoire: icraîlik özelliği, I: 567, 594
caractère général: genel nitelik, I: 1018
caractère immoral: ahlâk dışı nitelik, II: 419
caractère impersonel: kişilik-dışı nitelikte, I: 1018
caractére licencieux: müstehcen nitelik, I: 793
caractère obligatoire des contrats: sözleşmenin bağlayıcılığı, II: 117
caractére politique: siyasî nitelik, I: 793
carence de l’initiative privée: özel teşebbüsün yetersizliği, II: 332
carrière: meslek, II: 631
cas d’insolvabilité: ödeme güçlüğü
hâlinde,
II: 1250
cas fortuit: beklenmeyen hâl, kaza, umulmayan hâl, nagihanî hadise, II: 1098, 1228-1231
cas par cas: her bir durumu ayrı ayrı, I: 751
cause directe: doğrudan sebep, II: 1213
cause: sebep, II: 1213
causes purement matérielles:
tamamıyla
maddi sebepler, I: 960
centre de tranfusion: kan nakil merkezleri, II: 1087
certain: kesin, II: 1180
certificat de capacité: ehliyetname,
sürücü
belgesi, I: 1024, II: 5000
cession du contrat: sözleşmenin devri, II: 119
cession forcée, transfert forcé: cebrî devri, II: 847
Chambre civile: Hukuk dairesi
Chambre commerciale: Ticaret dairesi
Chambre criminelle: Ceza dairesi
chambres d’instruction: soruşturma daireleri, I: 534
changement d’affectation: tahsis değişikliği, II: 772, 776
changement des circonstances: koşulların değişmesi, I: 1012
charge de la preuve: ispat yükü, II: 999
chef de comptabilité: muhasebe müdürü, sayman, II: 252, 260, 564, 572
chef de service: hizmet şefi (müdür), I: 1023, 1154
chiffrage: rakamlandırma (tazminatın rakam olarak belirtilmesi), 1256
chiffre d’affaires du service: hizmet karşılığında elde edilen hasılat, II: 366
chose jugée: kesin hüküm, kaziye-i muhkem, I: 692, 953; II: 960
choses dangeureuses: tehlikeli şeyler, II: 1078
circonstances de l’espèce: [somut] olayın özellikleri, II: 292
circonstances exceptionnelles:
olağanüstü hâller,
I: 571, 747, 951; II: 546
circonstances locales: yerel koşullar, II: 475
circonstances particulières: özel koşullar, II: 331
circulaire réglementaire: düzenleyici sirküler, I: 612-614
circulaires innovatoires: yenilik getirici sirkülerler, I: 614
circulaires: sirkülerler, I: 608, 611
classe préparatoire aux grandes écoles: meslek yüksek okullarının hazırlık sınıfında, II: 293
classification: sınıflandırma, II: 769
clauses contractuelles: akdî
hükümler, II: 116,
137, 379
clauses exorbitantes du droit commun: özel hukuku aşan hükümler, II: 28, 29
clauses financières: malî hükümler, II: 137
clauses réglementaires des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin düzenleyici hükümleri, II:199
clauses réglementaires: düzenleyici (tanzimî) hükümler, II: 137, 379
clauses: şart, hüküm, II: 114
cocontractant: sözleşmeci, âkit, II: 96
codes de déontologie: meslek kuralları, I: 499
codification: tedvin, I: 51
collaborateurs: işbirlikçiler (idareyle işbirliği yapan kişiler), I: 569, 579, 573, 643,
collaborateurs bénévoles de l’administration: idarenin gönüllü işbirlikçileri, I: 643
collaborateurs bénévoles: gönüllü
işbirlikçiler,
II: 570, 575
collaborateurs extérieurs à l’administration: idareyle dıştan işbirliği yapan kişiler, II: 569, 575
collaborateurs occasionels de l’administration: idarenin arızî işbirlikçileri, I: 643
collaborateurs occasionels: arızî
işbirlikçiler,
II: 1106
collaborateurs permanents: daimî
işbirlikçiler,
II: 1106
collaborateurs spontanés:
kendiliğinden
işbirliği yapan kimseler, II: 1111
collaboration: işbirliği, II: 569, 1106, 1258
collaboration bénévole: hayrî işbirliği, II: 1111
collaboration directe: doğrudan işbirliği, II: 1110
collaboration obligatoire: zorunlu
işbirliği,
II: 1111, 1112
collaboration rémunérée: ücretli işbirliği, II: 1111
collaboration sollicitée: talep
üzerine işbirliği,
II: 1112
collaboration spontanée:
kendiliğinden
işbirliği, II: 1112, 1251
collectivités locales: mahallî idareler (yerel yönetimler), I: 124, 287
collégial: kolejyal, kurulsal, I: 586, 635
commencement de preuve: delil başlangıcı, I: 863
commission d’enquête: soruşturma kurulu, II: 700
communauté des personels: personel
ortaklığı,
II: 430
commune: beldeler, II: 448
communication du dossier: dosyanın iletilmesi (özlük dosyasının ilgili kişi tarafından incelenmesi), I: 747, II: 703
communiqués à la presse: basın açıklamaları, I:631
compétence: yetki, I: 169, 635
compétence d’attribution: verilmiş yetki (verme yetki), I: 399, 502, 636, 1022
compétence d’exception: istisnaî
yetki,
I: 399, 473, 637
compétence de droit commun: genel
yetki,
I: 400, 473, 637
compétence discrétionnaire: takdir yetkisi, I: 616, 802, 813, 817, 818, 1024; II: 139, 320, 337, 342
compétence générale: genel yetki, I: 400, 473, 637
compétence liée: bağlı yetki, I: 204, 802, 813, 814, 859, 1024; II: 436
compétence ratione loci: yer
bakımından
yetki, I: 685
compétence ratione materiae: konu bakımından yetki, I: 684
compétence ratione personae: kişi bakımından yetki, I: 678
compétence ratione temporis: zaman bakımından yetki, I: 686,1066
compétences énumérées: sayılmış yetkiler, I: 399
compétences résiduelles: bakiye yetkiler, I: 399-401
complémentaire: tamamlayıcı nitelik, II: 1071
concédant: imtiyazı veren, II: 68, 362, 370
concession: imtiyaz, II: 361, 830
concession de service public: kamu hizmeti imtiyazı, II: 370-399
concession de voirie: yol imtiyazı, II: 831
concessionnaire: imtiyaz sahibi, imtiyazcı, II: 362
concessionnaire: imtiyazcı, II: 68, 271, 370
conclusion des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin akdedilmesi, II: 94-112
conclusions: netice-i talep, I: 988
concours des pouvoirs de police: kolluk yetkilerinin yarışması, II: 474
concubine: birlikte yaşayan kadın, II: 1184
concussion: irtikap, II: 1015
condition résolutoire: infisahî şart, I: 940, 957, 999, 1052
conditions d’engagement de la responsabilité: sorumlu tutulma şartları, II: 1172
conditions de la responsabilité des personnes publiques: kamu tüzel kişilerinin sorumluluğunun şartları, II: 1172
conditions de mise en jeu de la responsabilité: so-rumluluğun ortaya konulmasının şartları, II: 1172
conditions de mise en oeuvre de la responsabilité: sorumluluğun işletilmesi şartları, II: 1172
conditions du droit à réparation: tazminat hakkı şartları, II: 1172
conditions exorbitantes du droit commun: genel hükümleri (özel hukuku) aşan şartlar, I: 65
conditions générales d’engagement de la responsabilité: sorumluluğun yükletilmesinin genel şartları, II: 1172
connaisance: bilgi, II: 225
connaissance acquise: öğrenme hâli, I: 923
conscessionnaires de service public: kamu hizmeti imtiyazcıları, II: 569
conseil de discipline: disiplin kurulu, II: 696
Conseil d'État: Fransız Danıştayı
conseil général: il genel meclisi, I: 586
conseil municipale: belediye meclisi, I: 586
Conseil national des corporations: Meslek Kuruluşları Ulusal Konseyi, I: 503
Conseil supérieur d’audio-visuel: CSA, I: 958
conseils de préfecture: il kurulları, II: 13
conséquence directe: doğrudan sonuç, II: 1213,1216
conservation: koruma, II: 791
consigne: tembih, I: 622
consistance: maddî içerikleri, II: 756
constatation: tespit, I: 513
constations de fait: tutanak, fiilî durumu tespit eden tutanaklar, I: 596
constitution du domaine public: kamu malı oluşturmak, II: 880
consultatif: istişarî, I: 488, 734, 1104, 1106
consultation: danışma, istişare, I: 597
consultation facultative: ihtiyarî danışma, ihtiyarî istişare, I: 235, 736, 755
consultation obligatoire: mecburî danışma: mecburî istişare, I: 235, 236, 737
contentieux administratif: idarî yargı, I: 88
contentieux de la répression: bastırma [ceza] davası, II: 176
contenu de l’acte: işlemin içeriği, I: 805; II: 4
contenu: içerik, I: 711
contetieux des poursuites: takip yargısı, II: 176
continuité de l’Etat: devletin devamlılığı, II: 264
continuité du droit administratif:
idare
hukukunun devamlılığı, I: 77
contractuel: akdî, sözleşmesel, II: 6, 113, 571, 584
contrainte: cebir, I: 570, 947; II: 544
contrat: sözleşme, II: 6, 68, 830
contrat comportant du domaine public: amme emlakinin işgaline ilişkin sözleşmeler, II: 79, 80
contrat d’habilitation:
görevlendirme
sözleşmesi, II: 358, 369
contrat de concession: imtiyaz
sözleşmesi,
II: 68-69, 362, 410
contrat de droit public: kamu hukuku
sözleşmesi, II: 588
contrat de fonction publique: kamu görevi sözleşmesi, II: 588
contrat de gérance: vekâlet sözleşmesi, II: 367
contrat de la délégation du service public:
kamu hizmetinin devri sözleşmesi, II: 369
contrat d'engagement d'un agent public: kamu görevlisi çalıştırma sözleşmeleri, II: 200
contrat simple: basit sözleşmeler, II: 87, 368
contrats administratifs innomés: isimsiz idarî sözleşmeler, II: 86
contrats administratifs par détermination de la
loi: kanunla belirlenen idarî sözleşmeler, II: 11
contrats administratifs: idarî
sözleşmeler,
I: 69, 559; II: 1-214
contrats comportant occupation du domaine public kamu mallarının özel kişiler tarafından işgaline: ilişkin sözleşmelerden, II: 13
contrats d’adhesion: iltihakî
sözleşmeler,
katılmalı sözleşmeler, 5, 68, 113
contrats d’affermage des taxes communales: belediye vergileri iltizam sözleşmeleri, II: 11
contrats d’affermage: iltizam
sözleşmeleri,
II: 69-70, 363
contrats d’emprunt publique: kamu istikraz sözleşmeleri, II: 70
contrats de droit privée de l’administration: idarenin özel hukuk sözleşmeleri, II: 8
contrats de l’administration: idarenin sözleşmeleri, II: 8
contrats innomés: isimsiz sözleşmeler, II: 368
contrats non qualifiées: nitelendirilmemiş sözleşmeler, II: 368
contrats types: tip sözleşmeler, II: 4
contraventions de grande voirie: deniz, nehir, demir, hava yolları suçları, II: 819
contraventions de voirie routière: karayolları suçları, II: 819
contrepartie d’un service rendu: verilen bir hizmetin karşılığı, II: 241, 826
contreseing: karşı-imza, I: 205, 587, 679, 715
contrôle: denetim, I: 487
contrôle d’oppurtunité: yerindelik denetimi, I: 795, 843, 847; II: 339, 514
contrôle de l’adéquation d’une décision aux faits: kararın olaylara uygunluğunun denetimi,
contrôle de l’administration: idarenin denetlenmesi, I: 88
contrôle de l’exactitude matérielle des faits: olayların maddî doğruluğunun denetimi, I: 780
contrôle de la légalité: hukukîlik denetimi, I: 826
contrôle de la matérialité des faits: olayların maddîliğinin denetimi, I: 780
contrôle de la qualification juridique de faits: olayların hukukî tavsifinin denetimi, I: 792
contrôle de moralité: ahlakîlik denetimi, I: 866
contrôle de proportionnalité:
oranlılık denetimi,
I: 798, 845
contrôle du bilan coût-avantages: yarar-zarar bilançosu denetimi, I: 798, 845
contrôle minimum: minimum denetim, I: 796, 841
contrôle restreint: sınırlı denetim, I: 797; II: 634
contrôle sur l’établissement: kurum üzerindeki denetim, I: 478
convention: anlaşma, II: 112, 378
convention: dar anlamda sözleşme, II: 112, 360
conventions particulières: özel anlaşmalar, II: 586
corporation: meslek kuruluşu, I: 503
corps: sınıf, II: 605
cotisation sociale: aidatlar, ödentiler, sosyal güvenlik aidatları, I: 484
Cour administrative d’appel: İdarî istinaf mahkemesi (İstinaf idare mahkemesi)
Cour de cassation: Temyiz Mahkemesi (Yargıtay)
cours normal des choses: olayların
normal
seyri, II: 1214
crainte de la sanction: müeyyide korkusu, I: 944
créateur de droits: hak yaratıcı, I: 581, 993
création du service public: kamu hizmetinin kurulması, II: 316-344
création: kurma, II: 316
crieur public: tellal, I: 921
crise de la théorie du service public: kamu hizmeti teorisinin krizi, I: 65
crise du service public: kamu hizmeti krizi,, 63
critère de puissance publique: kamu
gücü
ölçütü, I: 60
critère du service public: kamu
hizmeti ölçütü,
I: 62, 479, II: 24
critère jurisprudentiel: içtihadî kriter, II: 240
critère organique: organik kriter, II: 19
critère qualitatif: niteliksel kriter, II: 4
criterium matériel: maddî kriter, I: 26, 512, 1097
cumul: birleşme (toplanma, içtima), 675
cumul de responsabilité: sorumlulukların birleşmesi, II: 736
cumul des compétences: yetkilerin
birleşmesi,
II: 1247
cumul des fautes: kusurların birleşmesi, II: 1033
cumul des responsabilités: sorumlulukların birleşmesi, II: 1036, 1059
cumulative: birlikte, II: 45
---D---
d’office; resen, I: 54, 853
dans des conditions particilièrement difficiles: fevkalade zor koşullarda, II: 540
dans le service: hizmetin içinde, II: 1035
date: tarih, I: 716
de bonne foi: iyi niyetli, II: 95
de minimus non curat praeto:r, II, 710
de plein droit: bihakkın, I: 169; II: 130, 390
décentralisation par service: hizmet adem-i merkeziyeti, hizmet yönünden yerinden yönetim, I: 126
décentralisation territoriale: yer yönünden yerinden yönetim, I: 124
décentralisation: adem-i merkeziyet, yerinden yönetim, I: 121
déchéance du concession: imtiyazın
düşmesi,
II: 134, 163, 391, 392
décision: karar, I: 567, II: 95
décision administrative: idarî karar, II: 496
décision d’affectation: tahsis kararı, II: 771
décision de classement: tahsis kararı, II: 771
décision de désaffectation: adem-i
tahsis kararı,
II: 775, 795
décision de désaffectation: tahsisten çıkarma kararı: adem-i tahsis kararı, II: 775
décision exécutoire: icraî karar, I: 567
décision implicite d’acceptation: zimnî kabûl kararı, I: 592
décision implicite de rejet: zımnî ret kararı, I: 590
décision non créatrice de droits: hak yaratıcı olmayan bir karar, II: 887
décision péalable: ön karar, II: 1255
décision verbale: sözlü karar, I: 712
décisions administratives: idarî kararlar, I: 240, 560,
décisions conditionnelles: şartlı kararlar, I: 969
décisions de régularisation:
düzeltme kararları,
I: 941
décisions explicites: sarih kararlar, I: 589
décisions expresses: sarih kararlar, I: 589
décisions implicites: zımnî kararlar, I: 589, 590, 712
décisions pécuniaires: parasal kararlar, I: 995
décisions recognitives: tespit edici
işlemler,
I: 580, 968, 995
décisions tacites: zımnî kararlar, I: 589, 590, 712
décisoires: kesin, icraî, I: 568, 594
declaratif: bildirici, II: 769
déclaration d’utilité publique: kamu yararı kararı, I: 563, 846, 969, 998; II: 883, 886
déclaration préalable: bildirim, II: 487, 500
déclarations d'intention: niyet açıklamaları, I: 628
déconcentration: adem-i temerküz, tevsi-i mezuniyet , yetki genişliği, I: 119
décret: kararname, I: 587, 1024, 1151
décrets délibéres en Conseil des ministres: Bakanlar Kurulunda müzakere edilen kararnameler, I: 587
décrets non délibéres en Conseil des Ministres: Bakanlar Kurulunda müzakere edilmeyen kararnameler, I: 588
décrets réglementaires: düzenleyici
kararna-
meler, I: 1151
dédoublement fonctionnel: görev
ikileşmesi,
II: 1247
déductions: indirimler, II: 1269
défaut d’entretien normal: normal
bakım
eksikliği, II: 999, 1000, 1086
défaut dans l’organisation du service: hizmetin organizasyonunda eksiklik, II: 1000
définitf: kesin, I: 989
degré de gravité de l’irrégularité: sakatlığın ağırlık derecesi, I: 886
délai: süre, I: 688
délai de droit commun: genel süre, I: 591
délai de recours: dava açma süresi, I: 894
délai raisonnable: makul süre, I: 817, 1037
délai suffisant: yeterli süre, I: 749, 750
délégant: devreden makam, I: 667
délégant: yetkiyi devreden, I: 667
délégataire: devralan makam, I: 667
délégation de compétence: yetki
devri,
I: 225, 410, 648
délégation de pouvoir: iktidar devri, I: 648, 665
délégation de signature: imza devri, I: 648, 665
délibération inopérant: işlemez karar, I: 885
délibération: müzakere, I: 587
délibérations: mukarrerat, I: 586
délimitation du domaine public fluvial: nehir kenar sınırlarının belirlenmesine, I: 925
délimitation du domaine public naturel: tabiî kamu mallarının sınırlarının çizilmesi, I: 582, 995
délimitation du domaine public: kamu malları sınırlarının tespiti, II: 785
demandes d’extradiction: suçluların geri verilmesi talepleri, I: 534
demandes de renseignements: bilgi talebi, I: 598
démission: istifa, çekilme, I: 376, II, 588, 641
démocratie directe: doğrudan demokrasi, I: 433
deni de justice: ihkak-ı haktan imtina, II: 1016
département ministériel: bakanlık, I: 116
départment: il, vilayet,, I: 262
déplacement d’office: re'sen yer değiştirme, II: 677
dépourvu de tout effet juridique: bütün hukukî etkiden mahrum, I: 582
dépourvu de tout lien avec le service: hizmetten tamamıyla kopuk, II: 1035
dérivé: türev, müştak, I: 1030
dérogations en moins: daha az yetkiler, I: 67
dérogations en plus: daha fazla yetkiler, I: 67
dès la signature: imzalanmalarından itibaren,I:923
désordre moral: ahlâkî düzensizlik, II: 418
dessaisissement de compétence: yetkiyi terk, I: 667
destinataire: muhatap, I: 560, 960
désuétude: metrukiyet, I: 961
détachable: ayrılabilir, I: 602
détachement: geçici olarak görevlendirilme, I: 757
détenus en semi-liberté: özgürlük ortamına bırakılan mahkumların, II: 1096
détournement de pouvoir dans l’intérêt financier: malî çıkar maksadıyla yetki saptırması, I: 857
détournement de pouvoir: yetki
saptırması,
I: 852, II: 517
détournement de procédure: usûl
saptırması,
I: 863, II: 429
ventes d’immeubles du domaine privé de l’Etat: devletin özel mal statüsünde bulunan taşınmazlarının satımı, II: 13
devoir d’obéissance: itaat ödevi, I: 166, 167; II: 655
devoir de loyalisme à l’égard de la nation:
millete bağlılık ödevi, II: 653
différence appréciable de situation:
önemli
durum farklılığı, II: 276, 277
difficulté d’exercice de l’activité: faaliyetin yürütülmesindeki zorluk, II: 1002
difficultés imprévues: öngörülmemiş
güçlükler, II: 158
dignité de la personne humaine: insan onuru,II:421
directe: doğrudan doğruya, II: 1213
directeur géneral: genel müdürü, II: 252
directeurs d’administration centrale: merkezî idare yöneticileri, II: 630
directives: direktifler: talimat, yönerge,, I: 615
discipline interne: iç disiplin, I: 494
discontinuité du droit constitutionnel: anayasa hukukunun devamsızlığı, I: 77
discrimination licite: meşru ayrımcılık, II: 276
discrimination positive: pozitif
ayrımcılık,
II: 276, 612
disparition des actes administratifs: idarî işlemlerin sona ermesi, I: 956
dispositions réglementaires: sözleşmelerin düzenleyici hükümleri, II: 199
disproportion: oransızlık, I: 845, 797, 798
documents généraux: genel belgeler, II: 113
documents particuliers: özel belgeler, II: 113
dol: hile, II: 96; dolandırıcılık, II: 1015
domaine: emlâk, II: 741
domaine d’application du droit administratif: idare hukukunun uygulama alanı, I: 60
domaine privé: özel malları, II: 836
domaine public: kamu malları, âmme emlâki, I: 88, II, 225, 741, 746; kamusal mallar, II: 744
domaine public affecté à l’usage direct public: kamunun doğrudan kullanımına tahsis edilmiş kamu malları, II: 823
domaine public aérien: hava kamu malı, II: 758
domaine public affecté aux services publics: kamu hizmetlerine tahsis edilmiş kamu malları, II: 822
domaine public artificiel: sun’î kamu malları, II: 759, 770, 774, 787
domaine public fluvuial: su kamu malı, II: 758
domaine public immobilier: taşınmaz (gayrimenkul) kamu malları, II: 759
domaine public maritime: deniz kamu malları, II: 756, 757
domaine public mobilier: taşınır (menkul) kamu malları, II: 759
domaine public naturel: tabiî kamu
malları,
II: 758, 769, 785
domaine public terrestre: kara kamu
malları,
II: 756
domanialité public: kamu malı rejimi, I: 69
domanialité publique: kamu malı
rejimi, I: 69,
II: 767, 791
dommages aux biens: mala verilen
zararlar,
II: 1190, 1276
dommages aux personnes: kişilere
verilen
zararlar, II: 1277
dommages corporels: bedensel
[cismani]
zararlar, II: 1277
dommages indirectes: dolaylı zararlar, II: 1213
dommages insusceptibles de réparation:
tazmine elverişsiz mağduriyetler, II: 1177
dommages matériels: maddî zararlar, II: 1276
dommages permanents: daimî zararlar,
II: 1145, 1252
dommages-intérêts compensatoires:
telafi
edici tazminatlar, II: 1302
dommages-intérêts: tazminat, zarar-ziyan,, II: 131
double effet: çifte etkili, I: 584
douleur morale: manevî acı, II: 1196
douleur physique: fizikî acı, II: 1195
droit à consultation du dossier: dosyayı inceleyebilme hakkı, I: 749
droit à indemnité: tazminat hakkı, II: 124
droit à l’autorisation: izin alma hakkı, II: 831
droit à l’équilibre financier: malî
denge hakkı,
II: 386
droit à la création des services publics: kamu hizmetinin kurulmasını isteme hakkı, II: 321
droit à la redevance: ücret alma hakkı, II: 387
droit à la rémunération: ücret alma hakkı, II: 122
droit administratif: idare hukuku, I: 19, 41
droit administratif au sens large: geniş anlamda idare hukuku, I: 42
droit administratif au sens stricte: dar anlamda idare hukuku, I: 42
droit administratif des biens: eşya idare hukuku, II: 742; idarî eşya hukuku, II: 551
droit administratif général:genel idare hukuku,I:87
droit administratif spécial: özel idare hukuku, I: 86
droit au maintien de service public: hizmetlerin devam ettirilmesini isteme hakkı, II: 273, 339
droit commun: genel hukuk, ortak hukuk, özel hukuk, I: 46, 85
droit d’accès au service public: kamu hizmetine ulaşma hakkı, II: 275
droit d’exception: istisnaî hukuk, I: 85
droit d’usufruit: intifa hakkı, II: 743, 809, 905
droit de garde et de surintendace: koruma ve gözetim hakkı, II: 761
droit de l’administration: idarenin hukuku, I: 42
droit de la défense: savunma hakkı,
I: 741-745;
II: 549, 703
droit de la fonction publique: kamu görevi hukuku, II: 555
droit de préférence: rüçhan hakkı, II: 392
droit de propriété: mülkiyet hakkı, II: 743,761,905
droit demi-secret: yarı-gizli hukuk, I: 53
droit des biens: eşya hukuku, II: 742
droit des services publics: kamu hizmetleri hukuku, I: 63
droit du travail: iş hukuku, II: 557
droit fiscal: vergi hukuku, II: 551
droit prétorien: yargıç yapısı hukuk, I: 52
droit réel: aynî hak, II: 743, 810
droit: hak, I, 993, II: 128
droits acquis: kazanılmış haklar, II: 339, 585, 887
droits de l’administration: idarenin hak ve yetkileri, II: 128
droits de place: yer harçları, işgaliye, II: 364
droits de servitude: irtifak hakları, II: 743, 809, 905
droits du cocontractant:
sözleşmecinin hakları,
II: 122
droits et obligations des parties:
tarafların hak
ve borçları, II: 117
durée des effets des actes administratifs: idarî işlemlerin etki süresi, I: 956
durée: süre, II: 379
---E---
échange des consentements:
rızalarının
değişimi, II: 94
école de Bordeaux: Bordeaux ekolü, I: 63
école de la puissance publique: kamu
gücü
okulu, I: 61
école du service public: kamu hizmeti ekolü, I: 63
édiction: ısdar, yapma, çıkarma, I: 643, 751
effectivité: etkililik, I: 735
effet rétroactif: geçmişe etkili, I: 53, 687
effets de droit: hukukî sonuç, I: 507, 508
effets directs: doğrudan etkili, I: 617
égalité: eşitlik
égalité absolue: mutlak eşitlik, II: 276, 278
égalité proportionnelle: nispî eşitlik, II: 276, 279
égalité des citoyens devant les charges publiques: kamu külfetleri karşısında vatandaşların eşitliği ilkesi, II: 936, 1071, 1141-1143
empiétement de pouvoir: yetki tecavüzü: I: 685, 699
emplois à la discrétion du gouvernement: hükûmetin takdirinde memuriyet, II: 630
emplois supérieurs: yüksek görevler, II: 630
emprise irrégulière: usûlsüz elkoyma, II: 948
en l’espéce: somut olaylarda, I: 765
engins dangereux: tehlikeli araçlar, II: 1087
enquête disciplinaire: disiplin soruşturması, II: 698
enquête: soruşturma, I: 631
enquêtes: araştırma ve incelemeler, I: 599
enquêteur: soruşturmacı, II: 700
entrée dans la fonction publique, entrée en vigueur: yürürlüğe girme, I: 919
entrée en vigueur: yürürlüğe girme, II: 96
entrepreneur: müteahhit, yüklenici, II: 79, 80, 84
entrepreneurs de travaux puplics: bayındırlık işi müteahhitleri, II: 569
entreprise privée: özel teşebbüs, II: 848
équilibre financier du contrat: sözleşmenin malî dengesi, II: 124
équilibre financier: malî dengesi, II: 127, 379
équité: hakkaniyet, II: 157, 1135
équivalence: eşdeğer, II: 1189, 1258
erreur: hata, II: 96
erreur de fait: fiilî hata, I: 779, 780
erreur de qualification juridique de faits: olayların hukukî tavsifinde hata, I: 792
erreur involontaire: istem dışı hata, I: 853
erreur manifeste d’appréciation: açık değerlendirme hatası, I: 476, 796, 796, 841, II: 634
erreur manifeste de l’appréciation: açık takdir hatası, II: 320
erreurs purement matérielles: tamamıyla maddî hatalar, I: 729
esthétique publique: kamusal estetik, II: 420
établissement public industriels et commerciaux: sınaî ve ticarî kamu kurumları, I: 146, 479
établissement public: kamu kurumu, II: 351
établissements publics à caratère scientifiques, technologiques et culturels: bilimsel, teknik ve kültürel kamu kurumları, I: 485
établissements publics: kamu kurumları, I: 133, 151, 465, 466, 490
État de droit: hukuk devleti, I: 96, 99, 101
état de nécessité: zaruret hâli, II: 521
Etat unitaire: üniter devlet, I: 123
Etat: devlet, I: 135
étroite collaboration: sıkı işbirliği, II: 1248
exception de recours parallèle:
paralel dava
def'i, II: 196
exception: def'i, itiraz,, I: 1015
exception: istisna, I: 937
excès de pouvoi:r: yetki aşımı;
hukuka aykırılık, I: 573, 700
exclusion temporaire: geçici ihraç (üç aydan iki yıla kadar memuriyetten geçici ihraç), II: 677
exclusivité des polices spéciales:
özel
kollukların inhisarîliği, II: 479
exécution: icra, uygulama, I, 943, II: 114, 705
exécution d’office: re'sen icra, I: 54, 68, 144, 468, 569, 947, 948; II: 821
exécution des contrats administratifs: idarî sözleşmelerin uygulanması, II: 117-167
exécution des décisions administratifs: idarî kararların icrası, I: 943
exécution forcée: cebrî icra, I: 570, 947, 948 949
exécution intégrale: tam ifa, II: 121
exécution même d’un service public: kamu hizmetinin bizzat yürütülmesi, II: 24
exécution par la force: kuvvet
kullanarak icra,
I: 570
exécution ponctuelle: zamanında ifa, II: 121
exécution volontaire: gönüllü icra, I: 944
exécutoire: icraî, I: 488, 567, 594
exercice anticipé: yetkinin zamanından önce kullanılması, I: 688
exercice personel: görevi şahsen
yerine
getirme, II: 656
exercices clos: son verilmiş faaliyetler, I: 934
exercices non clos: sona
erdirilmemiş
faaliyetler, I: 935
exigence de la certitude du préjudice: zararın kesinliği şartı, II: 1180
existence matérielle: maddî varlığı, I: 728, 880
existence ou l’inexistence matérielle des faits:
fiillerin maddî mevcudiyeti veya
namevcudiyeti, II: 676
existence: varlık, I: 926
exonération totale: tam muafiyet (sorumluluktan tam kurtulma), II: 1231, 1226
expédition des affaires courantes: cari işleri yürütme, I: 675, 687II: 266
exposé des motifs: gerekçe, I: 719, 720
expérience générale: genel tecrübeler, II: 1214
expiration du délai: sürenin dolması, I: 376, 957
explicite: sarih, açık, I: 660, 963
explosifs: patlayıcı maddeler, II: 1078
expression des motifs: gerekçe, II: 680
expropriation: kamulaştırma: istimlak, II: 847, 858
expropriation indirecte: dolaylı kamulaştırma, II: 878, 913-919
expropriation pour cause d’utilité publique: kamulaştırma (kamu yararı nedeniyle mülkiyetten çıkarma), II: 880
extension des pouvoirs de police: kolluk yetkilerinin genişlemesi, II: 520-539
extériorité: dışlık, II: 1222
extinction des actes administratifs: idarî işlemlerin sona ermesi, I: 956
---F---
facilitation: kolaylık, I: 616
faible importance: az önemli, I: 621
faillite: iflas, I: 469
faisant grief: zarar verici, haleldar, kişinin menfaatlerini etkileyen, I: 603, II: 710
faisceau d’indices: göstergeler demeti, I: 478, 479
faisceau de présomptions: karineler demeti, I: 862
fait dommageable: zarar veren olay, II: 1213
fait du prince: fedüprens, II: 144-148
fait du prince au sens large: geniş anlamda fedüprens, II: 145
fait du prince strictissimo sensu: en dar anlamda fedüprens, II: 147
fait du prince stricto sensu: dar anlamda fedüprens, II: 146
fait du tiers: üçüncü kişinin fiili, II: 1073
fait matériel: maddî fiil (eylem), I: 769, II: 979
fait: fiil, olay, II: 1173
faits personnels: kişisel fiiller, II: 687
faute commise dans l’exécution du service public: kamu hizmetinin ifasında işlenilen kusur, II: 977
faute d’une exceptionnelle gravité: istisnaî ağırlıkta bir kusur, II: 1001
faute d’une particilère gravité: özel ağırlıkta kusur, II: 134
faute de la victime: zarar görenin
kusuru,
II: 1073, 1231
faute de service: hizmet kusuru, II: 735, 876, 1023-1026, 1043
faute disciplinaire: disiplin suçu, I, 7893, II: 673, 674, 684, 686
faute grave: ağır hata, II: 134
faute: kusur, II: 975-983, 1175
faute lourde: ağır kusur, II: 436, 540, 1001-1124
faute lourde dans l’exécution des mesures de police:
kolluk tedbirlerinin uygulanmasında
ağır kusur, II: 1008
faute lourde professionnelle: meslekî ağır kusur, II: 1015
faute manifeste et d’une particulière gravité: özel bir ağırlıkta ve apaçık kusur, II: 1001, 1013
faute personnelle: kişisel kusur,
II: 736,
1026-1069, 1076
faute professionnelle: meslekî kusur, II: 674
faute purement personnelle: saf
kişisel kusur,
II: 1026, 1057
faute simple: basit kusur, II: 540, 541, 1001 vd.
faute simple dans l’ediction des mesures: kolluk tedbirlerinin alınmasında basit hata, II: 1008
fautif: kusurlu, II: 688, 1175
favoritisme: kayırmacılık, II: 97
fermier: mültezim, II: 69, 363
fin de vigueur des actes administratifs: idarî işlemlerin yürürlüğünün sonu, I: 956
fin des effets de la décision: idarî işlemlerin etkilerinin sona ermesi, I: 956
flagrante: apaçık, I, 696
fonction administrative: idarî fonksiyon, I: 26, 28, 30, 35, 512
fonction consultative: danışma görevi, I: 235
fonction exécutive: yürütme fonksiyonu, I: 26
fonction gouvernementale: hükûmet
fonksiyonu, I: 35
fonction juridiction: yargı fonksiyonu, I: 26, 30
fonction législative: yasama fonksiyonu, I: 26, 512
fonction publique: kamu görevi, I:
88; II: 555,
553-740
fonctionnaire de fait: fiilî memur, I: 698, II: 570
fonctionnaire: memur, II: 571, 574
fonctionnement normal du service: hizmetin normal işleyişi, II: 273
fonctionnement tardive du service: hizmetin geç işlemesi, II: 976
fonctions juridiques de l’État: devletin hukukî fonksiyonları, I: 26
force majeur: mücbir sebep, II: 141-44, 1222-28
force obligatoire des contrats: sözleşmelerin bağlayıcılığı, II: 165
force obligatoire: bağlayıcı güç, I: 611
force: kuvvet, I: 947, 949; II: 544
forfait: götürü, II: 123
forfait de la pension: aylık götürüsü (sosyal güvenlik tazminatlarının inhisariliği),II. 1099
form: şekil, I: 711
formalité substantielle: aslî formalite, I: 738
formalités non substantielles: tali
usûl
kuralları, I: 764
formalités substantielles: aslî usûl kuralları, I: 764
formation professionelle au cours de la carrière: hizmet içi eğitim, II: 631
forme écrite: yazılı şekil, I: 711
fournisseurs: mal ve hizmet sağlayan
kişiler,
II: 569
frais et risques: kâr ve zarar, II: 133
frais suplémentaires: ek masraflar, II: 307
---G---
gardes champêtres: kır bekçisi, II: 448
gendarmerie nationale: ulusal jandarma, II: 448
gérance: vekâlet, II: 366
gérant: vekalet yoluyla işleten, II: 367
gérant: vekil, II: 366
géstion conformément aux lois et usages du commerce: ticaret kanun ve teamüllerine göre işletilme, II: 239
gestion du domaine privé: kamu tüzel kişilerinin özel mallarının işletilmesine, II: 221
gestion en gérance: vekâlet yoluyla işletme, II: 366
gouvernement de fait: fiilî hükûmet, I: 642
gouvernement légal: yasal hükûmet, I: 642
gouverner: hükûmet etmek, I: 78
fautes non détachables de l’exercice des fonctions: görevlerin ifasından ayrılamaz nitelikte olan kusurlar, II: 1024
grade: derece, II: 605
grave: ağır, I, 696
gravité de la menace du trouble: (kamu düzenini) bozan tehdidin ağırlığı, II: 517
gravité de la mesure de police: kolluk tedbirinin ağırlığı, II: 517
grenades lacrymogène: gözyaşartıcı bombalar, II: 1081
grossier: çok ağır, I: 797, 841
groupement forcé: cebrî örgüt, I: 495
---H---
habilitation: yetkilendirme, II: 95, 353
habitation bourgeoise: şehir konutu”, I: 792
haute police: yüksek kolluk, I: 796
hauts fonctionnaires: yüksek memur, II: 630
hiérarchie: hiyerarşi, I: 162
marchés de service: hizmet sözleşmeleri (hizmetlerin özel kişilerden satın alınmasına dair sözleşmeler), II: 81
honneur: şeref, II: 1193
horaires de service: çalışma saatleri, II: 657
hypothèque: rehin, II: 743, 809
---İ---
idée de cause raisonnable: makul sebep düşüncesi, II: 1214
idée vague: fikr-i muğlak, belirsiz düşünce,, I: 888
identité: ayniyet, I: 606
illégal: hukuka aykırı, I: 875
illégalité à l’objet de l’acte: işlemin konusuna ilişkin hukuka aykırılık, I: 806
illegalité: hukuka aykırılık, I: 896, II: 979
illégalités grossières: kaba saba hukuka aykırılıklar, I: 886
illégalités particulèrement graves et flagrantes: çok ağır ve apaçık hukuka aykırılıklar, I: 897
illégalités particulèrement graves et flagrantes: fevkalade ağır ve apaçık hukuka aykırılıklar,I:886
illégalités purement formelles: sadece şekil bakımından hukuka aykırılıklar, II: 980, 981
îlots d’irresponsabilité:
sorumsuzluk adacıkları,
II: 1178
certificats d’urbanisme: imar durum belgesi , I: 583
immeubles non bâtis: binasız taşınmazlar, II: 854
immobilier: taşınmaz, gayrimenkul,, II: 847
immoral (caractère-): ahlâk dışı nitelik, II: 419
immutabilité: tek-taraflı değişiklik yasağı, II: 117
impartialité: tarafsızlık, I: 736
impératifs de bonne gestion: iyi
işletme icapları,
I: 474
impersonnel: kişilik-dışı, I: 560, I: 1018
impôt: vergi, II: 241, 826
implicite: zımnî, I: 660
imprescriptibilité du domain public: kamu malları-nın zamanaşımıyla kazanılamaması, II: 807
imprévisibilité: öngörülemezlik, II: 1222
imprévisible: öngörülemez, II: 151, 1222, 1229
imprimrie nationale: millî matbaa, II: 568
imputable: isnat edilebilir, II: 1174
résiliation aux torts et griefs: imtilaz sözleşmesi-nin imtiyazcı özel kişinin kusurundan dolayı feshi, II: 392
inadéquation: ölçüsüzlük, I: 779
inaptitude physique: fizikî elverişsizliği, II: 689
incompétence négative: negatif yetkisizlik, I: 691
incompétence: yetkisizlik, I: 691
inconvénients du voisinage: komşuluk
zararları,
II: 1146
indemnisation en capital: sermaye şeklinde tazminat, II: 1284
indemnisation en rente: irat
şeklinde tazminat,
II: 1284
indémnité d’imprévision: öngörülemezlik tazminatı, II: 155
indemnité principal: esas tazminat, II: 1301
indemnités accessoires: fer’i tazminatlar, II: 1301
indemnités pour sujétions imprévues: öngörülmemiş güçlükler tazminatı, II: 158
indépendamment de toute faute: kusurdan bağımsız olarak, II: 1079
indépendante: bağımsız, I: 491
indexation: endeksleme, II: 1285
indicative: belirtici, I: 1037
indice quasi certain: kesine yakın gösterge, II: 235
individualisation: bireyselleştirilebilir, II: 1211
individuel: bireysel, I: 562, 635
inexcusable: mazur görülemez, II: 1028
inexistence: yokluk, I: 695, 728, 879
inexistence absolue: mutlak yokluk, I: 880, 884
inexistence de l’acte administratif: idarî işlemin yokluğu, I: 880
inexistence des motif: sebebin
mevcut
olmaması, I: 780
informations: haber vermeler, I: 628
infraction effectivement commise:
fiilen
işlenmiş bir suç, II: 426
infraction pénale déterminée: belirli bir suç, II:425
infraction pénale: ceza hukuku
anlamında
suç, II: 674
infraction pénale: suç, II: 674
injonction: emir (hakiminin idareye emir vermesi), I: 1036; II: 183, 497; II: 1189, 1258
inopposabilité: dermeyan edilememe, I: 611; ileri sürülememezlik, I: 927
insolvabilité: acz (ödeme güçsüzlüğü), II: 1174
institutions d’éducation surveillée: gözetimli eğitim kurumları, II: 1095
instructions de service: hizmet emirleri, I: 608
insuffisance professionnelle: meslekî yetersizlik, II: 689
intangible: dokunulmaz, I: 989
intégralité du préjudice: zararın tamamını, II: 1267
integrité matérielle: maddî bütünlük, II: 819
intention: niyet, I: 630, 634, 851
interdiction: yasak, I: 580; men etme, II: 498
intérêt général prééminent: üstün nitelikte bir kamu yararı, II: 1164
intérêt général: umumî menfaat, menafii umumî, II: 776; kamu yararı, I: 54, 70
intérêt juridiquement protégé: hukuken korunan menfaat, II: 1184
intérêt légitime: meşru menfaat, II: 1184
intérêt moral: manevi değer, II: 1193
intérêt non qualifié: niteliksiz menfaat, II: 1184
intérêt public dans sa totalité: bütününde kamu yararı, I: 856
intéret public: kamu yararı, âmme
menfaati,
I: 567, II: 221, 223
intérêts moratoires: temerrüt
[gecikme] faizleri,
II: 1301
intérim: vekâlet, vekaleten, I: 669, 670
interpréation stricte: dar yorum, I:177, 400, 637, 937
interprétation: yorum, I: 608,1147
invalidité: geçersizlik, I: 927
investiture contractuelle: akdî
görevlendirme,
II: 354, 358
investiture par contrat: sözleşmeyle görevlendirme, II: 354, 358
investiture statutaire: statüter görevlendirme,II:354
investiture unilatérale: tek-taraflı görevlendirme, II: 353, 354
investiture: görevlendirme, II: 353
invocables: başvurulabilir, I: 919
irregularité: sakatlık, I: 875
irrégularité extrêmement grave et flagrante:
ağır ve bariz yetki tecavüzü: , I: 709
irrégularité extrêmement grave: çok
ağır
sakatlık, I: 709
irrégularités flagrantes: apaçık
sakatlıklar,
I: 709,886
irrésistibilité: dayanılmazlık, II: 1223
irrésistibilité: karşı konulamazlık, II: 1222, 1223
irresponsabilité personnelle:
kişisel
sorumsuzluğu, II: 1025
irrévocabilité du prix: ücretin geri
alınamazlığı,
II: 123
irrévocable: geri alınamaz, II: 641
---J---
juge administratif: idare hakimi, idarî yargı, I: 70
juge de l’excès du pouvoir: iptal davasına bakan hakim veya mahkeme, II: 181, 191
juge du contrat: sözleşme hakimi, II: 185, 180, 181, 192
jugements de valeur: değer yargıları, II: 225
juridiction non contentieuse: çekişmesiz yargı, nizasız kaza, uyuşmazlıksız yargı, I: 530
juridictionnalisation: yargısallaşma, II: 697, 703
juridictionnel: yargısal, I: 488
jurisprudence: içtihat, I: 52
king can do no wron:g, II, 957
---L---
lancer de nain: cüce fırlatma, I: 773
larmes (les) ne se monnayent pas: gözyaşları paraya çevrilmez, II: 1196, 1204
latissimo sensu, en dar anlam, II: 553
lato sensu, dar anlam, II: 554
légal ve reglémentaire: kanunî ve
nizamî,
II: 584, 664, 588
légalité: hukukîlik, I: 100, 170, 188
lésion d’un droit: hak ihlâli, II: 1184
libération conditionnelle: şartlı
salıverme,
II: 617, 1096
liberté du choix du cocontractant: sözleşmeciyi seçme serbestisi, II: 97
libertés de forme: şekil serbestisi, I: 711
libertés innomméés: isimsiz hürriyetler, II: 507
libre administration des collectivités locales: mahallî idarelerin serbest idaresi, I: 1155
licenciement: memurluktan çıkarma, II: 645
licencieux (caractère-): müstehcen nitelik, I: 793
lien de causalité: illiyet rabıtası,
nedensellik
bağı, II: 1213
lien de droit public: kamu hukuku bağı, II: 571
lien direct de causalité: doğrudan
illiyet bağı,
II: 1213, 1216
lien indirect: dolaylı bağlantı, II: 1214
lieux ouverts au public: kamuya açık yerler, II: 513
ligne de conduite: davranış çizgisi, I: 616
limites du principe de la légalité: hukukîlik ilkesinin sınırları, I: 826
loi d’habilitation: yetki kanunu, I: 1149
loi des parties: tarafların kanunu,
II: 116, 135,
165, 192, 205
lois du service public: kamu hizmeti
kanunları,
II: 263-316
lois et usages du commerce: ticaret kanun ve teamülleri, II: 239
loterie nationale: millî piyango, II: 222
---M---
maires: belediye başkanları, II: 448
maître de l’ouvrage: bayındırlık
eserinin
sahibi, II: 1252
majorité absolue: salt veya mutlak çoğunluk, I: 681
majorité relative: nispî çoğunluk, I: 680
majorité simple: basit çoğunluk, I: 680
maladie professionnelle: meslek hastalığı, II: 1098
mandat: vekâlet, II: 20
mandataire: vekil, II: 21
mandataires-liquidateurs: tasfiye
memurları,
II: 1100
manifestation de volonté: irade açıklaması, I: 507, 508, 713
marché de fournitures: levazım sözleşmeleri, II: 79-80, 133, 136
marchés de transport: taşıma sözleşmeleri, II: 79
marchés de travaux public: bayındırlık sözleşmeleri, II: 79, 83, 136; bayındırlık ihaleleri, II: 12, 19, 50
marchés publics: kamu ihalesi, I: 517; II: 94-111
marge d’action libre en franchise de responsabilité: sorumluluktan bağışık serbest bir hareket alanı, II: 1003
marge d’appréciation: değerlendirme
marjı,
I: 774, 778, 820
matérialité des faits: olayların maddîliği, I:687, 780
mauvaise fonctionnement du service: hizmetin kötü işlemesi, II: 976
mehrstufiger verwaltungsakt: çok aşamalı idarî işlemler, I: 557
meslek grupları sayısının sınırlandığını:n, 1191
mesure conservatoire: ihtiyati tedbir, II: 637, 700
mesure de police: kolluk tedbiri, II: 488, 549
mesure faisant grief: hakka dokunan
bir tedbir,
I: 623
mesures antérieures: ön işlemler, I: 595
mesures d’application: uygulama
tedbirlerinin,
I: 940
mesures d’ordes intérieur: iç düzen
işlemleri,
I: 607, 619; II: 682
mesures d’organisation du service: hizmetin örgütlenmesine ilişkin tedbirler, I: 619
mesures de police interne du service: hizmet içi kolluk tedbirleri, I: 621
mesures juridiques: hukukî tedbirler, II: 1007
mesures mineures: küçük tedbirler (önemsiz işlemler), I: 625; II: 710
mesures préparatoires: hazırlık işlemleri, I: 595
mesures prises en considération de la personne: kişiyi göz önünde bulunduran işlemler, I: 746
mesures: tedbirler, I: 1148
méthodes dangereuses: tehlikeli yöntemler, II: 1094
mettre un élève au piquet: öğrencilere verilen ayakta durma cezası, I: 622
mi-réglementaire: yarı-düzenleyici, II: 378
mi-contractuel: yarı-akdî, II: 378
mis en demeure: temerrüde düşürme, ihtar, protesto, I, 626, II: 130
mise à l’isolement: tecride koyma, I: 623
mise à la retraite d’office: re'sen
emekliliğe
sevk, II: 649,677
mise au cellule disciplinaire: hücre cezası, I: 623
mise aux arrêts: hapis, I: 622
mise en demeure: ihtar, II: 497
mise en regie: emanet hâline getirme, II: 133
mise sous séquestre: geçici el koyma, II: 133, 391
mitoyenneté: komşuluk:hakkı, 763
mobile: saik, dürtü, I: 854
mobile personel: kişisel saik, I: 854
mobile politique: siyasî saik, I: 854
mobile principal de l’opération: operasyonun temel saiki, II: 433
modalité d’exécution du service public: kamu hizmetinin yürütülme usûlünü, II: 27
modes de gestion des services publics: kamu hizmetlerinin işletilmesi usûlleri, II: 341-399
modes de gestion: işletme usûlleri, II: 341-370
modification: değiştirme, I: 644, 751, 963
moralité publique: genel ahlâk, II: 419
motif: sebep, I: 768, 851
motifs de droit: hukukî sebepler, I: 769, 802
motifs de fait: fiilî sebepler, I: 769, 802
motifs déterminants: belirleyici sebepler, I: 800
motifs surabandonts: ek sebepler, lüzumundan fazla sebepler, esbab-ı kasire, I: 800
motivation: gerekçe, I: 719, 720
moyen d’ordre public: kamu düzenine
ilişkin
bir def'i, I: 853, 896, 936
moyen: araç, II: 515
moyens d’action de l’administration: idarenin hareket araçları, II: 551-926
mutabilité: değişebilirlilik, II: 136
mutation par changement d’affectation: tahsis değişikliğiyle dönüşüm, II: 782
mutation par transfert de propriété:
mülkiyet
devri yoluyla dönüşüm, II: 777
mutations domaniales: mal dönüşümleri, II: 776
---N---
nationalisation: devletleştirme, II: 317, 847, 849, 859
nature contractuel: akdî nitelik, II: 115, 116
nature de la mission assignée au juge pénal: ceza hakimine verilen görevin doğası, I: 1147
nature des choses: eşyanın tabiatı, I: 1022
nature réglementaire: düzenleyici nitelikte, II: 115
ne faisant pas grief: ilgilisinin menfaatlerini etkilemeyen, I: 624
nécessaire: gerekli, II: 515
nécessité d’intérêt général: kamu
yararı gereği,
II: 277
negatif: olumsuz: ihmalî, menfi, II: 1173, 1174
neutralité-abstention: kaçınma
yoluyla
tarafsızlık, II: 285
neutralité-pluralisme: plüralizm yoluyla tarafsızlık, II: 286
neutralité-objectivité: objektiflik yoluyla tarafsızlık, II: 286
nomination: atama, II: 574, 627
nomination pour ordre: düzmece atama, I: 892
nominativement: ismen, I: 560
non avenu: meydana gelmemiş, I: 886
non dépourvu de tout lien avec le service: hizmetten tamamıyla kopuk değil, II: 1035, 1038
non lieu à statuer: karar vermeye gerek olmaması, I: 980, 988
non-cognitivisme des valeurs: değerlerin bilinemezliği, II: 225
notations des fonctionnaires: memurların değerlendirilmesi, II: 631-636
notification: tebliğ, yazılı bildirim, I: 561, 712, 923-925, 1124, 1130
notion juridique indéterminé: belirsiz hukukî kavramlar, I: 771, 778
nul: geçersiz, I: 876; batıl, I: 876, 878
nul en non avenu: yok hükmünde sayma, geçersiz ve meydana gelmemiş, yok hükmünde, I: 886, 887, 894
nul et de nul effet: geçersiz ve tamamıyla etkisiz=yok hükmünde, I: 886, 887, 894
nul et sans nul effet: yok hükmünde, I: 207
nul-annulation-nullité: batıl-iptal-butlan, I: 877
nul-annulation-nullité: geçersiz-geçersizleştirme-geçersizlik, I: 877
nulles et de nul effet: yok hükmünde, I: 892
nullité du contrat: sözleşmenin butlanı, II: 184
nullité: geçersizlik, butlan,, I: 876
---O---
objet: konu, I: 805, 960, 1081
obligation d’agir: harekete geçme yükümlülüğü, II: 436
obligation d’assurer le service: hizmeti görme ödevi, II: 656
obligation d’exécution personelle: şahsen ifa borcu, II: 119, 385
obligation d’exercer ses compétences: yetkilerini kullanma yükümlülüğü, I: 638
obligation de faire: yapma borcu, II: 1189, 1258
obligation de prendre les mesures de police: kolluk tedbiri alma zorunluluğu, II: 488
obligation de réserve: ihtiyat yükümlülüğü, II: 654
obligation de se consancrer à ses fonctions: kendisini bütünüyle görevine adaması, II: 656
observations: itirazlar, mülahazalar, gözlemler, I: 741, 747
occasionnelle: geçici, II: 72
occupants sans titre: kamu malını haksız işgal eden kişi, II: 832
occupation temporaire: geçici işgal, II: 852-855
occupation: işgal, II: 828, 845, 846
occupations privatives: özel işgaller, II: 828
octroi d’indemnités: tazminat ödemesi, II: 184
office national des forêts: ormanlar
millî ofisi,
II: 573
offres et propositions: icap ve teklifler, I: 599
opérations de police: kolluk operasyonları, II: 500
opérations matérielles d’exécution: maddî uygulama operasyonları, II: 1008
opérations sur le terrain: saha
operasyonları,
II: 1008
opérations: operasyonlar, I: 507
opinion: kanaat, I: 630
opportunité des poursuites: soruşturmanın yerindeliği, II: 698
opportunité: yerindelik, I: 100,
170, 188, 710,
818, 826, 983, 987
opposabilité des directives: direktiflerin ileri sürülebilirliliği, I: 618
opposabilité: ileri sürülebilirlilik, I: 926
opposable: ileri sürülebilir:
kabil-i dermeyan,
I: 926
opposables à l’administration:
idareye karşı
ileri sürülebilir, I: 618
opposables aux administrés: idare
edilenlere
karşı ileri sürülebilir, I: 618
ordonnances: ordonanslar, I: (bizdeki kanun hükmünde kararnamelere benzerler), I: 1149
ordre de service: hizmet konusunda emir ve talimat, II: 129
ordre illégal: kanunsuz emir, II: 655
ordre matériel et extérieur: maddî
ve dış
düzen, II: 418
ordre moral: ahlâk düzeni, II: 418
ordre public: kamu düzeni, I: 637, 740, 793, 857, 1023; II: 418-423, 506, 1073
ordre: emir, düzen, I: 580
ordres professionels: meslek
kuruluşları,
I: 148, 501-503
organe consultatif: istişare organı, I: 734
organisation administrative: idarî teşkilât, I: 87
organisation et le fonctionnement du service public: kamu hizmetinin organizasyonu ve çalışması, II: 116, 379
organisme consultatif: danışma organı, I: 488
originaire: aslî, ilkel, I: 110, 1030
origine de l’établissement: kurumun kökeni, I: 478
ouvrage public mal planté ne se détruit pas: yanlış yere yapılmış bayındırlık eseri yıkılamaz, II: 914
ouvrages publics exceptionnelement dangereux: olağanüstü tehlikeli bayındırlık eserleri, II: 1086
ouvrages publics: bayındırlık
eserleri,
II: 912, 1084, 1113
---P---
parafiscal: vergi-benzeri, II: 242, 387
parallélisme des formes et procédures:
şekilde ve usûlde paralellik, I: 964, 979
paralysie de l’administration:
idarenin felç
olması, I: 764
participation directe: doğrudan
doğruya
katılması, II: 26
participation du cocontractant à l’exécution même du service public: gerçek kişinin bir kamu hizmetinin yürütülmesine katılması, II: 26
pas de pouvoir réglementaire sans texte: Kanunsuz düzenleme yetkisi olmaz, I: 1022
pas de tutelle sans texte: Metinsiz vesayet olmaz, I: 176, 391
pas de tutelle sans texte, ni au-delà des textes: Kanunsuz vesayet olmayacağı gibi, kanunun ötesinde de vesayet olmaz, 178
pénalité: cezaî şart, II: 131
péremption: zamanaşımına uğrama, I: 736
permanence: devamlılık, daimilik, I: 561, 574, 575
permanent: devamlı, daimî, II: 72
permis de chasse: av tezkeresi, I: 859
permis de stationnement: işgal ruhsatı, II: 831
permis: ruhsat, II: 830
permissions de sortir: çıkma izinleri, II: 1095
permissions de voirie: yol izinleri, I: 968, 970, 996
personalité morale de l’État: devlet
tüzel
kişiliği, I: 116
personel de police: kolluk personeli, II: 447
personel: kişisel, I: 853
personnalité des peines: cezaların şahsîliği, I: 946; II: 549
personnalité morale: tüzel kişilik, I: 467
personne morale: tüzel kişi, II: 359
personne physique: gerçek kişi, II: 359
personne: kişi, I: 132
personnes en traitement dans les hopitaux publics: kamu hastanelerinde tedavi gören kişiler, II: 1000
personnes morales de droit privé: özel hukuk tüzel kişileri, I: 132, 501
personnes morales de droit public: kamu hukuku tüzel kişileri, I: 133, 157, 468
personnes morales mixtes: karma tüzel kişiler, I: 155
personnes morales: tüzel kişiler: manevî şahıslar, hükmî şahıslar, I: 132
personnes physiques: gerçek kişiler: hakikî şahıslar , I: 132
personnes privées chargées d’un service publique: kamu hizmetiyle görevli özel kişiler, I: 147
perspective monumentale: anıtsal görünüm, I: 792
perte d’une chance: şans kaybı, II: 1181
perte de la valeur juridique des actes administratifs: idarî işlemlerin hukukî değerinin kaybı, I: 956
phase administrative: idarî aşama (kamulaştır-mada), II: 885
phase judiciaire: adlî aşama, II: 885, 892
pièces écrites du dossier: dosyadaki yazılı belgeler, I: 862
plân d’alignement: istikamet planı, I: 961; II: 788
plans: planlar, I: 631
pluralité de buts: maksatların çokluğu, I: 860
pluralité des motifs: sebeplerin çokluğu, I: 799
plus ou moins durablement: az çok uzunca bir süre, II: 569
plus rigoureuse: daha sıkı, II: 475, 476
plus ristrictives des libertés: özgürlükleri daha sınırlandırıcı, II: 475
police administrative générale:
genel idarî
kolluk, II: 437
police administrative: idarî kolluk, II: 423
police de la conservation du domaine public: kamu mallarını koruma kolluğu, II: 818
police des installations classées pour la protec-
tion de l’environnement: çevrenin korunması için
sınıflandırılmış tesisler kolluğu, II: 437
police des étrangers: yabancılar kolluğu, II: 440
police judiciaire: adlî kolluk, II: 423
police nationale: ulusal polis, II: 448
police: kolluk, I: 88; II: 417
polices administratives spéciales: özel idarî kolluklar, II: 437, 439
politique: siyasî nitelik, I: 793
polyvalence des opérations de police: kolluk operasyonlarının çok anlamlılığı, II: 431
positif: olumlu, icraî, müspet, II: 1173
pour le compte de l’Etat: devletin hesabına, II: 22
pour le compte: hesabına, II: 22, 365, 367
pouvoir d’annulation: iptal yetkisi, I: 168, 183
pouvoir d’appréciation:
değerlendirme yetkisi,
I: 778
pouvoir d’approbation: onama yetkisi, I: 183
pouvoir d’instruction et de commendement:
emir ve talimat verme yetkisi, I: 167, 179, 188
pouvoir de contrôle et de direction: denetim ve yönlendirme yetkisi, II: 128
pouvoir de modification unilatérale: tek-taraflı değişiklik yetkisi, II: 135-136, 146, 389
pouvoir de réformation: düzeltme yetkisi, I: 188
pouvoir de résiliation dans l’intérêt du service: hizmet yararına fesih yetkisi, II: 138
pouvoir de sanction: müeyyide yetkisi, II: 129
pouvoir de substitution: ikame
yetkisi, I: 169;
II: 1250
pouvoir de tutelle: vesayet yetkisi, I: 138, 224
pouvoir disciplinaire: disiplin yetkisi, II: 694
pouvoir être qualifiée de préjudice: zarar olarak nitelendirilebilme, II: 1177
pouvoir exceptionnel: istisnaî
nitelikte bir
yetki, I: 175
pouvoir hiérarchique: hiyerarşi yetkisi, I: 169, 223
pouvoir réglementaire autonome: özerk düzenleme yetkisi, I: 1150, 1151
pouvoir réglementaire: düzenleme yetkisi, I: 217, 493, 499, 1018
pouvoir: yetki, II: 128
pouvoirs de l’administration:
idarenin
yetkileri, II: 128
pouvoirs de police afférents à la gestion du domaine départemental: il emlakine ilişkin kolluk yetkileri, II: 448
préalable: ön, I: 571
précarité: geçicilik:ilkesi, 833
précision suffisante: yeterli sarahat, I: 660
préfet: vali, I: 262; II: 448, 1247
préjudice: zarar, II: 1177, 1213
préjudice anormal: anormal zarar,
II: 1072,
1074, 1082, 1211
préjudice d’affection: duygusal zarar, II: 1196
préjudice esthétique: estetik zararlar, II: 1194
préjudice grave: ağır zarar, II: 1211, 1074
préjudice indemnisable: tazmin edilecek bir zararın, II: 980
préjudice spécial: özel zarar, II: 1074, 1209
préjudices ‘par ricochet: dolaylı zararlar, yansıyan zararlar, II: 1201
préjudices actuels: güncel zararlar, II: 1180
préjudices éventuels: muhtemel zararlar, II: 1181
préjudices futures: gelecekteki zararlar, II: 1180
préjudices immédiates: doğrudan zararlar, II: 1201
préjudices matériels: maddî zararlar, II: 1190
préjudices moraux: manevi zararlar, II: 1192, 1193
préjudices réfléchis: yansıyan zararlar, II: 1201-1204
prélèvement obligatoire: zorunlu kesintiler, I: 484
premier ministre: başbakan, II: 447
préoccupations d’ordre privé: kişisel saikler, II: 1027
prérogatives de l’administration: idarenin ayrıcalıkları, II: 128
prérogatives de la puissance publique: kamu gücü ayrıcalıkları, I: 54, 67, 66, 143, 147, 468, 479, II, 233
prérogatives et sujétions exorbitantes du droit commun: özel hukuku aşan ayrıcalıklar ve bağımlılıklar, I: 67, 143
prérogatives exorbitantes du droit commun: genel hükümleri (özel hukuku) aşan ayrıcalıklar, I: 66
prescription: emir, II: 183, 497
présidence de la république: Cumhurbaşkanlığı, I: 196
président de la république: Cumhurbaşkanı, I: 196
président du conseil général: il genel meclisi başkanı, II: 448
présomption de conformité au droit: hukuka uygunluk karinesi, I: 68, 469, 571
présomption de légalité: yasallık karinesi, I: 571
présomptions de fautes: kusur karineleri, II: 999
prestation: hizmet, II: 251
prétention: iddia, I: 27, 513
preuve: ispat, I: 861
préventif: önleyici, II: 424, 436, 674
priatives de liberté: hürriyetten
mahrum edici,
I: 945, II: 549
principal: esas, 434
principe contradictoire: çelişme ilkesi, I: 84
principe d’adaptation: uyum ilkesi, II: 270
principe d’adéquation: elverişlilik ilkesi, II: 511
principe d’autonomie: özerklik ilkesi, I: 470
principe d’égalité: eşitlik ilkesi, II: 275-283
principe d’exercice personnel de la compétence: yetkinin şahsen kullanılması ilkesi, I: 639
principe d’immutabilité du contrat: sözleşmenin değişmezliği ilkesi, II: 135
principe d’intangibilité des ouvrages publics:
bayındırlık eserlerinin dokunulmazlığı
ilkesi, II: 914
principe d’interdiction des cumuls: birden fazla görevde çalışma yasağı, II: 656
principe de continuité: devamlılık ilkesi, II: 263
principe de gratuité: bedavalık
[meccanilik]
ilkesi, II: 243, 304-314, 825
principe d’incessibilité des biens au-dessous de leur valeur: özel malların değerinin altında devredilemeyeceği ilkesi, II: 839
principe de l’égale admissibilité aux emplois publics:
kamu görevlerine girişti eşitlik
ilkesi, II: 612
principe de l’inaliénabilité du domaine public: kamu mallarının devredilmezliği ilkesi, II: 791
principe de l’insaisisbilité du domaine privé:
özel malların haczedilemezliği ilkesi, II: 839
principe de l’insaissabilité des biens publics: kamu mallarının haczedilemezliği ilkesi, II: 799
principe de l’irresponsabilité de l’Etat du fait
de justice: adliyeden dolayı devletin sorumsuzluğu
ilkesi, II: 960
principe de l’irrécevabilité du recours pour
excès du pouvoir contre les contrats administratifs:
idarî sözleşmelere karşı iptal davası açılamayacağı ilkesi, II: 186
principe de l’irresponsabilité de l’Etat:
devletin sorumsuzluğu ilkesi, II: 938, 957
principe de la libre détermination du mode de gestion: işletme usûllerinin serbestçe belirlenmesi ilkesi, II: 342
principe de la réparation en argent: parayla tazmin ilkesi, II: 1258
principe de la réparation intégrale:
tam
tazmin ilkesi, II: 1267
principe de la réparation par équivalent: eşdeğeriyle tazmin ilkesi, II: 1189, 1258
principe de la responsabilité de l’Etat:
devletin sorumluluğu ilkesi, II: 940
principe de la securité juridique:
hukukî
güvenlik ilkesi, I: 933
principe de laïcité: lâiklik ilkesi, II: 287-304
principe de légalité: hukuka uygunluk ilkesi, I: 985
principe de liberté: serbestlik ilkesi, II: 610, 824
principe de mutabilité: değişebilirlilik ilkesi, II: 270-275
principe de nécessité: gereklilik ilkesi, II: 512, 515
principe de neutralité: tarafsızlık ilkesi, II: 285
principe de non-rétroactivité des actes administratifs: idarî işlemlerin geriye yürümezliği ilkesi, I: 930
principe de non-rétroactivité: geriye yürümemesi ilkesi, I: 687, 982
principe de proportionnalité: oranlılık ilkesi, II: 512, 515
principe de proportionnalité: ölçülülük ilkesi, II: 511, 515, 679
principe de rattachement: bağlılık ilkesi, I: 469, 470; II: 353
principe de spécialité locale: yerel uzmanlık ilkesi, I: 473
principe de spécialité: uzmanlık
ilkesi, ihtisas ilkesi, spesyalite prensibi, I: 128, 153, 473,
947; II: 352, 864
principe de valeur constitutionnelle: anayasal değerde ilke, II: 264
principe du cumul des responsabilités: sorumlulukların birleşmesi ilkesi, II: 1039
principe du non-cumul des indemnisations: tazminatların birleşmemesi ilkesi, II: 1039
principe genéral du droit: hukukun genel ilkesi, I: 741, 746, 930; II: 1142
principe qu’une personne ne doit jamais être condamnée à payer une somme qu’elle ne doit pas: bir kişinin sorumlu olduğundan daha fazlasına mahkûm edilememesi ilkesi, II: 1260
principes généraux du droit public: kamu hukukunun genel ilkeleri, I: 169
principes généraux du droit: hukukun genel ilkeleri, II: 165
principe interdisant aux personnes publiques de recourir à l’arbitrage: kamu tüzel kişilerinin tahkime başvurma yasağı ilkesi, II: 207
privatisation: özelleştirme, II: 317, 339
privilège du préalable: hukuka uygunluk karinesi, I: 571, II: 130
prix: fiyat, II: 308, 310, 326, 388, 827; ücret, II: 387
procédé de l’établissement public: kamu kurumu usûlü, II: 351-353
procédés de police: kolluk usûlleri, II: 483
procédure consultative: danışma usûlü: istişarî usûl, I: 734
procédure contradictoire: çelişme usûlü, I: 488, 740, 741; II: 697, 704
procédure disciplinaire: disiplin usûlü, II: 697
procédure: usûl, I: 710, 730
procédures obligatoires: zorunlu usûller, I: 755
produits sanguins: kan ürünleri, II: 1087
profession libérale: serbest meslek, I: 494
projets: projeler, I: 631
promulgation: ısdar, I: 541
proportionnalité: oranlılık, II: 512, 517
proportionnée: orantılı, II: 515
proposition: teklif: öneri, inha,, I: 352, 598, 733
propriété administrative: idarî mülkiyet, II: 763
propriété privé: özel mülkiyet, II: 763
propriété publique: kamusal mülkiyet, II: 764
publication: yayın, I: 561, 726, 921, 924
publicité impersonelle: kişisel
olmayan bir
şekilde ilgililerine duyurulması, I: 921
publicité par voie d’affichage: ilân
yoluyla
yayın, I: 921
publicité personelle: kişisel olan bir şekilde ilgililere duyurulması, I: 924
publicité: ilgililere duyurma, I: 919
puissance publique: kamu gücü, I: 65
---Q---
qualification juridique de faits: olayların hukukî tavsifi, I: 792
qualification juridique: hukukî tavsif, I: 779
qualification: nitelendirme, tavsif, I, 778, II: 9
qualifications textuelles: kanunda
hüküm
varsa, II: 240
quasi inexistence: yokluk benzeri, keenlemyekün, yok gibi, I: 887, 888, 893
quasi: keenne, I: 888
question d’opportunité: yerindelik sorunu, II: 344
qui ne dit mot consent: sükût ikrardan gelir, I: 589
qui ne dit mot refuse: sükût inkârdan gelir, I: 589
---R---
rachat amiable: dostane geri satın alma, II: 393
rachat contractuel: akdî geri satın alma, II: 393
rachat forcé: cebrî geri satın alma, II: 392, 393
rachat unilatéral: tek-taraflı geri satın alma, II: 392, 393
rachat: geri satın alma, II: 393
radiation du tableau d’avancement: ilerleme tablosundan silinme, II: 677
raison d’État, hikmet-i hükûmet, I: 546
rassemblement: toplanma, II: 1117
réalisation de condition résolutoire:
infisahî
şartın gerçekleşmesi, I: 957
réalité des faits: olayların gerçekliği, I: 780
récéppissé: alındı belgesi, II: 487, 500
recognitif: tanıyıcı, II: 1275
recommandations: tavsiyeler, I: 258, 626
recours de plein contentieux: tam
yargı davası,
II: 176, 177
recours en annulation: iptal davası, I: 876
recours en déclaration d’inexistence: yokluğun tespiti davası, I: 698, 884, 894, 914
recours en déclaration: tespit davası, I: 900
recours en interprétation: yorum davası, II: 176
recours gracieux: idarî başvuru, I: 989
recours hiérarchique: üst makamlara
başvuru,
I: 991
recours pour excès de pouvoir: iptal
davası,
I: 700; II: 176
recouvrement des créances publiques: kamu alacakları tahsili, I: 69
recrutement: işe alma (kamu görevlisi), II: 610
recrutement corporatif: korporatif devşirme, I: 496
recrutement externe: dıştan doldurulması, II: 621
recrutement interne: kadroların kurumun içinden doldurulması, II: 621
recrutement par contrat: sözleşmeyle göreve alınanlar, II: 574
redevance de nature parafiscale: vergi-benzeri nitelikte bir aidat, II: 242
redevance forfaitaire: götürü ücret, II: 364
redevance non fiscale: vergi niteliğinde olmayan ödenti, II: 826
redevance: ödenti, aidat, ücret, II: 69, 241, 305, 387
refus: reddetme, II: 588
regelung: düzenleme, I: 556
régie intéressée: müşterek emanet, II: 346, 365
régie simple: basit emanet, II: 346
régie: emanet, II: 346-349
régime administratif: idarî rejim, I: 44
régime de Vichy: Vichy rejimi, I: 503
régime des prix: fiyat rejimi, II: 826
régime discipline: disiplin rejimi, II: 673
régime exorbitant du droit commun: özel hukuku aşan rejim, II: 31, 32
régime juridique exorbitant du droit privé: özel hukuku aşan hukukî rejim, II: 232
régime particulier d’indemnisation: özel tazmin rejimi, II: 1165
régime préventif: önleyici sistem, II: 484, 500
régime répressif: düzeltici sistem veya bastırıcı rejim, II: 484
régisseur intéressé: müşterek emanetçi, II: 365
règle de la décision préalable: ön
karar kuralı,
II: 1255
régle du parallélisme des compétence: yetkilerin paralelliği ilkesi, I: 637, 643, 648, 963, 979
régle du parallélisme des procédures: usûlde paralellik ilkesi, I: 751, 753
réglement: düzenleyici işlem, I: 617
réglement: yönetmelikler, I: 617
réglementaire: düzenleyici, I: 562, 615, II: 198; tanzimî, II: 378
règlements autonomes: özerk
yönetmelikler,
I: 1150, 1153
règlements d’exécution des lois: uygulama yönetmelikleri, I: 1151, 1153
règlements de police: kolluk
yönetmelikleri,
I: 1153
régles de compétence: yetki kuralları, I: 636
règles exorbitants du droit commun:
ortak
hukuku aşan kurallar, I: 85
régularisation, réformation: düzeltme, I: 186
régularité: düzgünlük, I: 735
régulation: düzenleme, I: 487
rejet de l’excès de formalisme: aşırı usûlcülüğü reddi, I: 764
relation contractuelle: akdî ilişki, II: 272
relation de cause à effet:
neden-sonuç ilişkisi,
II: 1213
relativisme: görecelilik, II: 225
rémunération forfaitaire: götürü
ücretlendirme,
II: 367
renouveau de la puissance publique: kamu gücü ölçütünün yeniden doğuşu, I: 65
renouveau de la technique de la concession de service public:
kamu hizmeti imtiyazı
usûlünün canlanması, II: 397
renouvellement de la concession: imtiyazın yenilenmesi, II: 392
renseignements: bilgilendirmeler, I: 628
rente temporaire: geçici irat, II: 1284
rente viagère ou temporaire: geçici veya ömür boyu irat, II: 1189
rente viagère: ömür boyu irat, II: 1284
réparation en argent: nakden tazmin, II: 1257
réparation en nature: aynen tazmin, II: 1189, 1257
réparatrice: tazmin edici, II: 1179
représentant du gouvernement dans le
départment: ilde hükûmetin temsilcisi, I: 264
répressive: bastırıcı, cezalandırıcı, II: 424, 488, 673
réputation: ün, II: 1193
requis occasionnels: arızi yükümlüler, II: 570, 757
requis: yükümlüler, II: 570, 575
réquisition: istimval, II: 848-852, 858
réquisition: işgal, I: 864
réquisition: zorla çalıştırılma, II: 1110
résiliation à l’amiable: dostane fesih, II: 162, 394
résiliation aux torts et griefs: imtiyazcının kusuru dolayısıyla fesih, II:, 392
résiliation dans l’intéret du service: hizmet yararına fesih, II: 392
résiliation dans l’intérêt public: kamu yararına fesih, II: 135, 163, 392
résiliation du contrat: sözleşmenin feshi, II: 134
résiliation: fesih, II: 134, 162-166, 390, 392, 394
résiliation-sanction: müeyyide-fesih, II: 134
respect de la dignité de la personne humaine: insan onuruna saygı ilkesine, I: 773
respect des droits acquis: kazanılmış haklara saygı, I: 964, 993
responsabilité administrative: idarî
sorumluluk,
I: 70, 88, 469, II: 929-1308
responsabilité civile de l’administration: idarenin medenî sorumluluğu, II: 942
responsabilité civile: hukukî sorumluluk, II: 929
responsabilité collective: kolektif sorumluluk, II: 930, 1134
responsabilité contractuelle: akdî
sorumluluk,
II: 932, 935, 939
responsabilité de droit commun: özel hukuk sorumluluğu, I: 70
responsabilité de l’administration: idarenin sorumluluğu, II: 927-1308
responsabilité de plein droit: bihakkın sorumlu-luk, II: 1073
responsabilité disciplinaire: disiplin sorumluluğu, II: 1025
responsabilité du fait des lois: kanunlardan dolayı idarenin sorumluluğu, II: 957, 1159-1167
responsabilité du fait des conventions internationales: uluslararası andlaşmalardan dolayı idarenin sorumluluğu, II: 1168
responsabilité extracontractuelle: sözleşme dışı sorumluluk, I: 516; II: 932, 935
responsabilité in solidum: dayanışmalı sorumluluk, müteselsil sorumluluk, II: 1240, 1241
responsabilité individuelle: bireysel sorumluluk, II: 930
responsabilité patrimoniale: malvarlığı sorumluluğu, II: 931
responsabilité pécuniaire: malî
sorumluluk,
II: 931, 1024
responsabilité pénale: cezaî sorumluluk, II: 929, 930, 1024
responsabilité politique: siyasî
sorumluluk,
II: 929, 930
responsabilité pour danger: tehlike sorumluluğu, II: 934, 1076
responsabilité pour dommages permanents de travaux publics: bayındırlık işlerinin daimî zararlarından dolayı sorumluluk, II: 1145
responsabilité pour faute: kusurlu sorumluluk, II: 540, 936, 972-1070
responsabilité pour faute passe avant la responsabilité sans faute: kusurlu sorumluluk, kusursuz sorumluluktan önce gelir, II: 1072, 1143
responsabilité pour risque: risk sorumluluğu, II: 936, 1071, 1075-1141
responsabilité sans faute: kusursuz sorumluluk, II: 541, 936, 1070-1172
responsabilité: sorumluluk: mesuliyet,, II: 929
résultat du travail de l’homme: insan emeği sonucu, II: 912
retrait et abrogation des actes administratifs: idarî işlemlerin geri alınması ve ilga edilmesi, I: 930
retrait: geri alma, I: 972-978
retraite: emeklilik, II: 647-651
rétroacti:f, I: 936
rétrocession: geri alma, II: 902
rétrogradation: derece indirmesi, II: 677
revirements de jurisprudence: içtihat değişiklikleri, I: 53
révocation: azil, II: 645, 677
risque accepté: kabul edilmiş risk, II: 1178
risque exceptionnelle: istisnaî bir risk, II: 1077
risque social: sosyal risk, II: 1116, 1134
risque spécial et anormal: anormal
ve özel risk,
II: 1077
rivage de la mer: deniz kıyıları, II: 757
le roi ne peut mal faire: kral
kötülük yapmaz,
II: 939
rupture de l’égalité devant les charges
publiques: kamu külfetleri karşısında
eşitliğin bozulması, II: 542
---S---
salaire: ücret, II: 671
salariés protégés: korunan işçilerin, II: 1012
salubrité publique: genel sağlık: umumî hıfzıssıhha, I: 772, 857, II: 419
sanction: müeyyide, I: 27, 513, 745, 875, II: 488
sanctionnnatrice: müeyyidelendirici, II: 1179
sanctions administratives: idarî
müeyyideler,
I: 493, 944
sanctions administratives: idarî
müeyyideler,
II: 549
sanctions déguiséés: kılık değiştirmiş disiplin müeyyideleri, II: 681
sanctions pécuniaires: parasal
müeyyideler,
II: 13, 390
sanctions pénales: cezaî müeyyideler, I: 945
science administrative: yönetim bilimi, II: 556
secteurs sensibles de la vie sociale:
sosyal
hayatın hassas alanları, I: 487
Section du contentieux du Conseil d'État::Fransız Danıştayı Dava Daireleri Genel Kurulu
sécurité juridique: hukuk güvenliği, I: 964, 980, 993
sécurité publique: kamu güvenliği: âmme emniyeti, âmme asayişi, II: 419
sécurité: güvenlik, I: 857
service public industriel et commercial: sınaî ve ticarî kamu hizmetleri, II: 236-250, 252-263
service public: kamu hizmeti, II: 217-416
service: hizmet, I: 124
services d’aide médicale urgente: sağlık alanında acil yardım, II: 1006
services de lutte contre l’incendie: yangınla mücadele, II: 1006
services publics administratifs: idarî kamu hizmetleri, II: 237
services publics constitutionnels: anayasal kamu hizmetleri, II: 323
services publics gérés par des organismes privés: özel kişiler tarafından yürütülen kamu hizmetleri, I: 64
services publics industriels et commerciaux: iktisadî ve ticarî kamu hizmetleri, I: 64
services publics lacaux: mahallî
kamu
hizmetleri, II: 326
services publics nationaux: millî
kamu
hizmetleri, II: 317
services publics sociaux: sosyal kamu hizmetleri, II: 236, 244
servitudes d’urbanisme: imar irtifakları, II: 1178
sévères observations: sert uyarı, II: 709
signature manuscrite: el yazısı imza, I: 714
signature: imza, I: 203, 679, 713, 923
simple erreur d’appréciation: basit
değerlen-
dirme hatası, II: 983, 990
simples autorités administratives: basit idarî makamlar, I: 78
sincérité: samimiyet, I: 735
site pittoresque: sit alanı, I: 792
situation contractuelle de droit privé: özel hukuk akdî durumu, II: 273
situation contractuelle: akdî durum,
I, 935,
II: 253, 589
situation de droit public: kamu
hukuku durumu,
II: 584
situation définitivement constituée: kesin olarak oluşmuş bir durum, I: 935
situation juridiquement protégée: hukuken korunan durum, II: 1184
situation legale et réglementaire:
kanunî ve
nizamî durum, II: 251, 253, 585, 587, 689
situations en cours: devam eden durumlar, I: 935
sortie de vigueure des actes administratifs:
idarî işlemlerin yürürlükten çıkması, I: 956
sortie du domaine public: kamu malı olmaktan çıkma veya çıkarılma, II: 773
sosyal güvenlik tazminatlarının inhisariliği doktrini: forfait de la pension, II: 1099
souhait: dilek, I: 630
sous astreinte: para cezası tehdidi altında, II: 193
sous réserve: kaydı altında, I: 747
sous-préfet: kaymakam, I: 271
sous-traitant: alt- yüklenici, taşeron, II: 120
spécial: özel:riskler, 1072
spécial: zarar “özel, II: 1144, 1147, 1209
spécialité du préjudice: zararın özelliği, II: 1209
spoil system (ing): kayırma
veya ganimet
sistemi, II: 605
srictissimo sensu: kamu görevlisi, 555
stagiaires: stajyerler, II: 575
stationnements réservés: mahsus park
yerleri,
II: 825
statut général: genel statü: kamu görevlileri alanında, II: 602, 603
statut particulier: özel statü, II: 603
statutaire et reglementaire: kanunî
ve nizamî,
I: 53, 54, 578, 806
statutaire: statüsel, I: 53, 54, 578, 806; II: 571, 584
stricte neutralité: kesin tarafsızlık, II: 289, 291
stricto sensu: kamu görevlisi, 554
subdélégation: alt-devir, I: 668
subordonné hiérarchique: ast, mâdûn,
memur,
I: 163
subsidiaire: tamamlayıcı, II: 1143
substance du contrat: sözleşmenin özü, II: 137
substitution de motifs: sebep ikamesi, I: 802
substitution: ikame, I: 181
subventions: devlet yardımları, II: 242
sujétions de puissance publique: kamu gücü yükümlülükleri, II: 233
supérieur hiérarchique: amir, üst, mafevk, I: 162
suppléance: vekâlet verme, I: 669
suppléance: yedeklik[?], mülazemet, I: 669
support: hâmil, taşıyan, I: 711, 880
supression des services publics:
kamu
hizmetinin kaldırılması, II: 334-341
supression: kaldırma: kamu
hizmetlerinin,
II: 334, 339
surêté et sécurité: güvenlik, I: 772
sûreté publique: kamu güvenliği,
âmme
emniyeti, âmme asayişi, II: 419
sursis à exécution: yürütmeyi durdurma, I: 574
surveillance: gözetim ve denetim, II: 435
suspension: görevden uzaklaştırma, II: 637, 700
système de l’administrateur-juge: idareci-hâkim sistemi, I: 45
système de l’emploi: görev sistemi, II: 604
système de la carrière: kariyer sistemi, II: 604
système de la justice retenue: tutulmuş adalet sistemi, I: 46
système de le justice déléguée:
devredilmiş
adalet sistemi, I: 46
---T---
tabac factice: yapay tütün, II: 1161
tacite reconduction: zımnen yenilenmesi, II: 830
taux d’escompte de la banque de france: Fransız Merkez Bankasının iskonto faiz oranı, II: 1301
taxe: vergi, II: 241, 826
teneur de l’acte: işlemin taşıyıcısı, I: 633
teneur: taşıyıcı, hâmil, I: 711
territoire: yer, I: 124
texte: metin, I: 712
théorie de l’apparence: görünüş teorisi, I: 640
théorie de l’équivalence des conditions:
koşulların eşitliği teorisi, II: 1213
théorie de l’expropriation indirecte: dolaylı kamulaştırma teorisi, II: 787
théorie de l’imprévision: öngörülemezlik teorisi, II: 125, 148, 266,
théorie de la causalité adéquate: uygun illiyet teorisi, II: 1214
théorie de neutralisation:
etkisizleştirme teorisi,
I: 801
théorie des fonctionnaire de fait: fiilî memur teorisi, I: 636, 640, 698, 882
théorie des formalités impossibles: imkânsız usûller teorisi, I: 762
théorie des formalités inutiles: yararsız usûller teorisi, I: 763
théorie des services publics virtuels: virtüel kamu hizmetleri teorisi, II: 224, 332
théorie des sujétions imprévues: öngörülmemiş güçlükler teorisi, II: 125, 157
tiers: üçüncü kişiler, II: 4
titre de circulation: dolaşım belgesi, II: 824
titulaire: asıl görevli, asil, I: 669
titularisation: asalet, aslî memuriyete atam,, II: 575, 630
traitement: maaş, aylık, II: 671
tranquillité publique: kamu huzur,
âmme
selameti, âmme sükûnu,, II: 419
tranquillité: huzur, I: 857
transaction: uzlaşma, I: 946, II: 5, 549, 1261
transfert de propriété: mülkiyet devri, II: 776
transfert par voie législative:
teşriî yoldan
devir, II: 777
transfusion sanguine: kan aktarımı, II: 1012
transmissions administratifs: belge iletme, I: 598
travail forcé: zorla çalıştırma, II: 641
travaux publics: bayındırlık işleri, nafia, II: 79, 881, 1114; I: 71, 469, 469
tribunal administratif: İdare mahkemesi
Tribunal des conflits: Uyuşmazlık Mahkemesi
troubles sérieux: ciddî karışıklıklar, II: 481
tutelle administrative: idarî vesayet, I: 174, 180
tutelle civile: medenî vesayet, I: 180:
tutelle: vesayet, I: 160, II: 96
tutelle ne se présume point: vesayet
varsayılmaz,
I: 176, 391
---U---
unilatéral: tek-taraflı, II: 434
unité de mesure: birim fiyat, II: 123
universitates bonorum, fondation, institution:
mal topluluğu, I: 133, 152
universitates personorum, corporation: kişi topluluğu, I: 133, 152
urgence: aciliyet, I: 767, 949, : 571, 951, II: 546
urgente nécessité: acil ihtiyaç, II: 1111
usage direct public: doğrudan doğruya kullanım, II: 823
usage directe du public: kamunun doğrudan kullanımı, II: 749
usage directe: doğrudan kullanım, II: 749
usage priatif et anormal: aşırı ve özel bir yararlanma, II: 306
usager: kullanıcı, 251, 291
usagers des ouvrages publics: bayındırlık eserlerinin kullanıcıları, II: 999, 1000
usagers: kullanıcılar, II: 237, 251, 271, 276
usurpation des fonctions: fonksiyon gaspı, I: 685, 691, 692, 888
usurpation du pouvoir: yetki gaspı, I: 697, 882
utilisation collective: kolektif kullanım: kamu mallarının, II: 823
utilisation privative: özel kullanım, II: 828
utilité publique: kamu yararı, II: 869, 880
utulisateur du domaine public: kamu malları kullanan kişiler, II: 251
---V---
valeur vénale du bien: malın satış değeri, II: 1267
validité: geçerlilik, I: 926
verité légale: kanunî hakikat, I: 954
vice de forme: şekil sakatlığı veya
şekil
bozukluğu, I: 727
vice de forme: şekil sakatlığı, I: 722
vice de procédure: usûl sakatlığı, I: 733, 763
vices de consentement: irade sakatlıkları, II: 96
vices très graves et inexusables:
çok ağır ve
mazur görülemez sakatlıklar, I: 886
vide juridique: hukuk boşluğu, I: 939
vie intérieure: iç yaşam, I: 607
violation de la chose jugée: kesin
hükmün
ihlâli, I: 810
violation de la loi: kanunun ihlâli, I: 807, 808
violation de la régle de droit: hukuk kuralının ihlâli, I: 807
violation directe de la loi: kanunun doğrudan ihlâli, I: 807
violence et intensité exceptionnelles: olağanüstü şiddet ve yoğunluk, II: 1224
violence: ikrah, II: 96
visas: vizeler, hukukî dayanaklar, I: 717
voeux: temenniler, I: 626
voie de fait: fiilî yol, I: 891, 952; II: 546, 855, 911, 948
voies d’exécution forcée du droit privé: özel hukuk cebrî icra yolları, I: 69
voie d’action: dava yoluyla, I: 1014
voie d’exception: def'i yoluyla, I: 1014
voirie départmentale: il yolu, II: 778
voirie nationale: devlet yolu, II: 778
volonté de commandement: emretme iradesi, I: 61
LATİNCE-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ
(Kitapta Geçen
Latince Terimlerin Türkçe Karşılıkları)
a fortiori: evleviyetle, I: 1088
abligatio ex contractu: sözleşmeden doğan borçlar, II: 932
abligatio ex delicto:
haksız fiilden doğan
borçlar, II: 932
abusus:
tasarrufta bulunma, tahrip etme,
II: 743, 761
actus contrarius: karşıt işlem, I: 971
ad aeternum: sonsuza kadar, I: 956
audi alteram partem: diğer tarafı da dinle, I: 741
casum sentit dominus: “ateş düştüğü yeri yakar”, II: 1124, 1129
damnun emergens:
gerçekleşmiş zararlar,
II: 140, 143, 1192
delegatus non potest delegare: yetki devralmış kişi, yetkisini devredemez, I: 668
ex tunc: geçmişe etkili, I: 979
exceptio est strictissima interprétationis: istisna getiren hükümler dar yoruma tâbi tutulur, I:
exceptio non adempleti contractus: adem-i ifa (ödemezlik) def’i, II: 119, 12, 129
fructus: faydalanma, II: 743, 761, 905
in solidum: dayanışmalı, müteselsil
intra legem: kanuna uygun (kanunun çizdiği sınırlar içinde), I: 112, 493, 1039, 1028, 1029
intuitu personae: kişiye bağlı, II: 119, 380, 385
iustitia commutativa:
denkleştirici adalet,
tâvizî adalet,, I: 106, II, 278
iustitia distributiva:
dağıtıcı adalet, tevziî
adalet, I: 107; II: 279
jura quaesita: kazanılmış haklar, müktesep haklar, I: 97; 561, 980, 993
jus eminens: üstün hak, I: 97
legem patere quam facisti: kendi koyduğun kurala göre davran, I: 562, 1142
lex generalis: genel hüküm, I: 80
lex posterior derogat legi priori: sonraki kanun önceki kanunu ilga eder, I: 1133
lex specialis derogat legi generali: özel hüküm genel hükümleri ilga eder, II: 480
lex specialis derogat legi generali: özel kanun genel kanunu ilga eder, I: 1133; II: 689
lex specialis: özel hüküm, I: 80, 403
lex superior derogat legi inferiori: üst kanun alt kanunu ilga eder, I: 1133
lucrum cessans: mahrum kalınan kazanç, II: 393, 140, 163, 1192
manu militari: zorla, 544
negotium, I: 711
nemo auditur propriam suam turpitudinem allegans: kimse kendisi için ayıp teşkil eden bir fiile istinat edemez, II: 1185, 1187, 1189
nemo debet esse iudex in propria causa: kimse kendi davasında hâkim olamaz, I: 45
non adempleti contractus, II: 385
non bis in idem:: aynı suçtan dolayı birden fazla ceza verilemez, II: 679
non delegate potestas delegari: devredilmiş yetki devredilemez, I: 668
nulla poena sine leg:e, II: 678
nulla poena sine lege:
kanunsuz ceza olmaz,
II: 678
nullum crimen sine lege:
kanunsuz suç olmaz,
II: 683, 820
numerus clausus:
sınırlandırarak, tahdidi olarak,
I: 342; II: 328, 684, 694
pacta sunt servanda: ahde vefa, II: 165, 168, 205
partem: taraf, I: 741
patere legem quam ipse fecisti: kendi koyduğun kurala göre davran, I: 1142
patiens quia aeterna:
sonsuza kadar sabretme,
II: 788
plenissumen
flumen: akarsuyun sel gibi istisnaî durumlarda taşmasından önce ulaştığı
en yüksek çizgi, II: 785
pretium affectionis: manevî acı, II: 1196
pretium doloris: fiziksel acılar, II: 1195
pro praeterito: geçmişe etkili, I: 979
ratione loci: yer bakımından, I: 685
ratione materiae: konu bakımından, I: 684
ratione personae: kişi bakımından, I: 678
ratione temporis: zaman bakımından, I: 686,1066
reformatio in pejus: daha ağıra dönüştürme yasağı, II: 707
res communes: orta malları, arazi-i metruke, II: 754
res inter alios acta nec nocet, nec prodes: tarafların arasındaki bu durum, üçüncü kişileri alakadar etmez, II: 161, 192, 206, 205
res judicata: kesin hüküm: kaziye-i muhkem , I: 33, 531, 692, 953
res nullius: sahipsiz mallar, arazi-i mevat, II: 752, 753, 769
res publica: orta malları, arazi-i metruke, II: 754
secundum legem: kanuna dayanma, I: 110, 493, 102, 1031, 1039
sui generis: türü kendine, nevi şahsına münhasır
ultra petita: isteği dışında karar verme yasağı, I: 637, II: 1256, 1261
usus: kullanma, II: 743, 761, 905
ALMANCA-TÜRKÇE İDARE HUKUKU TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ (Kitapta Geçen Almanca Terimlerin Türkçe Karşılıkları)
akteneinsicht: dosyayı inceleme, I: 749, 750
allgemeines verwaltungsrecht:
genel idare
hukuku, I: 87
anfechtungbklage: iptal davası, I: 914
befehlende verwaltungsakte:
emredici işlemler,
I: 580
begüngstigender verwaltungsakt: yararlandırıcı işlemler, I: 583
besonderes verwaltungsrecht:
özel idare
hukuku, I: 86
beurteilungsspielraum:
değerlendirme marjı,
I: 774, 778, 820
doppelwirkung: çifte etkili, I: 584
dulde, aber liquidiere:
katlan, ama tazminat
iste, I: 99
erkenntnisakt: tespit edici işlem, I: 917
feststellende verwaltungsakte, I: 581
fetstellungsklage: tespit davası, I: 914
gebote: emir, I: 580
hoheitliche maßnahme:
kamu gücü tedbiri,
I: 555
innerdientlishe weisengun:
hizmet içi
emirler, I: 557
maßnahme: tedbir, I: 555
patrimonialstaat: mülk-devlet, I: 96
polizei: polis, I: 98
polizeigewalt: polis kudreti, I: 98
polizeistaat: polis devleti, I: 98
recht auf anhörung: dinlenilme hakkı, I: 747
rechtskraft: kesin hüküm gücü, kaziye-i muhkem, I: 953
rechtsstaat: hukuk devleti, I: 99
unbestimmter Rechtsbegriff: belirsiz hukukî kavramlar, I: 771, 778
verbote: yasaklar, I: 580
verwaltungprivatrecht: özel idare hukuku, I: 85
verwaltungsakt: idarî işlem, I: 554, 556
verwaltungsbehörde: idarî makam, I: 555
Verwaltungsgerichtsordung: İdarî Yargı Kanunu: Alman, I: 914
verwaltungs-privatrechtliche: idarenin özel hukuk işlemleri, I: 555
Verwaltungsverfahrengesetz: İdarî Usûl Kanunu: Alman, I: 747
zur regelung: düzenleme yapmak amacıyla, I: 556
Copyright
(c) Kemal Gözler. 2006. Bu sayfaya izin almadan link verilebilir. Ancak, bu web sayfası, önceden izin almaksızın ne suretle olursa olsun, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, tekrar yayınlanamaz, dağıtılamaz, başka internet sitelerine metin olarak konulamaz. İzin için kgozler[at]hotmail.com adresine başvurunuz. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.2.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71 ve 72’nci maddeleri, bir fikir ve sanat eserini herhangi bir yöntemle çoğaltanları, dağıtanları, satanları, elinde bulunduranları, paraya çevrilmeksizin, 2 (iki) yıldan 6 (altı) yıla kadar hapis cezası veya 50 (elli) milyar liradan 150 (yüzelli) milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırmaktadır.
Alıntılar (İktibas) Konusunda Açıklamalar
Bu çalışmadan yapılacak alıntılarda (iktibaslarda) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35’inci maddesinde öngörülen şu şartlara uyulmalıdır: (1) İktibas, bir eserin “bazı cümle ve fıkralarının” bir başka esere alınmasıyla sınırlı olmalıdır (m.35/1). (2) İktibas, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde ve münderecatını aydınlatmak maksadıyla yapılmalıdır (m.35/3). (3) İktibas, belli olacak şekilde yapılmalıdır (m.35/5) [Bilimsel yazma kurallarına göre, aynen iktibasların tırnak içinde verilmesi ve iktibasın üç satırdan uzun olması durumunda iktibas edilen satırların girintili paragraf olarak dizilmesi gerekmektedir]. (4) İktibas ister aynen, ister mealen olsun, eserin ve eser sahibinin adı belirtilerek iktibasın kaynağı gösterilmelidir (m.35/5). (5) İktibas edilen kısmın alındığı yer belirtilmelidir (m.35/5).
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.2.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 71’inci maddesinin 4’üncü fıkrası, 35’inci maddeye aykırı olarak “kaynak göstermeyen veya yanlış yahut kifayetsiz veya aldatıcı kaynak” göstererek iktibas yapan kişileri, 4 (dört) yıldan 6 (altı) yıla kadar hapis veya 50 (elli) milyar liradan 150 (yüzelli) milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırmaktadır.
Ayrıca Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 18 Şubat 1981 tarih ve E.1980/1, K.1981/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre kararına göre, “iktibas hususunda kullanılan eser sahibinin ve eserinin adı belirtilse bile eser sahibi, haksız rekabet hükümlerine dayanarak Borçlar Kanununun 49. maddesindeki koşulların gerçekleşmesi halinde manevi tazminat isteyebilir”.
Yukarıdaki şartlara uygun olarak alıntı yapılırken bu çalışmaya şu şekilde atıf yapılması önerilir:
Kemal Gözler, İdare Hukuku, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2003, Cilt II, s.1421-1444'ten alınmıştır. <www.idare.gen.tr/sozluk-fransizca-turkce.htm>
Editör: Kemal Gözler
E.mail: kgozler[at]hotmail.com
Ana sayfa: www.idare.gen.tr
Bu sayfa: www.idare.gen.tr/sozluk-fransizca-turkce.htm
Konuluş Tarihi : 15 Kasım 2006